و من خطبة له عليه‌السلام في ذم العاصين من أصحابه
180 و از خطبه‌هاى آن حضرت است در نكوهش يارانش

أَحْمَدُ اَللَّهَ عَلَى مَا قَضَى مِنْ أَمْرٍ وَ قَدَّرَ مِنْ فِعْلٍ وَ عَلَى اِبْتِلاَئِي بِكُمْ أَيَّتُهَا اَلْفِرْقَةُ اَلَّتِي إِذَا أَمَرْتُ لَمْ تُطِعْ وَ إِذَا دَعَوْتُ لَمْ تُجِبْ
خدا را سپاس مى‌گويم بر آنچه در علم او گذشته است، و بر هر كارى كه مقدّر داشته است، و بر اين گرفتارى كه با شما دارم گروهى كه از رفتارشان بيزارم . اى مردمى كه اگر امر كنم فرمان نمى‌بريد، و اگر بخوانمتان پاسخ نمى‌دهيد

إِنْ أُمْهِلْتُمْ خُضْتُمْ وَ إِنْ حُورِبْتُمْ خُرْتُمْ
اگر فرصت يابيد در گفتار بيهوده فرو مى‌مانيد، و اگر با شما بستيزند، سست و ناتوانيد

وَ إِنِ اِجْتَمَعَ اَلنَّاسُ عَلَى إِمَامٍ طَعَنْتُمْ
اگر مردم بر امامى فراهم آيند، سرزنش مى‌كنيد

وَ إِنْ أُجِئْتُمْ إِلَى مُشَاقَّةٍ نَكَصْتُمْ
و اگر ناچار به كارى دشوار در شويد، پاى پس مى‌نهيد

لاَ أَبَا لِغَيْرِكُمْ مَا تَنْتَظِرُونَ بِنَصْرِكُمْ وَ اَلْجِهَادِ عَلَى حَقِّكُمْ
بى‌حميّت مردم انتظار چه مى‌بريد! چرا براى يارى برنمى‌خيزيد، و براى گرفتن حقّتان نمى‌ستيزيد .

اَلْمَوْتَ أَوِ اَلذُّلَّ لَكُمْ
مرگتان رساد، يا خوارى بر شما باد!

فَوَاللَّهِ لَئِنْ جَاءَ يَومِي وَ لَيَأْتِيَنِّي لَيُفَرِّقَنَّ بَيْنِي وَ بَيْنَكُمْ
به خدا، اگر مرگ من بيايد و به سر وقتم خواهد آمد ميان من و شما جدايى مى‌اندازد

وَ أَنَا لِصُحْبَتِكُمْ قَالٍ وَ بِكُمْ غَيْرُ كَثِيرٍ
حالى كه همنشينى‌تان را خوش نمى‌دارم، و با شما بودن چنان است كه گويى ياورى ندارم

لِلَّهِ أَنْتُمْ أَ مَا دِينٌ يَجْمَعُكُمْ وَ لاَ حَمِيَّةٌ تَشْحَذُكُمْ
راستى شما چه مردمى هستيد؟ دينى نيست كه فراهمتان آرد؟ غيرتى نداريد تا بر كارتان وادارد

أَ وَ لَيْسَ عَجَباً أَنَّ مُعَاوِيَةَ يَدْعُو اَلْجُفَاةَ اَلطَّغَامَ فَيَتَّبِعُونَهُ عَلَى غَيْرِ مَعُونَةٍ وَ لاَ عَطَاءٍ
شگفت نيست كه معاويه، بى سر و پاهاى پست را مى‌خواند، و آنان پى او مى‌روند، بى‌آنكه بديشان كمكى دهد، يا عطايى رساند ،

وَ أَنَا أَدْعُوكُمْ وَ أَنْتُمْ تَرِيكَةُ اَلْإِسْلاَمِ وَ بَقِيَّةُ اَلنَّاسِ إِلَى اَلْمَعُونَةِ أَوْ طَائِفَةٍ مِنَ اَلْعَطَاءِ فَتَفَرَّقُونَ عَنِّي وَ تَخْتَلِفُونَ عَلَيَّ
و من شما را كه اسلام را يادگاريد و ماندۀ مردم ديندار ، مى‌خوانم تا يارى‌تان دهم، و بهره از عطا مقرّر گردانم، و شما از گرد من مى‌پراكنيد، و آتش مخالفت مرا دامن مى‌زنيد

إِنَّهُ لاَ يَخْرُجُ إِلَيْكُمْ مِنْ أَمْرِي رِضًى فَتَرْضَوْنَهُ وَ لاَ سُخْطٌ فَتَجْتَمِعُونَ عَلَيْهِ
فرمانى از من به شما نمى‌رسد كه نشانۀ خشنودى باشد و آن را بپسنديد يا نشانۀ آزردگى و در آن يك سخن باشيد

وَ إِنَّ أَحَبَّ مَا أَنَا لاَقٍ إِلَيَّ اَلْمَوْتُ
آنچه بيشتر از هر چيز دوست دارم، و مرا بايد، مرگ است كه به سر وقتم آيد

قَدْ دَارَسْتُكُمُ اَلْكِتَابَ وَ فَاتَحْتُكُمُ اَلْحِجَاجَ
راه دانستن كتاب خدا را به شما نمودم، و در حجّت را به روى شما گشودم

وَ عَرَّفْتُكُمْ مَا أَنْكَرْتُمْ وَ سَوَّغْتُكُمْ مَا مَجَجْتُمْ
آنچه را نمى‌شناختيد به شما شناساندم، و دانشى را كه به كامتان فرو نمى‌رفت، جرعه جرعه به شما نوشاندم

لَوْ كَانَ اَلْأَعْمَى يَلْحَظُ أَوِ اَلنَّائِمُ يَسْتَيْقِظُ
اگر بودى كه كور مى‌ديد، و خفته بيدار مى‌گرديد

وَ أَقْرِبْ بِقَوْمٍ مِنَ اَلْجَهْلِ بِاللَّهِ قَائِدُهُمْ مُعَاوِيَةُ وَ مُؤَدِّبُهُمُ اِبْنُ اَلنَّابِغَةِ
چه نادان مردمى! كه رهبر آنان معاويه باشد و آموزگارشان پسر نابغه

«نهج البلاغه»
گوهرین | گنجینه های مکتوب | gowharin.ir