هوش مصنوعی: متن درباره پدیده مد و جزر در بصره و ارتباط آن با ماه است. توضیح داده می‌شود که دریا در روز دو بار مد می‌کند و ارتفاع آب به حدود ده گز می‌رسد. این پدیده به موقعیت ماه در آسمان مرتبط است؛ وقتی ماه در سمت الرأس یا سمت القدم باشد، مد به حداکثر می‌رسد و وقتی در افق شرق یا غرب باشد، جزر اتفاق می‌افتد. همچنین، تأثیر مد و جزر بر رودخانه‌هایی مانند دجله و فرات و مناطق مختلف بر اساس ارتفاع زمین شرح داده شده است.
رده سنی: 15+ محتوا شامل مفاهیم علمی نسبتاً پیچیده مانند تأثیر ماه بر مد و جزر و اصطلاحات نجومی است که برای درک بهتر، به سطحی از دانش پایه در علوم نیاز دارد. همچنین، ساختار متن قدیمی و دارای اصطلاحات تخصصی است که ممکن است برای سنین پایین‌تر چالش‌برانگیز باشد.

بخش ۸۵ - صفت مد و جزر بصره و جوی های آن

صفت مد و جزر بصره و جوی های آن : دریای عمان را عادت است که در شبان روزی دو باره مد برآورد چنان که مقدار ده گز آب ارتفاع گیرد و چون تمام ارتفاع گیرد به تدریج جزر کند و فرو نشستن گیرد تا ده دوازده و آن ده گز که ذکر می‌رود به بصره بر عمودی با دید آید که آن را قایم کرده باشند یا به دیواری و الا اگر زمین هامون بود و نه بلندی عظیم دور برود چنان است که دجله و فرات که نرم می‌روند چنان که بعضی مواضع محسوس نیست که به کدام طرف می‌روند چون دریا مد کند قرب چهل فرسنگ آب ایشان مد کند و چنان شوند که پندارند بازگشته است و به بالا بر می‌رود اما به مواضع دیگر از کنارهای دریا به نسبت بلندی و هامونی زمین باشد، هر کجا هامون باشد بسیار آب بگیرد و هرجا بلند باشد کم تر گیرد، و این مد و جزر گویند تعلق به قمر دارد که به هر وقت قمر بر سمت راس و رجل باشد و آن عاشر و رابع است آب در غایت مد باشد و چون قمر بر دو افق یعنی مشرق و مغرب باشد غایت جزر باشد، دیگر آن که چون قمر در اجتماع و استقبال شمس باشد آب در زیادت باشد یعنی مد در این اوقات بیش تر باشد و ارتفاع بیش گیرد و چون در تربیعات باشد آب در نقصان باشد یعنی به وقت مد علوش چندان نباشد و ارتفاع نگیرد که به وقت اجتماع و استقبال بود و جزرش از آن فروتر نشیند که به وقت اجتماع و استقبال می‌نشست، پس بدین دلایل گویند که تعلق این مد و جزر از قمر است و الله تعالی اعلم.
تعداد ابیات: ۰
این گوهر را بشنوید

این گوهر را با صدای خود، برای دیگران به یادگار بگذارید.

برای ضبط گوهر با صدای خود، لطفا به حساب کاربری وارد شوید.

گوهر قبلی:بخش ۸۴ - ادامهٔ حکایت گرمابه و گرمابه‌بان
گوهر بعدی:بخش ۸۶ - شهر ابله
نظرها و حاشیه ها
شما نخستین حاشیه را بنویسید.