تا نشود جهل ما به علم مبدل
پیش ملل بندگی ماست مسجل

توده ی ما فاقد حقوق سیاسی است
تا نشود جهل ما به علم مبدل

ما همگی جاهل و ز دانش محروم
پیر و جوان شیخ و شاب کامل و اکمل

وین همه ناقصی است زان و مپندار
کار صحیح آید از گروهی محتل

فی المثل آن آهنی که اهل اروپا
ساخته ماشین از آن و توپ و مسلسل

در کف ما چون فتاد از عدم علم
با همه زحمت کنیم انبر و منقل

بهر چنین جهل راه چاره آنی
بهر چنان درد یک علاج معجل

نیست به جز از طریق مدرسه و کار
وین به عموم است بی دلیل مدلل

هست ز درباریان دو فرقه و دایم
دولت ما می شود از این دو مشکل

فرقه ی اول جسور لاکن خائن
دسته ثانی فکور اما مهمل

در وسط این دو دسته مملکت ما
گشته آمورش ز چار جانب مختل

گه بردش این دوان دوان بچه ویل
گه کشدش آق کشان کشان سوی مقتل

فرقه ی اول نظیر فرقه ی ثانی
دسته ی ثانی مثال فرقه ی اول

مالیه ی ما که خون بهای عمومی است
در کف ارباب پارکهای مجلل

گاه رود در بهای تابلو و مبل
گاه شود صرف چلچراغ و سجنجل

آه که جای قباد و تهمتن و نیو
داد که مأوای طوس و گستهم یل

یکسره گردیده ز انحطاط عمومی
دستخوش و پایمال مشتی تنبل

کشور کسری که بود از فلک اعلی
دوده ساسان که بود از همه افضل

این شده رجاله زرنگی ادنی
وآن شده ویرانه ز غبرا اسفل

«فرخی یزدی»
گوهرین | گنجینه های مکتوب | gowharin.ir