هوش مصنوعی:
این متن با استفاده از تمثیلها و توصیههای اخلاقی، بر اهمیت پرهیز از پرخوری، حرامخواری و وابستگی به مادیات تأکید دارد. شاعر بیان میکند که پرخوری نهتنها برای جسم مضر است، بلکه باعث کاهش دانش و حکمت میشود. در مقابل، کمخوری و مصرف حلال باعث رشد معنوی و درک حقایق میگردد. همچنین، متن به ضرورت آزادگی از آرزوهای دنیوی و توکل بر روزیِ مقدر شده توسط خدا اشاره میکند.
رده سنی:
15+
مفاهیم عمیق اخلاقی و عرفانی موجود در متن برای درک و تحلیل، نیاز به سطحی از بلوغ فکری دارد. همچنین، برخی از تمثیلها (مانند مقایسه با سگ) ممکن است برای کودکان نامفهوم یا نامناسب باشد.
فصل در اکل و شرب
ازپی لقمهای چه ترش و چه شور
تاکی این گفت وگوی شیرین شور
بر در این و آن چو سگ چه دوی؟
گرنهای سگ چنین به تک چه چه دوی
بیش خوردن قوی کند گردن
لیک زبرک شوی زکم خوردن
آفت علم و حکمتست شکم
هرکه را خورد بیش، دانش کم
مرد باید که کم خورش باشد
تا درونش به پرورش باشد
هر چه پرسی ازو نکو داند
سرهای حقیقت او داند
فرخ آن کاختیار او همه سال
عمل صالحست و اکل حلال
هست به نزد من در این ایام
بینوا زیستن زکسب حرام
چونکه جان را زعشق قوت بود
قوت از حی لایموت بود
ای عزیز این همه ذلیلی چیست؟
وی سبک روح، این ثقیلی چیست
شکم از لوت چار سو چه کنی؟
خویش را بندهٔ گلو چه کنی؟
لقمهای کم خوری زکسب حلال
به بود از عبادت ده سال
مرد باید که قوت جان جوید
هر چه گوید همه زجان گوید
نظر از کام و از گلو بگسل
هر چه آن نیست حق، ازو بگسل
تا تو در بند آرزو باشی
پر بار خسان دوتو باشی
چون تو از آرزو بتابی روی
آرزو در پیات کند تک و پوی
به حقیقت بدان که ایزد فرد
در ازل روزیات مقدر کرد
تاکی این گفت وگوی شیرین شور
بر در این و آن چو سگ چه دوی؟
گرنهای سگ چنین به تک چه چه دوی
بیش خوردن قوی کند گردن
لیک زبرک شوی زکم خوردن
آفت علم و حکمتست شکم
هرکه را خورد بیش، دانش کم
مرد باید که کم خورش باشد
تا درونش به پرورش باشد
هر چه پرسی ازو نکو داند
سرهای حقیقت او داند
فرخ آن کاختیار او همه سال
عمل صالحست و اکل حلال
هست به نزد من در این ایام
بینوا زیستن زکسب حرام
چونکه جان را زعشق قوت بود
قوت از حی لایموت بود
ای عزیز این همه ذلیلی چیست؟
وی سبک روح، این ثقیلی چیست
شکم از لوت چار سو چه کنی؟
خویش را بندهٔ گلو چه کنی؟
لقمهای کم خوری زکسب حلال
به بود از عبادت ده سال
مرد باید که قوت جان جوید
هر چه گوید همه زجان گوید
نظر از کام و از گلو بگسل
هر چه آن نیست حق، ازو بگسل
تا تو در بند آرزو باشی
پر بار خسان دوتو باشی
چون تو از آرزو بتابی روی
آرزو در پیات کند تک و پوی
به حقیقت بدان که ایزد فرد
در ازل روزیات مقدر کرد
وزن: فعلاتن مفاعلن فعلن (خفیف مسدس مخبون)
قالب: مثنوی
تعداد ابیات: ۱۷
این گوهر را بشنوید
این گوهر را با صدای خود، برای دیگران به یادگار بگذارید.
برای ضبط گوهر با صدای خود، لطفا به حساب کاربری وارد شوید.
گوهر قبلی:و ان منکم الا واردها کان علی ذلک حتماً مقضیاً
گوهر بعدی:فصل فی الرزق
نظرها و حاشیه ها
شما نخستین حاشیه را بنویسید.