۴۷۴ بار خوانده شده
گشت جان از صَدْر شَمسُ الدّین یکی سودایی‌یی
در درونِ ظُلْمَتِ سودا، وِرا دانایی‌یی
یک بُلندی یافت بَختَم، در هوایِ شَمسِ دین
کَزْ وَرایِ آن نباشد وَهْم را گُنجایی‌یی
مایهٔ سودا دَرین عشقَم چُنان بالا گرفت
کَزْ سَرِ سودا نداند پَستی از بالایی‌یی
موجِ سودا و جُنونی کَزْ هوایِ او بِخاست
بر سَرِ آن موج، چون خاشاک، من هَرجایی‌یی
عقلِ پابَرجایِ من چون دید شورِ بَحْرِ او
با چُنین شوری ندارد عقلِ کُل توانایی‌یی
مُصْحَفِ دیوانگی دیدم، بِخواندم آیَتی
گشت مَنْسوخ از جُنونَم دانش و قَرّایی‌یی
عشقِ یکتا دُزدِ شب رو، بود اَنْدَر سینه‌ها
عقل را خُفته بگیرد، دُزدَدَش یکتایی‌یی
پیش ازین سودا، دل و جانْ عاقلِ رایِ خودند
بعد ازان غَرقاب کِی باشد تو را خودرایی‌یی؟
رو تو در بیمارخانه‌یْ عاشقی تا بِنْگَری
هر طَرَف دیوانه جانی، هر سویی شَیدایی‌یی
دوش دیدم عشق را می‌کرد از خونِ سِرِشک
بر سَرِ بامِ دِلَم از هَجْر، خونْ اَنْدایی‌یی
هست مَر سودایِ عاشق را دِلا این خاصیت
گرچه او پَستی رَوَد، باشد بر آن بالایی‌یی
گِردِ داراییِّ جانِ مُظْلِمِ ناپایدار
گشت جانِ پایداری از چُنان دارایی‌یی
یک دَمی مُرده شو از جُمله فُضولی‌ها، بِبین
هر نَفَس جان بَخشی‌یی، هر دَم مَسیح آسایی‌یی
یک نَفْس در پَردهٔ عشقش چو جانَت غُسل کرد
هَمچو مَریَم از دَمی بینی تو عیسی زایی‌یی
چون بِزادی هَمچو مَریَم آن مَسیحِ بی‌پدر
گَردد این رُخسارِ سُرخَت، زَعفَرانْ سیمایی‌یی
نامِ مَخْدومیِّ شَمسُ الدّین هَمی‌گو، هر دَمی
تا بگیرد شِعْر و نَظْمَت، رونَق و رَعْنایی‌یی
خون بِبین در نَظْمِ شِعْرم، شِعْر مَنگَر، بَهرِ آنْک
دیده و دل را به عشقَش هست خون پالایی‌یی
خون چو می‌جوشَد، مَنَش از شِعْر رنگی می‌دَهَم
تا نه خون آلود گَردد جامه خون آلایی‌یی
من چو جانْداری بُدَم در خِدمَتِ آن پادشاه
اینک اکنون در فِراقَش می‌کُنم جان سایی‌یی
در هوایِ سایهٔ عَنْقایِ آن خورشیدِ لُطف
دلْ به غُربَت بَرگرفته، عادتِ عَنْقایی‌یی
چون به خوبیّ و مَلاحَت هست تنها در جهان
داد جان را از زمانه، شیوهٔ تنهایی‌یی
چون شَوَم نومید ازان آهو که مُشکَش دَم به دَم
در طَلَب می‌دارَدَم از بوی و از بویایی‌یی؟
آه از آن رُخسارِ مرّیخیِّ خون ریزش مرا
آه ازان تُرکانه چَشمِ کافِرِ یَغمایی‌یی
عقل در دِهْلیزِ عشقَش خاک روبی، بی‌دلی
ناطِقه در لشکرش، یا طَبْلیی‌یی یا نایی‌یی
او همه دیده‌ست اَنْدَر دَرد و اَنْدَر رنجِ من
من نمی‌تانم که گویم نیستَش بینایی‌یی
من نَظَر کردم دَمی در جانِ سودارنگِ خویش
دیدم او را پیچ پیچ و شورش و دَروایی‌یی
گفتم آخِر چیست؟ گفتا دست را از من بِشو
من نِیَم در عشقِ او امروزی و فردایی‌یی
در هر آن شهری که نوشِروانِ عشقَش حاکِم است
شُد به جان درباختن آن شهر حاتِم طایی‌یی
وَنْدَران جانی که گَردان شُد پیاله‌یْ عشقِ او
عقل را باشد ازان جان، مَحو و ناپیدایی‌یی
چون خیالَش نیم شب در سینه آید، می‌نِگَر
هر نواحی یوسُفیّ و هر طَرَف حورایی‌یی
در شِکَرریزِ لَبَش، جانا به هنگامِ وصال
هر سَرِ مویی تو را بوده‌ست شِکَّرخایی‌یی
چون میی در عشقِ او، تا کُهنه تَر تو مَست تر
کِی جوانی یاد آرَد جانْت یا بُرنایی‌یی؟
سِلْسِله‌یْ این عشق دَرجُنبان و شورم بیش کُن
بَحْرِ سودا را بِجوش و کُن جُنون اَفْزایی‌یی
این عَجَب بَحْری که بَهرِ نازکیِّ خاکِ تو
قطره‌یی گشته‌ست و نَنْمایَد هَمی‌دریایی‌یی
بَهرِ ضَعفِ این دِماغِ زَخْم گاهِ عشقِ خویش
می کُند آن زُلْفِ عَنْبَر، مُشک و عَنْبَرسایی‌یی
چهره‌هایِ یوسُفان و فِتْنه انگیزانِ دَهر
از گداییْ حُسنِ او دارند هر زیبایی‌یی
گَر شود موسی بیاموزَم جُهودی را تمام
وَرْبُوَد عیسی، بگیرم مِلَّتِ تَرسایی‌یی
گَر به جانَش مَیْل باشد، جان شَوَم هَمچون هوا
وَرْبه دنیا رو بیارَد، من شَوَم دنیایی‌یی
جانِ من چون سُفره خود را دَرکَشَد از سِحْرِ او
گِردهٔ گرم از تَنورَت بَخشَدش پَهنایی‌یی
نَفْس و شیطان در غُرورِ باغِ لُطْفَت می‌چَرند
زِاعْتِمادِ عَفوِ تو دارند بَدفرمایی‌یی
نَفْس را نَفْسی نَمانَد، دیو را دیوی شود
گَر تو از رُخسار یک دَم پَرده‌ها بُگْشایی‌یی
ای صَبا جانم تو را چاکر شُدی بر چَشم و سَر
گَر زِ تبریزم کَفی خاکِ کَفَش بَخشایی‌یی
اگر سوالی داری، اینجا بپرس.
در درونِ ظُلْمَتِ سودا، وِرا دانایی‌یی
یک بُلندی یافت بَختَم، در هوایِ شَمسِ دین
کَزْ وَرایِ آن نباشد وَهْم را گُنجایی‌یی
مایهٔ سودا دَرین عشقَم چُنان بالا گرفت
کَزْ سَرِ سودا نداند پَستی از بالایی‌یی
موجِ سودا و جُنونی کَزْ هوایِ او بِخاست
بر سَرِ آن موج، چون خاشاک، من هَرجایی‌یی
عقلِ پابَرجایِ من چون دید شورِ بَحْرِ او
با چُنین شوری ندارد عقلِ کُل توانایی‌یی
مُصْحَفِ دیوانگی دیدم، بِخواندم آیَتی
گشت مَنْسوخ از جُنونَم دانش و قَرّایی‌یی
عشقِ یکتا دُزدِ شب رو، بود اَنْدَر سینه‌ها
عقل را خُفته بگیرد، دُزدَدَش یکتایی‌یی
پیش ازین سودا، دل و جانْ عاقلِ رایِ خودند
بعد ازان غَرقاب کِی باشد تو را خودرایی‌یی؟
رو تو در بیمارخانه‌یْ عاشقی تا بِنْگَری
هر طَرَف دیوانه جانی، هر سویی شَیدایی‌یی
دوش دیدم عشق را می‌کرد از خونِ سِرِشک
بر سَرِ بامِ دِلَم از هَجْر، خونْ اَنْدایی‌یی
هست مَر سودایِ عاشق را دِلا این خاصیت
گرچه او پَستی رَوَد، باشد بر آن بالایی‌یی
گِردِ داراییِّ جانِ مُظْلِمِ ناپایدار
گشت جانِ پایداری از چُنان دارایی‌یی
یک دَمی مُرده شو از جُمله فُضولی‌ها، بِبین
هر نَفَس جان بَخشی‌یی، هر دَم مَسیح آسایی‌یی
یک نَفْس در پَردهٔ عشقش چو جانَت غُسل کرد
هَمچو مَریَم از دَمی بینی تو عیسی زایی‌یی
چون بِزادی هَمچو مَریَم آن مَسیحِ بی‌پدر
گَردد این رُخسارِ سُرخَت، زَعفَرانْ سیمایی‌یی
نامِ مَخْدومیِّ شَمسُ الدّین هَمی‌گو، هر دَمی
تا بگیرد شِعْر و نَظْمَت، رونَق و رَعْنایی‌یی
خون بِبین در نَظْمِ شِعْرم، شِعْر مَنگَر، بَهرِ آنْک
دیده و دل را به عشقَش هست خون پالایی‌یی
خون چو می‌جوشَد، مَنَش از شِعْر رنگی می‌دَهَم
تا نه خون آلود گَردد جامه خون آلایی‌یی
من چو جانْداری بُدَم در خِدمَتِ آن پادشاه
اینک اکنون در فِراقَش می‌کُنم جان سایی‌یی
در هوایِ سایهٔ عَنْقایِ آن خورشیدِ لُطف
دلْ به غُربَت بَرگرفته، عادتِ عَنْقایی‌یی
چون به خوبیّ و مَلاحَت هست تنها در جهان
داد جان را از زمانه، شیوهٔ تنهایی‌یی
چون شَوَم نومید ازان آهو که مُشکَش دَم به دَم
در طَلَب می‌دارَدَم از بوی و از بویایی‌یی؟
آه از آن رُخسارِ مرّیخیِّ خون ریزش مرا
آه ازان تُرکانه چَشمِ کافِرِ یَغمایی‌یی
عقل در دِهْلیزِ عشقَش خاک روبی، بی‌دلی
ناطِقه در لشکرش، یا طَبْلیی‌یی یا نایی‌یی
او همه دیده‌ست اَنْدَر دَرد و اَنْدَر رنجِ من
من نمی‌تانم که گویم نیستَش بینایی‌یی
من نَظَر کردم دَمی در جانِ سودارنگِ خویش
دیدم او را پیچ پیچ و شورش و دَروایی‌یی
گفتم آخِر چیست؟ گفتا دست را از من بِشو
من نِیَم در عشقِ او امروزی و فردایی‌یی
در هر آن شهری که نوشِروانِ عشقَش حاکِم است
شُد به جان درباختن آن شهر حاتِم طایی‌یی
وَنْدَران جانی که گَردان شُد پیاله‌یْ عشقِ او
عقل را باشد ازان جان، مَحو و ناپیدایی‌یی
چون خیالَش نیم شب در سینه آید، می‌نِگَر
هر نواحی یوسُفیّ و هر طَرَف حورایی‌یی
در شِکَرریزِ لَبَش، جانا به هنگامِ وصال
هر سَرِ مویی تو را بوده‌ست شِکَّرخایی‌یی
چون میی در عشقِ او، تا کُهنه تَر تو مَست تر
کِی جوانی یاد آرَد جانْت یا بُرنایی‌یی؟
سِلْسِله‌یْ این عشق دَرجُنبان و شورم بیش کُن
بَحْرِ سودا را بِجوش و کُن جُنون اَفْزایی‌یی
این عَجَب بَحْری که بَهرِ نازکیِّ خاکِ تو
قطره‌یی گشته‌ست و نَنْمایَد هَمی‌دریایی‌یی
بَهرِ ضَعفِ این دِماغِ زَخْم گاهِ عشقِ خویش
می کُند آن زُلْفِ عَنْبَر، مُشک و عَنْبَرسایی‌یی
چهره‌هایِ یوسُفان و فِتْنه انگیزانِ دَهر
از گداییْ حُسنِ او دارند هر زیبایی‌یی
گَر شود موسی بیاموزَم جُهودی را تمام
وَرْبُوَد عیسی، بگیرم مِلَّتِ تَرسایی‌یی
گَر به جانَش مَیْل باشد، جان شَوَم هَمچون هوا
وَرْبه دنیا رو بیارَد، من شَوَم دنیایی‌یی
جانِ من چون سُفره خود را دَرکَشَد از سِحْرِ او
گِردهٔ گرم از تَنورَت بَخشَدش پَهنایی‌یی
نَفْس و شیطان در غُرورِ باغِ لُطْفَت می‌چَرند
زِاعْتِمادِ عَفوِ تو دارند بَدفرمایی‌یی
نَفْس را نَفْسی نَمانَد، دیو را دیوی شود
گَر تو از رُخسار یک دَم پَرده‌ها بُگْشایی‌یی
ای صَبا جانم تو را چاکر شُدی بر چَشم و سَر
گَر زِ تبریزم کَفی خاکِ کَفَش بَخشایی‌یی
این گوهر را بشنوید
این گوهر را با صدای خود، برای دیگران به یادگار بگذارید.
برای ضبط گوهر با صدای خود، لطفا به حساب کاربری وارد شوید.
گوهر قبلی:غزل شمارهٔ ۲۸۰۶
گوهر بعدی:غزل شمارهٔ ۲۸۰۸
نظرها و حاشیه ها
شما نخستین حاشیه را بنویسید.
