کنون زین پس از مردم آرم سخن
که گیتی تمام اوست ز آغاز و بن

به گیتی درون جانور گونه گون
بسند از گمان وز شمردن فزون

ولیک از همه مردم آمد پسند
که مردم گشادست و ایشان به بند

خرد جانور به ز مردم ندید
که مردم تواند به یزدان رسید

زمین ایزد از مردم آراستست
جهان کردن از بهر او خواستست

به مردم فرستاد پیغام خویش
زگیتی ورا خواند هم نام خویش

بدو داد شاهی ز روی هنر
بدین بیکران گونه گون جانور

که گر کشتن ار کارش آید هوا
بدیشان کند هرچه باشد روا

ز مردم بدان راستی خواستست
که هر جانور کژ و او راستست

همه نیکوی ها به مردم نکوست
ز یزدان تمام آفرینش بدوست

سپهریست نو پرستاره بپای
جهانیست کوچک رونده ز جای

چو گنجیست در خوبتر پیکری
درو ایزدی گوهر از هر دری

مرین گنج را هرکه یابد کلید
در راز یزدانش آید پدید

ببیند ز اندک سرشت آب و خاک
دو گیتی نگاریده یزدان پاک

یکی دیدنی روی و فرسودنی
نهان دیگر و جاودان بودنی

دلت را همی گر شگفت آید این
به چشم خرد خویشتن را ببین

تنت آینه ساز و هر دو جهان
ببین اندر و آشکار و نهان

هر آلت که باید بدادست نیز
بهانه بر ایزد نماندست چیز

یکی موی از این کم نباید همی
وگر باشد افزون نشاید همی

گر از ما بدی خواهش آراستن
که دانستی از وی چنین خواستن

بر آن آفرین کن که این کار اوست
نکوتر ز هرچیز کردار اوست

ببین وبدان کز کجا آمدی
کجا رفت باید چو ز ایدر شدی

چرا این پیام و نشان از خدای
چه بایست چندین ره رهنمای

همه با تو هست ار بجوییش باز
نباید کسی تا گشایدت راز

ازین بیش چیزی نیارمت گفت
بس این گر دلت با خرد هست جفت

«اسدی توسی»
گوهرین | گنجینه های مکتوب | gowharin.ir