دیده ای خواهم ازین هم تیزتر
تا ببینم زیر این مکری دگر

شاید این میل جهاد اندر نهاد
منبعث باشد ز عقل ذوسداد

نفس خواهد از ره مکر و فریب
سازدش از این سعادت بی نصیب

زد برآب این نقش و جان را خیره کرد
چشمه ی صاف خرد را تیره کرد

مرد مسکین در سحرگاهان ز خواب
می شود بیدار با صد اضطراب

دل پر از شوق مناجات حبیب
خاطر اندر سجده ی حق بی شکیب

جز مناجات حبیبش یاد نیست
غیر حق در پیش او جز یاد نیست

خواهد از جا خیزد از بهر نماز
بهر عرض راز با دانای راز

نفس گوید آن فلان بیدار هست
یا مگر گوشی پس دیوار هست

این نمازت خودنمایی می شود
طاعتت زین رو ریایی می شود

خوابت اکنون محض خیر و قربت است
ور گرایی سوی طاعت رتبت است

اینچنین خواب از نمار اولیتر است
این قناعت از نیاز اولیتر است

زین سبب فرمود شاه انس و جان
خواب دانا به ز ذکر جاهلان

زین خیالاتت فریبد هر زمان
تا برآید آفتاب از خاوران

خواب شیرین خوابگاه زفت و گرم
خاصه با همخوابه ی شیرین و نرم

نفس بی انصاف از رحمت بری
کی گذارد تا از آنها بگذری

راهها بنماید افزون از حساب
تا کند از شرع واجب بر تو خواب

ور به مسجد خواندت روزی خرد
نفس دون صد حیله پیشت آورد

کاین خضوع و این خشوع و این ادب
خودنمایی و ریا را شد سبب

تا نمازت را کند نقرالغراب
یا تورا سازد ز مسجد سد باب

ور گریزی از ریا در انجمن
گویدت ای مقتدای مؤتمن

این ریا نبود ادب آموزی است
خلق عالم را ز تو فیروزی است

از تو آموزند خلقان نیک و بد
سعی کن در غنه و اطباق و مد

سوره طولانی کن و ذکر سجود
راست کن خود در قیام و کج قعود

اندر اینجا طاعت مردانه کن
مختصر گر می کنی در خانه کن

ای مسلمانان فغان از دست نفس
کم کسی برده است جان از دست نفس

نفس تو در حیله و افسون گری ست
لحظه ای خالی ز مکر و خدعه نیست

می نبینی لیک چون کور و کری
می نفهمی لیک از بس که خری

هان و هان ایجان من هشیار باش
با خبر از مکر این مکار باش

گر بگویم مکر نفس ذوفنون
طاقدیسم می شود از حد فزون

مینهم آن را در اینجا در میان
باز می گردم به سوی داستان