و من كلام له عليه‌السلام بعد ما بويع له بالخلافة و قد قال له قوم من الصحابة لو عاقبت قوما ممن أجلب على عثمان فقال عليه‌السلام
168 و از سخنان آن حضرت است پس از آنكه با او به خلافت بيعت كردند، مردمى از صحابه بدو گفتند، چه شود آنان را كه بر عثمان شوريدند كيفر دهى‌؟ امام فرمود:

يَا إِخْوَتَاهْ إِنِّي لَسْتُ أَجْهَلُ مَا تَعْلَمُونَ وَ لَكِنْ كَيْفَ لِي بِقُوَّةٍ وَ اَلْقَوْمُ اَلْمُجْلِبُونَ عَلَى حَدِّ شَوْكَتِهِمْ يَمْلِكُونَنَا وَ لاَ نَمْلِكُهُمْ
برادران، چنين نيست كه آنچه را مى‌دانيد ندانم، ليكن چگونه نيرويى فراهم آوردن توانم‌؟ اين مردم با ساز و برگ و نيرو به راه افتاده‌اند، بر آنان قدرتى نداريم و آنان بر ما مسلط‍‌ گرديده‌اند

وَ هَا هُمْ هَؤُلاَءِ قَدْ ثَارَتْ مَعَهُمْ عِبْدَانُكُمْ وَ اِلْتَفَّتْ إِلَيْهِمْ أَعْرَابُكُمْ
اينهايند كه بردگان شما به هواخواهى آنان به پا خاسته‌اند، و باديه‌نشينان شما بدانان پيوسته‌اند

وَ هُمْ خِلاَلَكُمْ يَسُومُونَكُمْ مَا شَاءُوا
آنان ميان شما به سر مى‌برند، هرچه مى‌خواهند بر سر شما مى‌آورند

وَ هَلْ تَرَوْنَ مَوْضِعاً لِقُدْرَةٍ عَلَى شَيْءٍ تُرِيدُونَهُ
آيا بر آنچه مى‌خواهيد تواناييد

إِنَّ هَذَا اَلْأَمْرَ أَمْرُ جَاهِلِيَّةٍ وَ إِنَّ لِهَؤُلاَءِ اَلْقَوْمِ مَادَّةً
كارى كه پيش آمده است از جاهليت يادگار است، و اين مردم را كه به شورش برخاسته‌اند ياور و مددكار است

إِنَّ اَلنَّاسَ مِنْ هَذَا اَلْأَمْرِ إِذَا حُرِّكَ عَلَى أُمُورٍ فِرْقَةٌ تَرَى مَا تَرَوْنَ وَ فِرْقَةٌ تَرَى مَا لاَ تَرَوْنَ وَ فِرْقَةٌ لاَ تَرَى هَذَا وَ لاَ ذَاكَ
هواى مردم در اين داستان اگر در ميان آيد گونه‌گون راه پيمايد. گروهى سخن شما را مى‌گويند، و گروهى راهى بر خلاف شما مى‌پويند. و گروهى نه با اين سوى و نه با آن سوى‌اند

فَاصْبِرُوا حَتَّى يَهْدَأَ اَلنَّاسُ وَ تَقَعَ اَلْقُلُوبُ مَوَاقِعَهَا وَ تُؤْخَذَ اَلْحُقُوقُ مُسْمَحَةً
پس شكيبا باشيد تا مردم آرام گيرند، و دلهاى رفته به جاى آيد، و حقّهاى از دست شده با مدارا گرفته شود

فَاهْدَءُوا عَنِّي وَ اُنْظُرُوا مَا ذَا يَأْتِيكُمْ بِهِ أَمْرِي وَ لاَ تَفْعَلُوا فَعْلَةً تُضَعْضِعُ قُوَّةً وَ تُسْقِطُ مُنَّةً وَ تُورِثُ وَهْناً وَ ذِلَّةً
اكنون مرا آسوده گذاريد، و فرمان مرا كه به شما مى‌رسد چشم داريد، و كارى مكنيد كه قوّتى را متزلزل سازد، و يا نيرويى را از كار اندازد، يا ضعفى به كار آرد يا خوارى به بار آرد

وَ سَأُمْسِكُ اَلْأَمْرَ مَا اِسْتَمْسَكَ وَ إِذَا لَمْ أَجِدْ بُدّاً فَآخِرُ اَلدَّوَاءِ اَلْكَيُّ
و من چندان كه توانم دست از كارزار باز مى‌دارم، و اگر خود را ناچار ديدم روى به جنگ آرم، كه: هر كجا داغ بايدت فرمود چون تو مرهم نهى ندارد سود

«نهج البلاغه»
گوهرین | گنجینه های مکتوب | gowharin.ir