هوش مصنوعی:
این متن به اهمیت تلاش در راه ایمان و طاعت اشاره میکند و بیان میکند که تلاشهای انبیا و مؤمنین توسط خداوند به نتیجه رسیده است. همچنین، دنیا را به عنوان زندانی توصیف میکند که باید از آن رها شد و به جای آن، به آخرت توجه کرد. متن تأکید میکند که مال و ملک نباید باعث غفلت از خدا شوند و باید از آنها به درستی استفاده کرد. در نهایت، متن به اهمیت تلاش در راه حق و نفی تلاشهای بیهوده اشاره میکند.
رده سنی:
16+
این متن حاوی مفاهیم عمیق عرفانی و دینی است که برای درک کامل آن، نیاز به بلوغ فکری و تجربهی زندگی دارد. همچنین، برخی از مفاهیم مانند نفی دنیا و توجه به آخرت ممکن است برای سنین پایینتر قابل درک نباشد.
بخش ۵۰ - باز ترجیح نهادن شیر جهد را بر توکل و فواید جهد را بیان کردن
شیر گفت آری، وَلیکِن هم بِبین
جَهْدهایِ اَنْبیا و مؤمنین
حَقْ تَعالی جَهْدَشان را راست کرد
آنچه دیدند از جَفا و گرم و سرد
حیلههاشان جُمله حال آمد لَطیف
کُلُّ شَیءٍ مِنْ ظَریفٍ هُو ظَریف
دامهاشان مُرغِ گَردونی گرفت
نَقْصهاشان جُمله اَفْزونی گرفت
جَهْد میکُن تا توانی ای کیا
در طَریقِ اَنْبیا و اَوْلیا
با قَضا پَنجه زدن نَبْوَد جِهاد
زان که این را هم قَضا بر ما نَهاد
کافِرَم منْ گَر زیان کردهست کَس
در رَهِ ایمان و طاعَت یک نَفَس
سَر شِکَسته نیست، این سَر را مَبَند
یک دو روزک جَهْد کُن، باقی بِخَند
بَد مُحالی جُست کو دنیا بِجُست
نیکْ حالی جُست، کو عُقبی بِجُست
مَکْرها در کَسْبِ دنیا بارِد است
مَکْرها در تَرکِ دنیا وارِد است
مَکْر آن باشد که زندان حُفْره کرد
آن کِه حُفره بَست، آن مَکْریست سَرد
این جهانْ زندان و ما زندانیان
حُفره کُن زندان و خود را وارَهان
چیست دنیا؟ از خدا غافل بُدَن
نه قُماش و نَقْده و میزان و زَن
مال را کَزْ بَهرِ حق باشی حَمول
نِعْمَ مالٌ صالِحٌ خوانْدَش رَسول
آب در کَشتی هَلاکِ کشتی است
آب اَنْدَر زیرِ کَشتی پُشتی است
چون که مال و مُلْک را از دل بِرانْد
زان سُلَیمان خویشْ جُز مِسْکین نَخوانْد
کوزۀ سَربَسته اَنْدَر آبِ زَفْت
از دلِ پُر بادْ فوقِ آب رَفت
بادِ درویشی چو در باطِنْ بُوَد
بر سَرِ آبِ جهانْ ساکِن بُوَد
گرچه جُملهیْ این جهانْ مُلْکِ وِی است
مُلْک در چَشمِ دل او لاشَی است
پس دَهانِ دل بِبَند و مُهر کُن
پُر کُنَش از بادِ کِبْرِ مِنْ لَدُن
جَهْدْ حَقّ است و دَوا حَقّ است و دَرد
مُنْکِر اَنْدَر نَفیِ جَهْدش جَهْد کرد
جَهْدهایِ اَنْبیا و مؤمنین
حَقْ تَعالی جَهْدَشان را راست کرد
آنچه دیدند از جَفا و گرم و سرد
حیلههاشان جُمله حال آمد لَطیف
کُلُّ شَیءٍ مِنْ ظَریفٍ هُو ظَریف
دامهاشان مُرغِ گَردونی گرفت
نَقْصهاشان جُمله اَفْزونی گرفت
جَهْد میکُن تا توانی ای کیا
در طَریقِ اَنْبیا و اَوْلیا
با قَضا پَنجه زدن نَبْوَد جِهاد
زان که این را هم قَضا بر ما نَهاد
کافِرَم منْ گَر زیان کردهست کَس
در رَهِ ایمان و طاعَت یک نَفَس
سَر شِکَسته نیست، این سَر را مَبَند
یک دو روزک جَهْد کُن، باقی بِخَند
بَد مُحالی جُست کو دنیا بِجُست
نیکْ حالی جُست، کو عُقبی بِجُست
مَکْرها در کَسْبِ دنیا بارِد است
مَکْرها در تَرکِ دنیا وارِد است
مَکْر آن باشد که زندان حُفْره کرد
آن کِه حُفره بَست، آن مَکْریست سَرد
این جهانْ زندان و ما زندانیان
حُفره کُن زندان و خود را وارَهان
چیست دنیا؟ از خدا غافل بُدَن
نه قُماش و نَقْده و میزان و زَن
مال را کَزْ بَهرِ حق باشی حَمول
نِعْمَ مالٌ صالِحٌ خوانْدَش رَسول
آب در کَشتی هَلاکِ کشتی است
آب اَنْدَر زیرِ کَشتی پُشتی است
چون که مال و مُلْک را از دل بِرانْد
زان سُلَیمان خویشْ جُز مِسْکین نَخوانْد
کوزۀ سَربَسته اَنْدَر آبِ زَفْت
از دلِ پُر بادْ فوقِ آب رَفت
بادِ درویشی چو در باطِنْ بُوَد
بر سَرِ آبِ جهانْ ساکِن بُوَد
گرچه جُملهیْ این جهانْ مُلْکِ وِی است
مُلْک در چَشمِ دل او لاشَی است
پس دَهانِ دل بِبَند و مُهر کُن
پُر کُنَش از بادِ کِبْرِ مِنْ لَدُن
جَهْدْ حَقّ است و دَوا حَقّ است و دَرد
مُنْکِر اَنْدَر نَفیِ جَهْدش جَهْد کرد
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مسدس محذوف یا وزن مثنوی)
قالب: مثنوی
تعداد ابیات: ۲۱
۱۱۱۴
حمایت مالی از گوهرین
این گوهر را بشنوید
این گوهر را با صدای خود، برای دیگران به یادگار بگذارید.
برای ضبط گوهر با صدای خود، لطفا به حساب کاربری وارد شوید.
گوهر قبلی:بخش ۴۹ - نگریستن عزرائیل بر مردی و گریختن آن مرد در سرای سلیمان و تقریر ترجیح توکل بر جهد و قلت فایدهٔ جهد
گوهر بعدی:بخش ۵۱ - مقرر شدن ترجیح جهد بر توکل
نظرها و حاشیه ها
شما نخستین حاشیه را بنویسید.