هوش مصنوعی: این متن شعری است که به ستایش مستی و می‌نوشی، رهایی از غم و اندوه، و ستایش عشق و دیوانگی می‌پردازد. شاعر از ساقی و مطرب می‌خواهد تا با نواختن موسیقی و ریختن شراب، او را از دنیای خرد و غم دور کنند و به شادی و مستی برسانند. همچنین، در برخی ابیات به مفاهیمی مانند رهایی از تیرگی‌های وجودی، طلب شادی، و ستایش زندگی اشاره شده است.
رده سنی: 18+ متن به موضوعاتی مانند می‌نوشی و مستی اشاره دارد که ممکن است برای مخاطبان زیر 18 سال نامناسب باشد. همچنین، برخی مفاهیم عرفانی و فلسفی آن نیاز به درک عمیق‌تری دارد که معمولاً در سنین بالاتر حاصل می‌شود.

بخش ۱ - ساقی نامه

سرم خاک مستان فرخنده پی
که شویند نقش خرد را به می

فروشم چو من مست باشم خراب
جهان خرد را به جام شراب

چو فتنه است فرهنگ فرزانگی
خوشا وقت مستی و دیوانگی

هر آبی کز اندازه بیرون خوری
نیاری که یک شربه افزون خوری

وگر شربت زندگانی بود
هم از خوردن پر گرانی بود

بجز می که بر بوی بیهوشیش
نی سیر چندان که می‌نوشیش

بیا ساقی اندر قدح پی به پی
به عاشق نوازی فرو ریز می

می کوبه عشق آشنایی دهد
ز تشویش خویشم رهایی دهد

بیا مطرب آن پرده‌های حکیم
کزو گشت پوسیده عقل سلیم

نوازش چنان کن که جان نژند
شود رسته زین عقل ناسودمند

بیا ساقیا درده آن خون خام
که شد قرة العین مستانش نام

چنان گوش من پر کن از بانگ نوش
که بیرون رود پند دانا ز گوش

بیا مطرب آن جرهٔ طفل وش
چو طفلان به بر گیر و بنواز خوش

نوایی که تعلیم کرد از نخست
بزن چوب تا بازگوید درست

بیا ساقی آن جام شادی فزای
که بنیاد غم را در آرد ز پای

به من ده که راحت به جانم دهد
ز خونابهٔ دهر امانم دهد

بیا مطرب آن بربط خوش نوا
که بی مغزیش مغز را شد دوا

بزن تا که برباید از مغز هوش
به دل جان نو ریزد از راه گوش

بیا ساقی آن بادهٔ تلخ فام
که شیرینی عیش ریزد به کام

بده تا به شیرینی آرم به کار
که تلخی بسی دیدم از روزگار

بیا مطربا برکش آواز تر
دماغ مرا تر کن از ساز تر

روان کن که خشک است رود رباب
از آن دست چون ابر باران آب

بیا ساقی آن شربت خوش گوار
کزو بزم گردد چو خرم بهار

بده تا چو در تن درآرد توان
گل زرد من زو شود ارغوان

بیا مطرب اسباب می کن تمام
بدان ارغنون ساز طنبور نام

که گر چون عروسانش در بر نهی
می پر دهد از کدوی تهی

بیا ساقی آن بادهٔ چون عقیق
که هم کوثرش نام شد هم رحیق

فرو ریز تا چون بکشتی شود
خراباتی از وی بهشتی شود

بیا مطرب آن چاشنی بخش روح
که هم صبح ازو خوش شود هم صبوح

فرو گوی و مجلس پر آوازه کن
دل و جان می خوارگان تازه کن

به جام طرب زنده کن جان پاک
که محتاج جرعه است مرده به خاک

بیا ساقی آن گنج دان نشاط
که اندیشه را درنوردد بساط

بده تا نشاط سخن نو کنیم
و زو مجلس آرای خسرو کنیم

بیا مطربا ساز کن چنگ را
به نالش درآر آن پر آهنگ را

زهی گیر کز ذوق آواز وی
حریفان نگردند محتاج می

بیا ساقی آن بادهٔ خوش گوار
که تا اندوه و غم نهم بر کنار

بیا ساقیا ارمغانی شراب
که محراب زرتشتیان شد ز باب

بده تا به مستی کنم خواب خوش
کشم آتش غم بدان آب خوش

بیا مطرب آن چفته کز یک فغان
کند زاهدان را به کوی مغان

چنان زن که آتش زند سینه را
ز سر نو کند داغ دیرینه را

بیا ساقی آن سلسبیل حیات
که شوید همه تیرگیها ز ذات

بده تا چو منزل به خاکم کشد
ز آلایش خاک پاکم کشد

بیا مطرب آن علم باریک را
که روشن کند جان تاریک را

فرو گوی زانگونه سوزان و تر
که دستار عالم رباید زسر

بیا ساقی آن کیمیای وجود
که بی همتان را در آرد به جود

به من ده که تا شادمانی کنم
ز گنج سخن درفشانی کنم

بیا مطربا مو به مو باز جوی
ز موی کمانچه نوایی چو موی

که تا چون به مستان رسد ساز او
گوارا شود می ز آواز او

بیا ساقی آن جام دریا درون
کزو گوهر مردم آید برون

بده تا نشاطی برون آردم
برو سنگ و گوهر برون آردم

بیا مطرب آن مایهٔ دل خوشی
که صوفی کند زو ملامت کشی

بگو تا دمی خرقه بازی کنم
به می دلق خود را نمازی کنم

بیا ساقی آن بادهٔ بی‌خمار
فرو شوی زین جان خاکی غبار

که چون گم شود جان غمناک من
نریزد کسی جرعه بر خاک من

بیا مطرب آواز بر کش بلند
برون بر غم از سینه‌های نژند

ز سر نو کن آیین عشاق را
به غلغل در آرا این کهن طاق را

بیا ساقی آن ساغر گرم خیز
یکی جرعه بر خاک خسرو بریز

بیا ساقی آن می که کام من است
به من ده که در خورد جام من است

مرا با حریفان من نوش باد
حریفان بد را فراموش باد

بیا مطربا ساز کن پرده را
بسوز این دل عشق پرورده را

رسید از بتان جان خسرو به کام
به یک زخمه کن کار او را تمام
وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب: مثنوی
تعداد ابیات: ۶۱
این گوهر را بشنوید

این گوهر را با صدای خود، برای دیگران به یادگار بگذارید.

برای ضبط گوهر با صدای خود، لطفا به حساب کاربری وارد شوید.

گوهر بعدی:بخش ۲ - در مدح شمس السلاطین علاء الدنیا و الدین
نظرها و حاشیه ها
شما نخستین حاشیه را بنویسید.