بنزد همت من خردی ای بزرگ امیر
امیر سخت دل سست رای بی تدبیر

بعدل چون نکند ملک را بهشت صفت
اگر چه حور بود ز اهل دوزخست امیر

تو ای امیر اگر خواجه غلامانی
تو بنده ای و ترا از خدای نیست گزیر

جنود تیغ (تو) آنجا سپر بیندازند
که بر تو راست کنند از کمان حادثه تیر

ز تو منازل ملکست ممتلی از خوف
ز تو قواعد دین نیست ایمن از تغییر

ببند و حبس سزایی که از تو دیوانه
امور دنیی و دین در همست چون زنجیر

دلت که هست بتنگی چو حلقه خاتم
درو محبت دنیاست چون نگین در قیر

ربوده سیم بسی و نداده زر بکسی
ندیده کسر عدو نکرده جبر کسیر

کمر ز زر کنی از سیمهای محتاجان
بسا که کیسه تهی گردد از چنین توفیر!

تراست میل و محابا که زر برد ظالم
تراست ذوق و تماشا که سگ درد نخچیر

شهی ولایت حکمست و در حکومت عدل
وگرنه کس نشود پادشه بتاج و سریر

تو ملک خوانی یک شهر را و سرتاسر
دهیست دنیی و چون تو درو هزار گزیر

زمان ز مرگ بسی چون تو پند داد ترا
برو ز مردن امثال خویش عبرت گیر

تن تو دشمن جانست، دوستش مشمار
که تن پرست کند در نجات جان تقصیر

تو تن پرست و ترا گفته روح عیسی نطق
برای نفس که خر چند پروری بشعیر

ز قید شرع که جانست بنده حکمش
دل تو مطلق و در دست نفس کافر اسیر

بنزد زنده دلان بی حضور خواهی مرد
که خواب غفلت تو دارد اینچنین تعبیر

رعیت اند عیالت، چو ماذر مشفق
بده بجمله ز پستان عدل و احسان شیر

که عدل قطب وجودست و دین بسان فلک
مدام بر سر این قطب می کند تدویر

ایا بحکم ستم کرده بر ضعیف و قوی
تو عاجزی و خدای جهان قوی و قدیر

بگیردت بید قدرت و کند محبوس
وگر چنانک ندانی کجا، بسجن سعیر

چو نوبتت بزنند ای امیر اگر روزی
رعیت از ستمت چون دهل کنند نفیر

سر تو چون بن هاون بکوفتن شاید
و گر بوذ بمثل جمله مغز چون سرسیر

عوان سگست چو در نیتش ستم باشد
که آتش است و گر شعله یی ندارد اثیر

بموعظت نتوانم ترا براه آورد
سفال را نتواند که زر کند اکسیر

بمیل من نشوددیده دلت روشن
که نور باز نیابد بسرمه چشم ضریر

اگر بسوزی ای خام پخته خواهی شد
که نان بمرتبه گه گندمست و گاه خمیر

و گر بنزد (تو) خار است عارفان دانند
که من گلی بتو دادم ز بوستان ضمیر

خود ار چه پیر شود دولتش جوان باشد
اگر قبول نصیحت کند جوان از پیر

بمال و عمر اگر چه توانگرست و جوان
بپند دادن پیران غنیست چون تو فقیر

چو تو امیر باشعار سیف فرغانی
چو پادشاه بود مفتقر بپند وزیر