زانک پیلَم دید هِنْدُستان به خواب
از خَراج اومید بُر دِهْ شُد خَراب

کَیْفَ یَاتِی النَّظْمُ لی وَالْقافِیَه
بَعْدَ ما ضاعَتْ اَصولُ الْعافِیَه

ما جُنونٌ واحِدٌ لی فِی الشُّجون
بَلْ جُنونٌ فی جُنونٍ فی جُنون

ذابَ جِسْمی مِنْ اِشاراتِ الْکُنی
مُنْذُ عایَنْتُ الْبَقاءَ فِی الْفَنا

ای اَیاز از عشقِ تو گشتم چو مویْ
مانْدم از قِصّه تو قِصّه‌یْ من بِگویْ

بَس فَسانه‌یْ عشقِ تو خوانْدم به جان
تو مرا کَافْسانه گَشتَسْتَم بِخوان

خود تو می‌خوانی نه من ای مُقْتَدی
من کُهِ طورَم تو موسی وین صَدا

کوهِ بیچاره چه دانَد گفتْ چیست؟
زان که موسی می‌بِدانَد کُهْ تَهی‌ست

کوهْ می‌دانَد به قَدْرِ خویشتن
اَنْدکی دارد زِ لُطفِ روحْ تَن

تَن چو اُصْطُرلاب باشد زِ احْتِساب
آیَتی از روحِ هَمچون آفتاب

آن مُنَجّم چون نباشد چَشم‌ْتیز
شَرط باشد مَردِ اُصْطُرلابْ‌ریز

تا صُطُرلابی کُند از بَهْرِ او
تا بَرَد از حالَتِ خورشیدْ بو

جانْ کَزْ اُصْطرلاب جویَد او صَواب
چه قَدَر دانَد زِ چَرخ و آفتاب؟

تو که زُ اصْطرلابِ دیده بِنْگَری
درجهان دیدن یَقین بَس قاصِری

تو جهان را قَدْرِ دیده دیده‌‌یی
کو جهان؟ سَبْلَت چرا مالیده‌یی؟

عارفان را سُرمه‌یی هست آن بِجویْ
تا که دریا گردد این چَشم چو جویْ

ذَرّه‌‌یی از عقل و هوش اَرْ با من است
این چه سودا و پَریشان گفتن است؟

چون که مَغزِ من زِ عقل و هُش تَهی‌ست
پَس گناهِ من دَرین تَخْلیط چیست؟

نه گُناه اوراست که عَقلَم بِبُرد
عقلِ جُمله یْ عاقِلانْ پیشَش بِمُرد

یا مُجیرَ الْعَقْلَ فَتّانَ الْحِجی
ما سِواکَ لِلْعُقولِ مُرْتَجی

مَا اشْتَهَیْتُ الْعَقْلَ مُذْ جَنَّنْتَنی
ما حَسَدْتُ اَلْحُسْنَ مُذْ زَیَّنْتَنی

هَلْ جُنونی فی هَواکَ مُسْتَطاب؟
قُل بَلی وَاللهُ یَجْزیکَ الثَّواب

گَر به تازی گوید او وَرْ پارسی
گوش و هوشی کو که در فَهْمَش رَسی؟

بادهٔ او دَرخورِ هر هوش نیست
حَلْقهٔ او سُخرهٔ هر گوش نیست

بارِ دیگر آمدم دیوانه‌وار
رو رو ای جان زود زَنْجیری بیار

غیرِ آن زَنجیرِ زُلْفِ دِلْبَرَم
گَر دو صد زَنجیر آری بَردَرَم

«مولوی»
گوهرین | گنجینه های مکتوب | gowharin.ir