سوره فتح دعای نصر دعای توسل

خلاصه و رده بندی سنی

هوش مصنوعی: این متن شعری عرفانی و فلسفی است که به موضوعاتی مانند عشق الهی، وجود انسان، رابطه‌ی انسان با خدا، و مفاهیمی مانند فقر، گشایش، و حسد می‌پردازد. شاعر از زبان نمادین و استعاری برای بیان مفاهیم عمیق استفاده می‌کند و به مسائلی مانند سجده، عقل، و نور الهی اشاره می‌کند. در بخش‌هایی از شعر، شاعر به گفت‌وگو با خدا می‌پردازد و سؤالاتی فلسفی مطرح می‌کند.

رده سنی: 18+ متن دارای مفاهیم عمیق فلسفی و عرفانی است که درک آن نیاز به بلوغ فکری و آشنایی با مفاهیم انتزاعی دارد. همچنین، استفاده از زبان نمادین و استعاری ممکن است برای مخاطبان جوان‌تر دشوار باشد.

ز بانگ پست تو ای دل بلند گشت وجود
تو نفخ صوری یا خود قیامت موعود؟

شنوده‌ام که بسی خلق جان بداد و بمرد
ز ذوق و لذت آواز و نغمه داوود

شها نوای تو برعکس بانگ داوود است
کزان بمرد و ازین زنده می‌شود موجود

ز حلق نیست نوایت ولیک حلقه رباست
هزار حلقه ربا را چو حلقه او بربود

دلا تو راست بگو دوش می کجا خوردی؟
که از پگاه تو امروز مولعی به سرود

سرود و بانگ تو زان رو گشاد می‌آرد
که آن ز روح معلاست نی ز جسم فرود

چو بند جسم نگشتی گشاد جان دیدی
که هر که تخم نکو کشت دخل بد ندرود

یقین که بوی گل فقر از گلستانی‌ست
مرود هیچ کسی دید بی‌درخت مرود؟

خنک کسی که چو بو برد بوی او را برد
خنک کسی که گشادی بیافت چشم گشود

خنک کسی که ازین بوی کرته یوسف
دلش چو دیده یعقوب خسته واشد زود

ز ناسپاسی ما بسته است روزن دل
خدای گفت که انسان لربه لکنود

تو سود می‌طلبی سود می‌رسد از یار
ولی چو پی نبری کز کجاست سود چه سود؟

ستاره‌یی‌ست خدا را که در زمین گردد
که در هوای وی است آفتاب و چرخ کبود

بسا سحر که درآید به صومعه‌ی مؤمن
که من ستاره سعدم ز من بجو مقصود

ستاره‌ام که من اندر زمینم و بر چرخ
به صد مقامم یابند چون خیال خدود

زمینیان را شمعم سماییان را نور
فرشتگان را روحم ستارگان را بود

اگر چه ذره نمایم ولیک خورشیدم
اگر چه جزو نمایم مراست کل وجود

اگر چه قبله حاجات آسمان بوده‌ست
به آسمان منگر سوی من نگر بین جود

ز روی نخوت و تقلید ننگ دارد ازو
بلیس وار که خود بس بود خدا مسجود

جواب گویدش آدم که این سجود او راست
تو احولی و دو می‌بینی از ضلال و جحود

ز گرد چون و چرا پرده‌یی فرود آورد
میان اختر دولت میان چشم حسود

ستاره گوید رو پرده تو افزون باد
ز من بماندی تنها ز حضرتی مردود

بسا سوآل و جوابی که اندرین پرده‌ست
بدین حجاب ندیدی خلیل را نمرود

چه پرده است حسد ای خدا میان دو یار
که دی چو جان بده‌اند این زمان چو گرگ عنود

چه پرده بود که ابلیس پیش ازین پرده
به سجده بام سماوات و ارض می‌پیمود

به رغبت و به نشاط و به رقت و به نیاز
به گونه گونه مناجات مهر می‌افزود

ز پرده حسدی ماند همچو خر بر یخ
که آن همه پر و بالش بدین حدث آلود

ز مسجد فلکش راند رو حدث کردی
حدیث می‌نشنود و حدث همی‌پالود

چرا روم؟به چه حجت؟ چه کرده‌ام؟ چه سبب؟
بیا که بحث کنیم ای خدای فرد ودود

اگر بد است تو کردی که جمله کرده توست
ضلالت و ثنی و مسیحیان و یهود

مرا چو گمره کردی مراد تو این بود
چنان کنم که نبینی ز خلق یک محمود

بگفت اگر بگذارم برآ به کوه بلند
وگر نه قعر فرورو چو لنگر مشدود

تو را چه بحث رسد با من ای غراب غروب؟
اگر نه مسخ شده‌ستی ز لعنت مورود

خری که مات تو گردد ببرد از در ما
نخواهمش که بود عابد چو ما معبود

ولی کسی که به دستش چراغ عقل بود
کجا گذارد نور و کجا رود سوی دود؟

بگفت من به دمی آن چراغ را بکشم
بگفت باد نتاند چراغ صدق ربود

هر آن که پف کند او بر چراغ موهبتم
بسوزد آن سر و ریشش چو هیزم موقود

هزار شکر خدا را که عقل کلی باز
ز بعد فرقت آمد به طالع مسعود

همه سپند بسوزیم بهر آمدنش
سپند چه که بسوزیم خویش را چون عود

چو خویش را بنمود او ز خویش خود ببریم
به کوه طور چه آریم کاه دودآلود؟

چو موش و مار شدستیم ساکن ظلمت
درون خاک مقیمان عالم محدود

چو موش جز پی دزدی برون نه‌ایم از خاک
چه برخوریم از آن رفتن کژ مفسود؟

چو موش ماش رها کرد اژدهاش کنی
چو گربه طامع خوانش شود جمله اسود

خدای گربه بدان آفرید تا موشان
نهان شوند به خاک اندرون به حبس خلود

دم مسیح غلام دمت که پیش از تو
بد از زمانه دم گیر راه دم مسدود

همه کسان کس آنند کش کسی کرد او
همه جهانش ببخشید چون برو بخشود

خموش باش که گفتار بی‌زبان داری
که تار او نبود نطق و بانگ و حرفش پود

چو سر ز سجده برآورد شمس تبریزی
هزار کافر و مؤمن نهاد سر به سجود

مولوی

زِ بانگِ پَستِ تو ای دل بُلند گشت وجود
تو نَفْخِ صوری یا خودْ قیامَتِ موعود؟

شُنوده‌ام که بَسی خَلْق جان بِداد و بِمُرد
زِ ذوق و لَذَّتِ آواز و نَغْمه داوود

شَها نَوایِ تو بَرعَکسِ بانگِ داوود است
کَزان بِمُرد و ازین زنده می‌شود موجود

زِ حَلْق نیست نَوایَت وَلیک حَلقه رُباست
هزار حَلْقه رُبا را چو حَلقه او بِرُبود

دِلا تو راست بگو دوش میْ کجا خوردی؟
که از پِگاهْ تو امروز مولَعی به سُرُود

سُرود و بانگِ تو زان رو گُشاد می‌آرَد
که آن زِ روحِ مُعَلّاست نی زِ جسمِ فرود

چو بَندِ جسم نگَشتی گُشادِ جانْ دیدی
که هر کِه تُخمِ نِکو کِشت دَخلِ بَد نَدُرود

یقین که بویِ گُلِ فقر از گُلِستانی‌ست
مُرود هیچ کسی دید بی‌درختِ مُرود؟

خُنُک کسی که چو بو بُرد بویْ او را بُرد
خُنُک کسی که گُشادی بِیافت چَشمْ گُشود

خُنُک کسی که ازین بویِ کُرته یوسُف
دِلَش چو دیده یَعقوبِ خسته واشُد زود

زِ ناسِپاسیِ ما بَسته است روزَنِ دل
خدایْ گفت که انسان لِرَبِّهِ لَکَنُود

تو سود می‌طَلَبی سود می‌رَسَد از یار
ولی چو پِی نَبَری کَزْ کجاست سود چه سود؟

ستاره‌یی‌ست خدا را که در زمین گردد
که در هَوایِ وِیْ است آفتاب و چَرخِ کَبود

بَسا سَحَر که دَرآیَد به صومعه‌یْ مؤمن
که من سِتاره سَعْدَم زِ من بِجو مَقصود

ستاره‌ام که من اَنْدَر زمینم و بر چَرخ
به صد مَقامَم یابند چون خیالِ خُدود

زمینیان را شَمعَم سَماییان را نور
فرشتگان را روحَم ستارگان را بود

اگر چه ذَرّه نِمایَم وَلیک خورشیدم
اگر چه جُزو نِمایَم مراست کُلِّ وجود

اگر چه قبله حاجاتْ آسْمان بوده‌ست
به آسْمان مَنِگَر سویِ من نِگَر بینْ جود

زِ رویِ نَخْوَت و تَقلید نَنگ دارد ازو
بِلیس وار که خود بس بُوَد خدا مَسْجود

جواب گویَدَش آدم که این سُجود او راست
تو اَحْوَلی و دو می‌بینی از ضَلال و جُحود

زِ گَردِ چون و چرا پَرده‌یی فرود آوَرْد
میانِ اَخْتَرِ دولت میانِ چَشمِ حَسود

ستاره گوید رو پَرده تو اَفْزون باد
زِ من بِمانْدی تنها زِ حَضرتی مَردود

بَسا سوآل و جوابی که اَنْدَرین پَرده‌ست
بدین حجاب ندیدی خَلیل را نِمْرود

چه پَرده است حَسَد ای خدا میانِ دو یار
که دی چو جان بُدِه‌اند این زمان چو گُرگِ عَنود

چه پَرده بود که اِبْلیسْ پیش ازین پَرده
به سَجدهْ بامِ سَماوات و اَرْض می‌پیمود

به رَغبَت و به نَشاط و به رِقَّت و به نیاز
به گونه گونه مُناجات مِهْر می‌اَفْزود

زِ پَرده حَسَدی مانْد همچو خَر بر یَخ
که آن همه پَر و بالَش بدین حَدَث آلود

زِ مَسجدِ فَلَکَش رانْد رو حَدَث کردی
حَدیثْ می‌نَشْنَود و حَدَث هَمی‌پالود

چرا رَوَم؟به چه حُجَّت؟ چه کرده‌ام؟ چه سبب؟
بیا که بحث کنیم ای خدایِ فَردِ وَدود

اگر بَد استْ تو کردی که جُمله کرده توست
ضَلالَتِ وَ ثَنیّ و مسیحیان و یَهود

مرا چو گُمرَه کردی مُرادِ تو این بود
چُنان کُنم که نبینی زِ خَلْق یک مَحمود

بگُفت اگر بِگُذارم بَرآ به کوهِ بُلند
وَگَر نه قَعْر فرورو چو لَنْگَرِ مَشْدود

تو را چه بَحث رَسَد با من ای غُرابِ غروب؟
اگر نه مَسخْ شُده‌ستی زِ لَعْنَتِ مورود

خَری که ماتِ تو گردد بِبُرَّد از دَرِ ما
نَخواهَمَش که بُوَد عابِدِ چو ما مَعْبود

ولی کسی که به دستش چراغِ عقل بُوَد
کجا گُذارَد نور و کجا رَوَد سویِ دود؟

بگُفت من به دَمی آن چراغ را بِکُشم
بگُفت بادْ نَتانَد چراغِ صِدْق رُبود

هر آن که پُف کُند او بر چراغِ موهِبَتَم
بِسوزَد آن سَر و ریشش چو هیزُمِ موقود

هزار شُکر خدا را که عقلِ کُلّی باز
زِ بَعدِ فُرقَت آمد به طالِعِ مَسعود

همه سِپَند بِسوزیم بَهرِ آمَدَنَش
سِپَندْ چه که بِسوزیم خویش را چون عود

چو خویش را بِنِمود او زِ خویشِ خود بِبُریم
به کوهِ طور چه آریم کاهِ دودآلود؟

چو موش و مار شُدَسْتیم ساکِنِ ظُلْمَت
درونِ خاکِ مُقیمانِ عالَمِ مَحْدود

چو موش جُز پِیِ دُزدی بُرون نِه‌ایم از خاک
چه بَرخوریم از آن رفتنِ کَژِ مَفْسود؟

چو موشْ ماش رَها کرد اژدَهاش کُنی
چو گُربه طامِعِ خوانَش شود جُمله اُسود

خدایْ گُربه بدان آفرید تا موشان
نَهان شوند به خاکْ اَنْدَرون به حَبسِ خُلود

دَمِ مسیحْ غُلامِ دَمَت که پیش از تو
بُد از زمانه دَم گیر راهِ دَمْ مَسدود

همه کسانْ کَسِ آنند کِشْ کسی کرد او
همه جهانْش بِبَخشید چون بَرو بَخْشود

خَموش باش که گُفتارِ بی‌زبان داری
که تارِ او نَبُوَد نُطْق و بانگ و حَرفَش پود

چو سَر زِ سَجده بَرآوَرْد شَمسِ تبریزی
هزار کافِر و مؤمن نَهاد سَر به سُجود

«مولوی»
گوهرین | گنجینه های مکتوب | gowharin.ir

غزل شمارهٔ ۹۱۴

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)

قالب: قصیده

تعداد ابیات: ۴۸

# عرفان # فلسفه # مذهبی

۹۲۸ حمایت مالی از گوهرین

این گوهر را بشنوید

این گوهر را با صدای خود، برای دیگران به یادگار بگذارید.

برای ضبط گوهر با صدای خود، لطفا به حساب کاربری وارد شوید.

گوهر قبلی:غزل شمارهٔ ۹۱۳

گوهر بعدی:غزل شمارهٔ ۹۱۵

نظرها و حاشیه ها

شما نخستین حاشیه را بنویسید.