و من كلام له عليه‌السلام بعد ما بويع له بالخلافة و قد قال له قوم من الصحابة لو عاقبت قوما ممن أجلب على عثمان فقال عليه‌السلام
(پس از بيعت مردم با امام عليه السّلام در سال 35 هجرى گروهى از صحابه گفتند اى كاش شورشيان بر ضد عثمان را كيفر مى‌دادى‌؟ پاسخ فرمود)

يَا إِخْوَتَاهْ إِنِّي لَسْتُ أَجْهَلُ مَا تَعْلَمُونَ وَ لَكِنْ كَيْفَ لِي بِقُوَّةٍ وَ اَلْقَوْمُ اَلْمُجْلِبُونَ عَلَى حَدِّ شَوْكَتِهِمْ يَمْلِكُونَنَا وَ لاَ نَمْلِكُهُمْ
اى برادران! از آنچه شما مى‌دانيد بى اطلاع نيستم، امّا قدرت اجراى آن را چگونه به دست آورم‌؟ آنان با ساز و برگ و نيرو به راه افتادند، بر ما تسلّط‍‌ دارند و ما بر آنها قدرتى نداريم

وَ هَا هُمْ هَؤُلاَءِ قَدْ ثَارَتْ مَعَهُمْ عِبْدَانُكُمْ وَ اِلْتَفَّتْ إِلَيْهِمْ أَعْرَابُكُمْ
هم اكنون بردگان شما با آنها مى‌جوشند، و باديه نشينان اطراف شما به آنها پيوسته‌اند

وَ هُمْ خِلاَلَكُمْ يَسُومُونَكُمْ مَا شَاءُوا
آنها در ميان شما زندگى مى‌كنند، و هر مشكلى را كه بخواهند بر شما تحميل مى‌كنند

وَ هَلْ تَرَوْنَ مَوْضِعاً لِقُدْرَةٍ عَلَى شَيْءٍ تُرِيدُونَهُ
آيا براى خواسته‌هاى خود تواناييد

إِنَّ هَذَا اَلْأَمْرَ أَمْرُ جَاهِلِيَّةٍ وَ إِنَّ لِهَؤُلاَءِ اَلْقَوْمِ مَادَّةً
كارى كه پيش آمده از جاهليّت است، شورشيان يار و ياور دارند

إِنَّ اَلنَّاسَ مِنْ هَذَا اَلْأَمْرِ إِذَا حُرِّكَ عَلَى أُمُورٍ فِرْقَةٌ تَرَى مَا تَرَوْنَ وَ فِرْقَةٌ تَرَى مَا لاَ تَرَوْنَ وَ فِرْقَةٌ لاَ تَرَى هَذَا وَ لاَ ذَاكَ
اگر براى كيفر دادنشان حركتى آغاز شود، مردم به چند دسته تقسيم مى‌شوند: گروهى خواسته‌هاى شما را دارند، و عدّه‌اى بر خلاف شما فكر مى‌كنند، و گروهى نه اين را مى‌پسندند و نه آن را

فَاصْبِرُوا حَتَّى يَهْدَأَ اَلنَّاسُ وَ تَقَعَ اَلْقُلُوبُ مَوَاقِعَهَا وَ تُؤْخَذَ اَلْحُقُوقُ مُسْمَحَةً
پس صبر كنيد تا مردم آرام شوند، و دل‌هاى مضطرب در جاى خود قرار گيرد، و حقوق از دست رفته با مدارا گرفته شود

فَاهْدَءُوا عَنِّي وَ اُنْظُرُوا مَا ذَا يَأْتِيكُمْ بِهِ أَمْرِي وَ لاَ تَفْعَلُوا فَعْلَةً تُضَعْضِعُ قُوَّةً وَ تُسْقِطُ مُنَّةً وَ تُورِثُ وَهْناً وَ ذِلَّةً
اكنون مرا آسوده گذاريد، و در انتظار فرمان من باشيد، كارى نكنيد كه قدرت ما را تضعيف كند، و اقتدار امّت ما را متزلزل سازد و سستى و زبونى به بار آورد

وَ سَأُمْسِكُ اَلْأَمْرَ مَا اِسْتَمْسَكَ وَ إِذَا لَمْ أَجِدْ بُدّاً فَآخِرُ اَلدَّوَاءِ اَلْكَيُّ
اين جريان سياسى را تا مى‌توانم مهار مى‌كنم، امّا اگر راه چاره‌اى نيابم با آنان مى‌جنگم (كه سر انجام درمان، داغ كردن است)

«نهج البلاغه»
گوهرین | گنجینه های مکتوب | gowharin.ir