هر یک از موجود، با طوری وجود
بهر او موجود شد، انسان نمود

بود امر ممکنی از ممکنات
در ازل ممتاز از غیرش به ذات

بود اما بودنی علمی و بس
حد علم ارچه نشد مفهوم کس

مأخذ کل، قدرت بی‌منتهی است
بی‌کم و بی‌کیف و أین و متی است

داشت از حق، بهر حق را هم ظهور
خواهی ار تمثیل وی، چون ظل و نور

ظل، قدرت بود، کل، قبل الوجود
هم ز حق، از بهر حق معلوم بود

چون معانیشان ز یکدیگر جداست
گر تو ماهیاتشان خوانی، رواست

زانکه ماهیت ز ماهو مشتق است
زان به هر یک صدق، تشبیه حق است

آنچه می‌گویم، همه تقریب دان
نیست جز تقریب در وسع بیان

این بیانات و شروح، ای حق شناس
جمله تمثیل و مجاز است و قیاس

وه! چه نیکو گفت دانای حکیم
از پی تمثیل قدوس و قدیم:

ای برون از فکر و قال و قیل من
خاک بر فرق من و تمثیل من

«شیخ بهایی»
گوهرین | گنجینه های مکتوب | gowharin.ir