بالماس میزد چکش زرگری
بهر لحظه میجست از آن اخگری

بنالید الماس کای تیره رای
ز بیداد تو، چند نالم چو نای

بجز خوبی و پاکی و راستی
چه کردم که آزار من خواستی

بگفتا مکن خاطر خویش تنگ
ترازوی چرخت گران کرده سنگ

مرنج ار تنت را جفائی رسد
کزین کار، کارت بجائی رسد

هم اکنون، تراش تو گردد تمام
برویت کند نیکبختی سلام

همین دم، فروزان و پاکت کنم
پسندیده و تابناکت کنم

دگر باره بگریست گوهر نهان
که آوخ! سیه شد بچشمم جهان

بدین خردیم، آسمان درشت
بدام بلای تو افکند و کشت

مرا هر رگ و هر پی و بند بود
بخشکید پاک این چه پیوند بود

که این تیشهٔ کین بدست تو داد
فتاد این وجود نزارم، فتاد

ببخشای لختی، نگهدار دست
شکست این سر دردمندم، شکست

نه آسایشی ماند اندر تنم
نه رونق به رخسارهٔ روشنم

بگفتا چو زین دخمه بیرون شوی
بزیبائی خویش، مفتون شوی

بشوئیم از رویت این گرد را
بخوبان دهیم این ره آورد را

چو بردارد این پرده را پرده‌دار
سخنهای پنهان شود آشکار

در آن حال، دانی که نیکی نکوست
که بینی تو مغزی و رفتست پوست

سوم بار، برخاست بانگ چکش
بناگاه برهم شد آن روی خوش

بگفت ای ستمکار، مشکن مرا
به بدرائی، از پا میفکن مرا

وفا داشتم چشم و دیدم جفا
بگشتم ز هر روی، خوردم قفا

بگفت ار صبوری کنی یک نفس
کشد بار جور تو بسیار کس

چو رفت این سیاهی و آلودگی
نماند زبونی و فرسودگی

دلت گر ز اندیشه خون کرده‌ام
بچهر، آب و رنگت فزون کرده‌ام

بریدم، ولی تیره و زشت را
شکستم، ولی سنگ و انکشت را

چو بینند روی دل آرای تو
چو آگه شوند از تجلای تو

چو پرسند از موج این آبها
ازین جلوه‌ها، رنگها، تابها

بتی چون بگردن در اندازدت
فراتر ز دل، جایگه سازدت

چو نقاد چرخ از تو کالا کند
چو هر روز، نرخ تو بالا کند

چو زین داستان گفتگوها رود
چو این آب حیوان به جوها رود

چو هر دم بیفزایدت خواستار
چو آیند سوی تو از هر کنار

چو بیدار بختی ببیند تو را
چو بر دیگران بر گزیند ترا

چو بر چهر خوبان تبسم کنی
چو این کوی تاریک را گم کنی

چو در مخزنت جا دهد گوهری
چو بنشاندت اندر انگشتری

چو در تیرگی، روشنائی شوی
چو آمادهٔ دلربائی شوی

چو بیرون کشی رخت زین تنگنای
چو اقبال گردد تو را رهنمای

چو آسودگی زاید این روز سخت
چو فرخنده گردی و پیروزبخت

چو پیرایه‌ها ماندت در گرو
چو بینی ره نیک و آئین نو

چو افتادی اندر ترازوی مهر
چو صد راه داد و گرفتت سپهر

رهائی دهندت چو زین رنجها
چو ریزند بر پای تو گنجها

چو بازارگانان خرندت بزر
برندت ز شهری به شهر دگر

چو دیهیم شاهت نشیمن شود
چو از دیدنت، دیده روشن شود

بیاد آر، زین دکهٔ تنگ من
ز سنگینی آهن و سنگ من

چو نام تو خوانند دریای نور
درودیم بفرست زان راه دور

ترا هر چه قیمت نهد روزگار
بدار از من و این چکش یادگار

چو مشاطه، رخسارت آراستم
فزودم دو صد، گر یکی کاستم

تو روزی که از حصن کان آمدی
بس آلوده و سرگران آمدی

بدین گونه روشن نبودی و پاک
بهم بود مخلوط، الماس و خاک

حدیث نهان چکش گوش دار
نگین سازدت چرخ یا گوشوار

نه مشت و قفایت به سر میزنم
بدین درگه نور، در میزنم