هوش مصنوعی: این متن به بیان گذرا بودن دنیا و ناپایداری آن می‌پردازد. شاعر تأکید می‌کند که زندگی کوتاه است و نباید به مال و منال دنیا وابسته شد. او توصیه می‌کند که انسان باید از خرد استفاده کند، از آز و طمع دوری کند، و به جای جمع‌آوری ثروت، به بخشش و خیرخواهی بپردازد. همچنین، متن به بی‌ثباتی دنیا و بی‌فایده بودن ثروت در برابر مرگ اشاره می‌کند و انسان را به قناعت و رضایت دعوت می‌نماید.
رده سنی: 15+ محتوا دارای مفاهیم عمیق فلسفی و عرفانی است که درک آن برای کودکان دشوار است. همچنین، پیام‌های اخلاقی و توصیه‌های زندگی ارائه شده در متن برای نوجوانان و بزرگسالان مناسب‌تر است.

بخش ۴ - در بی ثباتی عمر

نماید همی کاین جهان یک دم است
اگر شادکامی و گر خود غم است

به یک دم زدن نیست خواهی شدن
به نیکی به آید همی دم زدن

تو چندان به کاخ اندری کدخدای
کجا با تو دارد روانِ تو پای

چو جان گرامی رها شد ز تنگ
نیابی به کاخ خود اندر درنگ

تن مایگی از جهان کن پسند
دل اندر سرای سپنجی مبند

ز ورزیدن گنج و مایه چه سود
کجا مایه عمر است و گیتی ربود

روان را ز بهر کسان سوختن
چرا بایدم دشمن اندوختن

اگر از خرد اندکی دارمی
به عمری جهان هیچ نگذارمی

سی خسروان را بدیدیم نیز
که رفتند و زیدر نبردند چیز

به شمشیر خرسندی ای نیکمرد
بزن گردنِ آز و گِردش مگرد

به پشمین، تن تیره گون را بپوش
که کشکینِ بی بیم بهتر ز نوش

نهان کردن و پس بماندن بجای
همانا نفرمود ما را خدای

تو پنهان کنی خواسته زیر خاک
بِهْ از تو کسی دیگر اندر هلاک

چو گیتی شود راست بر نیکبخت
برآردش چون نوبهاران درخت

به شاخ و شکوفه بیارایدش
گل کامگاری ببار آیدش

کند شاخ و برگش چنان آبدار
که از بوی و رنگش بخندد بهار

شود هرچه پیرامنش سرخ و زرد
کند سرْش بر گنبد لاجورد

گر از بار او بهره یابد کسی
به گیتی از او نام ماند بسی

وگر کس نیابی از او بهره مند
به گیتی نماندش نام بلند

همان ناگهان باد و سرمای سرد
کند برگ و بارش چو دینار زرد

تهیدست ماند، نه برگ و نه بار
به تاراج داده همه روزگار

گه بازگشتن به جای دگر
فزونی ست هم رنج و هم دردسر

به گاه شدن زین سپنجی سرای
پشیمان شود گر گذارد بجای

تو را خورد و پوشش چو آمد بجای
فزون برد نتوان همی زین سرای

مکن گِردْ دردِ دل و بارِ تن
ببخش و بخور، پند بشنو ز من

نه فرّختری تو ز فرّخ همای
چه کرده ست روزی مر او را خدای

مریز آبروی گرانمایه نیز
به پیش که و مه تو از بهر چیز

بسنده کن آنچ ایزد آراسته ست
وگر تو نخواهی خود او خواسته ست

تو خواهی بسنده کن و خواه نه
سوی خواست او مر تو را راه نه
وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب: مثنوی
تعداد ابیات: ۲۹
این گوهر را بشنوید

این گوهر را با صدای خود، برای دیگران به یادگار بگذارید.

برای ضبط گوهر با صدای خود، لطفا به حساب کاربری وارد شوید.

گوهر قبلی:بخش ۳ - در ستایش خرد
گوهر بعدی:بخش ۵ - در نعت النّبی صلّی الله علیه
نظرها و حاشیه ها
شما نخستین حاشیه را بنویسید.