و من خطبة له عليه‌السلام يحذر من الفتن
151 و از خطبه‌هاى آن حضرت است

اللّه و رسوله

وَ أَحْمَدُ اَللَّهَ وَ أَسْتَعِينُهُ عَلَى مَدَاحِرِ اَلشَّيْطَانِ وَ مَزَاجِرِهِ
خدا را سپاس مى‌گويم، و از او يارى مى‌جويم در راندن شيطان، و دور ساختن آن

وَ اَلاِعْتِصَامِ مِنْ حَبَائِلِهِ وَ مَخَاتِلِهِ
و نيفتادن در دامهايش كه نهد و فريبها كه دهد

وَ أَشْهَدُ أَنْ لاَ إِلَهَ إِلاَّ اَللَّهُ
و گواهى مى‌دهم كه جز خداى يكتا، خدايى نيست

وَ أَشْهَدُ أَنَّ مُحَمَّداً عَبْدُهُ وَ رَسُولُهُ
و محمّد بندۀ او و فرستادۀ اوست

وَ نَجِيبُهُ وَ صَفْوَتُهُ
و منتخب و گزيدۀ او

لاَ يُؤَازَى فَضْلُهُ وَ لاَ يُجْبَرُ فَقْدُهُ
هيچ آفريده را در فضيلت به پايۀ او نتوان آورد، و فقدان او را جبران نتوان كرد

أَضَاءَتْ بِهِ اَلْبِلاَدُ بَعْدَ اَلضَّلاَلَةِ اَلْمُظْلِمَةِ
شهرها به نور هدايت او روشن گشت، از آن پس كه در گمراهى تيره بود

وَ اَلْجَهَالَةِ اَلْغَالِبَةِ وَ اَلْجَفْوَةِ اَلْجَافِيَةِ
و نادانى بر همه جا چيره، و درشتخويى و ستمكارى را همگان پذيره

وَ اَلنَّاسُ يَسْتَحِلُّونَ اَلْحَرِيمَ
مردم حرام را حلال مى‌شمردند

وَ يَسْتَذِلُّونَ اَلْحَكِيمَ
و خردمند را خوار مى‌گرفتند

يَحْيَوْنَ عَلَى فَتْرَةٍ وَ يَمُوتُونَ عَلَى كَفْرَةٍ
مى‌زيستند، بى‌داشتن پيامبران، مى‌مردند، خداناشناس و بى‌ايمان

التحذير من الفتن

ثُمَّ إِنَّكُمْ مَعْشَرَ اَلْعَرَبِ أَغْرَاضُ بَلاَيَا قَدِ اِقْتَرَبَتْ
و شما اى عربها! آماج بلايى هستيد كه نزديك است

فَاتَّقُوا سَكَرَاتِ اَلنِّعْمَةِ
از مستيهاى نعمت بپرهيزيد

وَ اِحْذَرُوا بَوَائِقَ اَلنِّقْمَةِ
و از سختيهاى عقوبت بترسيد و بگريزيد

وَ تَثَبَّتُوا فِي قَتَامِ اَلْعِشْوَةِ
و بر جاى خويش بمانيد آن گاه كه شبهت گردى برآرد

وَ اِعْوِجَاجِ اَلْفِتْنَةِ عِنْدَ طُلُوعِ جَنِينِهَا
و يا فتنه راه كج پيش پاى گذارد، و هنگامى كه طليعۀ آن آشكار شود

وَ ظُهُورِ كَمِينِهَا وَ اِنْتِصَابِ قُطْبِهَا وَ مَدَارِ رَحَاهَا
و نهفته‌اش پديدار، كارش استوار باشد و آسايش به كار

تَبْدَأُ فِي مَدَارِجَ خَفِيَّةٍ
كه فتنه از رهگذرهاى نهانى در آيد

وَ تَئُولُ إِلَى فَظَاعَةٍ جَلِيَّةٍ
و به زشتى و رسوايى گرايد

شِبَابُهَا كَشِبَابِ اَلْغُلاَمِ
آغازش چون عنفوان جوانى، خوش و دلربا

وَ آثَارُهَا كَآثَارِ اَلسِّلاَمِ
آثارش چون نشانه‌هايى كه از ضربت سنگ برجاى ماند، زشت و نازيبا

يَتَوَارَثُهَا اَلظَّلَمَةُ بِالْعُهُودِ
ستمكاران اين فتنه را به ارث پذيرند

أَوَّلُهُمْ قَائِدٌ لِآخِرِهِمْ وَ آخِرُهُمْ مُقْتَدٍ بِأَوَّلِهِمْ
با عهدى كه از يكديگر گيرند. نخستين آنان پيشواى آخرين است و آخرين ايشان اقتدا كننده به نخستين.

يَتَنَافَسُونَ فِي دُنْيَا دَنِيَّةٍ وَ يَتَكَالَبُونَ عَلَى جِيفَةٍ مُرِيحَةٍ
بر سر دنياى دون بر يكديگر پيشدستى نمايند، و چون سگان اين مردار گنديده را از هم ربايند

وَ عَنْ قَلِيلٍ يَتَبَرَّأُ اَلتَّابِعُ مِنَ اَلْمَتْبُوعِ وَ اَلْقَائِدُ مِنَ اَلْمَقُودِ
و ديرى نپايد كه تابع از متبوع بيزار باشد، و امير از مأمور در آزار

فَيَتَزَايَلُونَ بِالْبَغْضَاءِ وَ يَتَلاَعَنُونَ عِنْدَ اَللِّقَاءِ
دشمنانه از هم جدا شوند، و با لعنت يكديگر را ديدار كنند

ثُمَّ يَأْتِي بَعْدَ ذَلِكَ طَالِعُ اَلْفِتْنَةِ اَلرَّجُوفِ وَ اَلْقَاصِمَةِ اَلزَّحُوفِ
پس فتنه سر برآرد. سخت لرزاننده. درهم كوبنده، و خزان خزان رونده

فَتَزِيغُ قُلُوبٌ بَعْدَ اِسْتِقَامَةٍ
در آن فتنه دلها پس از پايدارى دو دلى پذيرند

وَ تَضِلُّ رِجَالٌ بَعْدَ سَلاَمَةٍ
و مردانى كه سلامت مانده بودند، گمراهى پيش گيرند

وَ تَخْتَلِفُ اَلْأَهْوَاءُ عِنْدَ هُجُومِهَا
به هنگام هجوم آن، هوا و هوسها گونه گون بود و بسيار

وَ تَلْتَبِسُ اَلْآرَاءُ عِنْدَ نُجُومِهَا
و به وقت پديدشدن آن، رأى درست به نادرست آميخته گردد و شناختن آن دشوار .

مَنْ أَشْرَفَ لَهَا قَصَمَتْهُ
كسى را كه بدان نزديك شود، بشكند

وَ مَنْ سَعَى فِيهَا حَطَمَتْهُ
و دو تا كند، و كسى را كه در آن بكوشد، خرد سازد و از هم جدا كند

يَتَكَادَمُونَ فِيهَا تَكَادُمَ اَلْحُمُرِ فِي اَلْعَانَةِ
به دندان يكديگر را بخايند، همچون خران وحشى كه در رمه گرد آيند

قَدِ اِضْطَرَبَ مَعْقُودُ اَلْحَبْلِ
رشتۀ تافتۀ دين گسسته گردد

وَ عَمِيَ وَجْهُ اَلْأَمْرِ
و نشانه‌هاى راه راست پوشيده

تَغِيضُ فِيهَا اَلْحِكْمَةُ وَ تَنْطِقُ فِيهَا اَلظَّلَمَةُ
و چشمۀ حكمت خشك و خوشيده. ستمكاران در آن فتنه به سخن آيند

وَ تَدُقُّ أَهْلَ اَلْبَدْوِ بِمِسْحَلِهَا
و بيابان نشينان را با سوهان ستم بسايند

وَ تَرُضُّهُمْ بِكَلْكَلِهَا
و با سينۀ مركب جور خرد نمايند .

يَضِيعُ فِي غُبَارِهَا اَلْوُحْدَانُ
تكروان از غبار آن فتنه تباه گردند

وَ يَهْلِكُ فِي طَرِيقِهَا اَلرُّكْبَانُ
و سواران قدرت درونش به هلاكت رسند

تَرِدُ بِمُرِّ اَلْقَضَاءِ
با قضاى ناگوار در آيد

وَ تَحْلُبُ عَبِيطَ اَلدِّمَاءِ
خون دوشد و خون پالايد

وَ تَثْلِمُ مَنَارَ اَلدِّينِ
در نشان دين رخنه افكند

وَ تَنْقُضُ عَقْدَ اَلْيَقِينِ
و يقين استوار را بشكند

يَهْرُبُ مِنْهَا اَلْأَكْيَاسُ وَ يُدَبِّرُهَا اَلْأَرْجَاسُ
زيركان از آن فتنه بگريزند. و پليدان به سر و سامان دادن كارش برخيزند

مِرْعَادٌ مِبْرَاقٌ
با رعد و برقى است بسيار

كَاشِفَةٌ عَنْ سَاقٍ
و آماده كارزار

تُقْطَعُ فِيهَا اَلْأَرْحَامُ
پيوند خويشاوندى در آن، بريده باشد

وَ يُفَارَقُ عَلَيْهَا اَلْإِسْلاَمُ
و مردم از اسلام جدا گرديده

بَرِيئُهَا سَقِيمٌ وَ ظَاعِنُهَا مُقِيمٌ
آن كه از آن فتنه به كنار است از آسيبش بيمار است، و آن كه خواهد خود را برهاند، نتواند و هم در آن بماند

منها بَيْنَ قَتِيلٍ مَطْلُولٍ وَ خَائِفٍ مُسْتَجِيرٍ
از اين خطبه است در آن فتنه كشته‌اى است كه خونش به رايگان است، و ترسانى كه پناه خواه از اين و آن است

يَخْتِلُونَ بِعَقْدِ اَلْأَيْمَانِ وَ بِغُرُورِ اَلْإِيمَانِ
فريبشان دهند با بستن پيمان، و مغرورشان سازند به نام ايمان

فَلاَ تَكُونُوا أَنْصَابَ اَلْفِتَنِ وَ أَعْلاَمَ اَلْبِدَعِ
پس نمودارهاى فتنه و نشانه‌هاى بدعت مباشيد

وَ اِلْزَمُوا مَا عُقِدَ عَلَيْهِ حَبْلُ اَلْجَمَاعَةِ
و آن را كه پيوند جماعت مسلمانان بدان استوار است و اركان طاعت بر آن پايدار، بر خود لازم شماريد

وَ بُنِيَتْ عَلَيْهِ أَرْكَانُ اَلطَّاعَةِ

وَ اِقْدَمُوا عَلَى اَللَّهِ مَظْلُومِينَ وَ لاَ تَقْدَمُوا عَلَيْهِ ظَالِمِينَ
و بر خدا در آييد، ستمديده، نه ستم شما به ديگران رسيده

وَ اِتَّقُوا مَدَارِجَ اَلشَّيْطَانِ وَ مَهَابِطَ اَلْعُدْوَانِ
و بپرهيزيد از در افتادن به دامگاههاى شيطان، و آنجا كه در آن دشمنى خيزد با اين و آن

وَ لاَ تُدْخِلُوا بُطُونَكُمْ لُعَقَ اَلْحَرَامِ
لقمۀ حرام در دلهاى خود در مياريد

فَإِنَّكُمْ بِعَيْنِ مَنْ حَرَّمَ عَلَيْكُمُ اَلْمَعْصِيَةَ
چه، بر آن كس كه معصيت را بر شما نهى فرموده

وَ سَهَّلَ لَكُمْ سُبُلَ اَلطَّاعَةِ
و راه طاعت را برايتان آسان نموده، در معرض ديداريد

«نهج البلاغه»
گوهرین | گنجینه های مکتوب | gowharin.ir