و من خطبة له عليه‌السلام يعظم اللّه سبحانه و يذكر القرآن و النبي و يعظ الناس
ترجمه خطبه 133

عظمة اللّه تعالى
عظمت پروردگار

وَ اِنْقَادَتْ لَهُ اَلدُّنْيَا وَ اَلْآخِرَةُ بِأَزِمَّتِهَا
دنيا و آخرت، خدا را فرمانبردار است، و سر رشتۀ هر دو به دست او است

وَ قَذَفَتْ إِلَيْهِ اَلسَّمَاوَاتُ وَ اَلْأَرَضُونَ مَقَالِيدَهَا
آسمان‌ها و زمين‌ها كليدهاى خويش را به او سپردند

وَ سَجَدَتْ لَهُ بِالْغُدُوِّ وَ اَلْآصَالِ اَلْأَشْجَارُ اَلنَّاضِرَةُ
و درختان شاداب و سر سبز، صبحگاهان و شامگاهان در برابر خدا سجده مى‌كنند

وَ قَدَحَتْ لَهُ مِنْ قُضْبَانِهَا اَلنِّيرَانَ اَلْمُضِيئَةَ
و از شخه‌هاى درختان نور سرخ رنگى شعله‌ور شده

وَ آتَتْ أُكُلَهَا بِكَلِمَاتِهِ اَلثِّمَارُ اَلْيَانِعَةُ
به فرمان او ميوه‌هاى رسيده را به انسان‌ها تقديم مى‌دارند

القرآن منها وَ كِتَابُ اَللَّهِ بَيْنَ أَظْهُرِكُمْ
كتاب خدا، قرآن، در ميان شما

نَاطِقٌ لاَ يَعْيَا لِسَانُهُ
سخنگويى است كه هيچ گاه زبانش از حق گويى كند و خسته، و همواره گوياست

وَ بَيْتٌ لاَ تُهْدَمُ أَرْكَانُهُ
خانه‌اى است كه ستون‌هاى آن هرگز فرو نمى‌ريزد

وَ عِزٌّ لاَ تُهْزَمُ أَعْوَانُهُ
و صاحب عزّتى است كه يارانش هرگز شكست ندارند

رسول اللّه منها أَرْسَلَهُ عَلَى حِينِ فَتْرَةٍ مِنَ اَلرُّسُلِ
خدا پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم را پس از يك دوران طولانى كه ديگر پيامبران نبودند، فرستاد

وَ تَنَازُعٍ مِنَ اَلْأَلْسُنِ
زمانى كه ميان طرفداران مذاهب گوناگون نزاع در گرفته و راه اختلاف مى‌پيمودند

فَقَفَّى بِهِ اَلرُّسُلَ وَ خَتَمَ بِهِ اَلْوَحْيَ
پس او را در پى پيامبران فرستاد و وحى را با فرستادن پيامبر صلّى اللّه عليه و آله و سلّم ختم فرمود

فَجَاهَدَ فِي اَللَّهِ اَلْمُدْبِرِينَ عَنْهُ وَ اَلْعَادِلِينَ بِهِ
پس پيامبر صلّى اللّه عليه و آله با تمام مخالفانى كه به حق پشت كردند، و از آن منحرف گشتند به مبارزه پرداخت

الدنيا منها وَ إِنَّمَا اَلدُّنْيَا مُنْتَهَى بَصَرِ اَلْأَعْمَى لاَ يُبْصِرُ مِمَّا وَرَاءَهَا شَيْئاً
و همانا دنيا نهايت ديدگاه كور دلان است كه آن سوى دنيا را نمى‌نگرند

وَ اَلْبَصِيرُ يَنْفُذُهَا بَصَرُهُ وَ يَعْلَمُ أَنَّ اَلدَّارَ وَرَاءَهَا
امّا انسان آگاه، نگاهش از دنيا عبور كرده از پس آن سراى جاويدان آخرت را مى‌بيند

فَالْبَصِيرُ مِنْهَا شَاخِصٌ
پس انسان آگاه به دنيا دل نمى‌بندد

وَ اَلْأَعْمَى إِلَيْهَا شَاخِصٌ
و انسان كور دل تمام توجّه‌اش دنياست

وَ اَلْبَصِيرُ مِنْهَا مُتَزَوِّدٌ
بينا از دنيا زاد و توشه برگيرد

وَ اَلْأَعْمَى لَهَا مُتَزَوِّدٌ
و نابينا براى دنيا توشه فراهم مى‌كند

عظة الناس منها وَ اِعْلَمُوا أَنَّهُ لَيْسَ مِنْ شَيْءٍ إِلاَّ وَ يَكَادُ صَاحِبُهُ يَشْبَعُ مِنْهُ وَ يَمَلُّهُ إِلاَّ اَلْحَيَاةَ فَإِنَّهُ لاَ يَجِدُ فِي اَلْمَوْتِ رَاحَةً
آگاه باشيد، در دنيا چيزى نيست مگر آن كه صاحبش به زودى از آن سير و از داشتن آن دلگير مى‌شود جز ادامه زندگى، زيرا در مرگ آسايشى نمى‌نگرند

وَ إِنَّمَا ذَلِكَ بِمَنْزِلَةِ اَلْحِكْمَةِ اَلَّتِي هِيَ حَيَاةٌ لِلْقَلْبِ اَلْمَيِّتِ
حيات و زندگى چونان حكمت و دانش است كه حيات دل مرده

وَ بَصَرٌ لِلْعَيْنِ اَلْعَمْيَاءِ
و بينايى چشم‌هاى نابيناست

وَ سَمْعٌ لِلْأُذُنِ اَلصَّمَّاءِ
و مايۀ شنوايى براى گوش‌هاى كر

وَ رِيٌّ لِلظَّمْآنِ
و آبى گوارا براى تشنگان مى‌باشد

وَ فِيهَا اَلْغِنَى كُلُّهُ وَ اَلسَّلاَمَةُ
كه همه در آن سالم و بى‌نيازند

كِتَابُ اَللَّهِ تُبْصِرُونَ بِهِ وَ تَنْطِقُونَ بِهِ وَ تَسْمَعُونَ بِهِ
اين قرآن است كه با آن مى‌توانيد راه حق را بنگريد و با آن سخن بگوييد و به وسيله آن بشنويد

وَ يَنْطِقُ بَعْضُهُ بِبَعْضٍ
بعضى از قرآن از بعضى ديگر سخن مى‌گويد

وَ يَشْهَدُ بَعْضُهُ عَلَى بَعْضٍ
و برخى بر برخى ديگر گواهى مى‌دهد

وَ لاَ يَخْتَلِفُ فِي اَللَّهِ
آياتش در شناساندن خدا اختلافى نداشته

وَ لاَ يُخَالِفُ بِصَاحِبِهِ عَنِ اَللَّهِ
و كسى را كه همراهش شد از خدا جدا نمى‌سازد

قَدِ اِصْطَلَحْتُمْ عَلَى اَلْغِلِّ فِيمَا بَيْنَكُمْ
مردم! گويا به خيانت و كينه ورزى اتّفاق داريد

وَ نَبَتَ اَلْمَرْعَى عَلَى دِمَنِكُمْ
و در رفتار رياكارانه، گياهان روييده از سرگين را مى‌مانيد

وَ تَصَافَيْتُمْ عَلَى حُبِّ اَلْآمَالِ
در دوستى با آرزوها به وحدت رسيديد

وَ تَعَادَيْتُمْ فِي كَسْبِ اَلْأَمْوَالِ
و در جمع آورى ثروت به دشمنى پرداختيد

لَقَدِ اِسْتَهَامَ بِكُمُ اَلْخَبِيثُ وَ تَاهَ بِكُمُ اَلْغُرُورُ
شيطان شما را در سرگردانى افكنده و غرور شما را به هلاكت مى‌كشاند

وَ اَللَّهُ اَلْمُسْتَعَانُ عَلَى نَفْسِي وَ أَنْفُسِكُمْ
براى خود و شما از خدا يارى مى‌طلبم