سالک شوریدهٔ پاک اعتقاد
آمد از دریا برون پیش جماد

گفت ای افسرده از برد الیقین
گاه سنگ و گاه آهن گه نگین

از یقین هم ثابتی هم ساکنی
نقد عالم چون تو داری ایمنی

چون زمعدن میرسی پاک از منی
هرچه داری هست جمله معدنی

هست یک سنگ تو رحمن را یمین
وان دگر سنگت سلیمان را نگین

آن یکی فرمانده دیو وپری
وان دگر را هر دو کون انگشتری

آن یکی در فقر پوشیده سیاه
وان دگر از عشق گشته پادشاه

آن یکی را ملکت روی زمین
وان دگر یک را یساری چون یمین

آهنت آیینهٔ اسکندریست
گوهرت را ذوالفقار حیدریست

یک نگینت نسخهٔ هر دو سرای
جام جمشیدی شده گیتی نمای

نقد تو سیم و زر و در خوشاب
لعل و یاقوت و زمرد بی حساب

وصف الماس تو نه گفتن توان
نه بالماس زفان سفتن توان

گاه سرسبزی ز مینا روزیت
گاه از پیروزه صد پیروزیت

هم ز در شب چراغت روشنی
هم ز لعلت سرخ روی گلشنی

چون تو داری منصبی و رتبتی
حاصلم کن سوی معنی قربتی

چون توداری در محک داری عمل
نقد قلبم را بزری کن بدل

چون جماد از راه رو بشنود راز
چون جمادی ماند از اندیشه باز

گفت من افسردهٔ ام بیخبر
نه نشان دارم ز معنی نه اثر

گر یمین اللّه در عالم مراست
حصن کعبه خانهٔ خاص خداست

چون میان کعبه بادی بیش نیست
سنگ را از کعبه ره در پیش نیست

چون کلوخ کعبه را شد بسته راه
چون برد ره سوی او سنگ سیاه

در سیاهی ساکنم زین غم مدام
ماندهام در جامهٔ ماتم مدام

هر زمان از من بتی دیگر کنند
خویشتن را و مرا کافر کنند

گرچه من افسردهام جانم بسوخت
آتش دوزخ ز من خواهد فروخت

این چنین دردی که آمد حاصلم
پای ازان ماندست دایم درگلم

درد من بین در میان من بی گناه
وز چو من افسردهٔ درمان مخواه

سالک آمد پیش پیر منتهی
داد از احوال خویشش آگهی

پیر گفتش چون شود ظاهر جماد
عالم افسردگی کن اعتقاد

تا رگی افسردگی میماندت
صد نشان از مردگی می ماندت

چون ترا افسردگی زایل شود
در جمادی زندگی حاصل شود

زنده شو وین مردگی از خودببر
گرم گرد افسردگی از خود ببر

تو نمیترسی که همچون دیگران
غرقهٔ‌دنیا شوی بار گران




«عطار نیشابوری»
گوهرین | گنجینه های مکتوب | gowharin.ir