عبارات مورد جستجو در ۳۲۸۷ گوهر پیدا شد:
نهج البلاغه : حکمت ها
ضرورت موقعيت شناسى
وَ قَالَ عليه‌السلام لِبَعْضِ مُخَاطِبِيهِ وَ قَدْ تَكَلَّمَ بِكَلِمَةٍ يُسْتَصْغَرُ مِثْلُهُ عَنْ قَوْلِ مِثْلِهَا لَقَدْ طِرْتَ شَكِيراً وَ هَدَرْتَ سَقْباً
قال الرضي و الشكير هاهنا أول ما ينبت من ريش الطائر قبل أن يقوى و يستحصف و السقب الصغير من الإبل و لا يهدر إلا بعد أن يستفحل
نهج البلاغه : حکمت ها
ويژگى هاى مالك اشتر
وَ قَالَ عليه‌السلام وَ قَدْ جَاءَهُ نَعْيُ اَلْأَشْتَرِ رَحِمَهُ اَللَّهُ مَالِكٌ وَ مَا مَالِكٌ وَ اَللَّهِ لَوْ كَانَ جَبَلاً لَكَانَ فِنْداً وَ لَوْ كَانَ حَجَراً لَكَانَ صَلْداً لاَ يَرْتَقِيهِ اَلْحَافِرُ وَ لاَ يُوفِي عَلَيْهِ اَلطَّائِرُ
قال الرضي و الفند المنفرد من الجبال
نهج البلاغه : حکمت ها
سرانجام دردناك بنى اميه
وَ قَالَ عليه‌السلام إِنَّ لِبَنِي أُمَيَّةَ مِرْوَداً يَجْرُونَ فِيهِ وَ لَوْ قَدِ اِخْتَلَفُوا فِيمَا بَيْنَهُمْ ثُمَّ كَادَتْهُمُ اَلضِّبَاعُ لَغَلَبَتْهُمْ
قال الرضي و المرود هنا مفعل من الإرواد و هو الإمهال و الإظهار و هذا من أفصح الكلام و أغربه فكأنه عليه‌السلام شبه المهلة التي هم فيها بالمضمار الذي يجرون فيه إلى الغاية فإذا بلغوا منقطعها انتقض نظامهم بعدها
نهج البلاغه : حکمت ها
چشم ابزار هوشیاری
وَ قَالَ عليه‌السلام اَلْعَيْنُ وِكَاءُ اَلسَّهِ
قال الرضي و هذه من الاستعارات العجيبة كأنه يشبه السه بالوعاء و العين بالوكاء فإذا أطلق الوكاء لم ينضبط الوعاء و هذا القول في الأشهر الأظهر من كلام النبي صلى‌الله‌عليه‌وآله‌وسلم
و قد رواه قوم لأمير المؤمنين عليه‌السلام و ذكر ذلك المبرد في كتاب المقتضب في باب اللفظ بالحروف و قد تكلمنا على هذه الاستعارة في كتابنا الموسوم بمجازات الآثار النبوية
نهج البلاغه : حکمت ها
دعاى طلب باران
وَ قَالَ عليه‌السلام فِي دُعَاءٍ اِسْتَسْقَى بِهِ اَللَّهُمَّ اِسْقِنَا ذُلُلَ اَلسَّحَابِ دُونَ صِعَابِهَا
قال الرضي و هذا من الكلام العجيب الفصاحة و ذلك أنه عليه‌السلام شبه السحاب ذوات الرعود و البوارق و الرياح و الصواعق بالإبل الصعاب التي تقمص برحالها و تقص بركبانها
و شبه السحاب خالية من تلك الروائع بالإبل الذلل التي تحتلب طيعة و تقتعد مسمحة
نهج البلاغه : حکمت ها
آفت دوستى
وَ قَالَ عليه‌السلام إِذَا اِحْتَشَمَ اَلْمُؤْمِنُ أَخَاهُ فَقَدْ فَارَقَهُ
قال الرضي يقال حشمه و أحشمه إذا أغضبه و قيل أخجله أو احتشمه طلب ذلك له و هو مظنة مفارقته
و هذا حين انتهاء الغاية بنا إلى قطع المختار من كلام أمير المؤمنين عليه‌السلام حامدين للّه سبحانه على ما منّ به من توفيقنا لضم ما انتشر من أطرافه و تقريب ما بعد من أقطاره و تقرر العزم كما شرطنا أولا على تفضيل أوراق من البياض في آخر كل باب من الأبواب ليكون لاقتناص الشارد و استلحاق الوارد و ما عسى أن يظهر لنا بعد الغموض و يقع إلينا بعد الشذوذ و ما توفيقنا إلا باللّه عليه توكلنا و هو حسبنا و نعم الوكيل و ذلك في رجب سنة أربع مائة من الهجرة و صلى اللّه على سيدنا محمد خاتم الرسل و الهادي إلى خير السبل و آله الطاهرين و أصحابه نجوم اليقين
نهج البلاغه : غرائب
قیام امام زمان علیه السلام
فصل نذكر فيه شيئا من غريب كلامه المحتاج إلى التفسير و في حديثه عليه‌السلام فَإِذَا كَانَ ذَلِكَ ضَرَبَ يَعْسُوبُ اَلدِّينِ بِذَنَبِهِ فَيَجْتَمِعُونَ إِلَيْهِ كَمَا يَجْتَمِعُ قَزَعُ اَلْخَرِيفِ قال الرضي اليعسوب السيد العظيم المالك لأمور الناس يومئذ و القزع قطع الغيم التي لا ماء فيها
نهج البلاغه : غرائب
آثار خصومت و دشمنی
و في حديثه عليه‌السلام إِنَّ لِلْخُصُومَةِ قُحَماً
يريد بالقحم المهالك لأنها تقحم أصحابها في المهالك و المتالف في الأكثر فمن ذلك قحمة الأعراب و هو أن تصيبهم السنة فتتعرق أموالهم فذلك تقحمها فيهم
و قيل فيه وجه آخر و هو أنها تقحمهم بلاد الريف أي تحوجهم إلى دخول الحضر عند محول البدو
نهج البلاغه : غرائب
ضرورت پرداخت زكات
و في حديثه عليه‌السلام إِنَّ اَلرَّجُلَ إِذَا كَانَ لَهُ اَلدَّيْنُ اَلظَّنُونُ يَجِبُ عَلَيْهِ أَنْ يُزَكِّيَهُ لِمَا مَضَى إِذَا قَبَضَهُ
فالظنون الذي لا يعلم صاحبه أ يقبضه من الذي هو عليه أم لا فكأنه الذي يظن به فمرة يرجوه و مرة لا يرجوه و هذا من أفصح الكلام و كذلك كل أمر تطلبه و لا تدري على أي شيء أنت منه فهو ظنون
و على ذلك قول الأعشى ما يجعل الجد الظنون الذي جنب صوب اللجب الماطر مثل الفراتي إذا ما طما يقذف بالبوصي و الماهر
و الجد البئر العادية في الصحراء و الظنون التي لا يعلم هل فيها ماء أم لا
مفاتیح الجنان : مناجات
مناجات شاکرین
المناجاة السادسة: مناجاة الشاکرین
بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِیمِ
إِلهِی أَذْهَلَنِی عَنْ إِقامَةِ شُکرِک تَتابُعُ طَوْلِک، وَ أَعْجَزَنِی عَنْ إِحْصاءِ ثَنائِک فَیضُ فَضْلِک، وَ شَغَلَنِی عَنْ ذِکرِ مَحامِدِک تَرادُفُ عَوائِدِک، وَ أَعْیانِی عَنْ نَشْرِ عَوارِفِک تَوَالِی أَیادِیک، وَ هذا مَقامُ مَنِ اعْتَرَفَ بِسُبُوغِ النَّعْماءِ وَ قابَلَها بِالتَّقْصِیرِ، وَ شَهِدَ عَلی نَفْسِهِ بِالْإِهْمالِ وَالتَّضْییعِ، وَ أَنْتَ الرَّؤُوفُ الرَّحِیمُ الْبَرُّ الْکرِیمُ، الَّذِی لَایخَیبُ قاصِدِیهِ، وَ لَا یطْرُدُ عَنْ فِنائِهِ آمِلِیهِ، بِساحَتِک تَحُطُّ رِحالُ الرَّاجِینَ، وَبِعَرْصَتِک تَقِفُ آمالُ الْمُسْتَرْفِدِینَ، فَلَا تُقابِلْ آمالَنا بِالتَّخْییبِ وَالْإِیآسِ، وَ لَا تُلْبِسْنا سِرْبالَ الْقُنُوطِ وَالْإِ بْلاسِ؛
إِلهِی تَصَاغَرَ عِنْدَ تَعاظُمِ آلائِک شُکرِی، وَتَضَاءَلَ فِی جَنْبِ إِکرامِک إِیای ثَنائِی وَنَشْرِی، جَلَّلَتْنِی نِعَمُک مِنْ أَنْوارِ الْإِیمانِ حُلَلاً، وَضَرَبَتْ عَلَی لَطائِفُ بِرِّک مِنَ الْعِزِّ کلَلاً، وَقَلَّدَتْنِی مِنَنُک قَلائِدَ لَاتُحَلُّ، وَطَوَّقَتْنِی أَطْواقاً لَاتُفَلُّ، فَآلاؤُک جَمَّةٌ ضَعُفَ لِسانِی عَنْ إِحْصَائِها، وَنَعْماؤُک کثِیرَةٌ قَصُرَ فَهْمِی عَنْ إِدْراکها فَضْلاً عَنِ اسْتِقْصَائِها؛ فَکیفَ لِی بِتَحْصِیلِ الشُّکرِ وَشُکرِی إِیاک یفْتَقِرُ إِلی شُکرٍ؟ فَکلَّما قُلْتُ لَک الْحَمْدُ وَجَبَ عَلَی لِذلِک أَنْ أَقُولَ لَک الْحَمْدُ.
إِلهِی فَکما غَذَّیتَنا بِلُطْفِک، وَ رَبَّیتَنا بِصُنْعِک، فَتَمِّمْ عَلَینا سَوَابِغَ النِّعَمِ، وَادْفَعْ عَنَّا مَکارِهَ النِّقَمِ، وَ آتِنا مِنْ حُظُوظِ الدَّارَینِ أَرْفَعَها وَ أَجَلَّها عاجِلاً وَ آجِلاً، وَ لَک الْحَمْدُ عَلی حُسْنِ بَلائِک، وَ سُبُوغِ نَعْمَائِک، حَمْداً یوافِقُ رِضَاک، وَیمْتَرِی الْعَظِیمَ مِنْ بِرِّک وَ نَدَاک، یا عَظِیمُ یا کرِیمُ، بِرَحْمَتِک یا أَرْحَمَ الرَّاحِمِینَ.
مفاتیح الجنان : زیارت ائمه بقیع (ع)
قصیده هائیه ازریه
بدان که فراوانی شوق این مهجور شکسته به آن مشاهد مشرفه [ائمه بقیع] مرا وادار می کند که از قصیده هائیه [یعنی قصیده ای که قافیه آن حرف «ها» است] فاضل اوحدی، مادح آل احمدی، جناب شیخ اُزری(ره) چند شعری که مناسب با این مقام است ذکر کنم و خود را به آن مشغول نمایم.
درباره این قصیده از شیخ الفقهاء العظام خاتم المجتهدین الفخام شیخ محمّد حسن، صاحب «جواهر الکلام» نقل شده است: که آرزو می کرد آن قصیده در نامه عمل او نوشته شود و کتاب با عظمت «جواهر» در نامه عمل اَزری ثبت گردد.
اُزری(ره) چنین فرموده است:
إِنَّ تِلْک الْقُلُوبَ أَقْلَقَهَا الْوَجْدُ
وَ أَدْمَی تِلْک الْعُیونَ بُکاها
به راستی که شوق، این دل ها را به پریشانی نشانده
و این چشم ها را گریه خون آلود نموده
کانَ أَنْکی الْخُطُوبِ لَمْ یبْک مِنِّی
مُقْلَةً لَکنِ الْهَوَی أَبْکاها
جریحه دار کننده ترین بلاها دیده ام را نگریاند
ولی عشق دوست آن را به گریه انداخت
کلَّ یوْمٍ لِلْحادِثاتِ عَوادٍ
لَیسَ یقْوَی رَضْوَی عَلَی مُلْتَقَاهَا
هر روز برای حوادث بازگشتی است
که کوه رضوی را قدرت برخورد با آن ها نیست
کیفَ یرْجَی الْخَلاصُ مِنْهُنَّ إِلّا
بِذِمامٍ مِنْ سَیدِ الرُّسْلِ طه
چگونه امید نجات از آن ها می رود
مگر با پیمانی از آقای رسولان طه
مَعْقِلُ الْخائِفِینَ مِنْ کلِّ خَوْفٍ
أَوْفَرُ الْعُرْبِ ذِمَّةً أَوْفاها
حصار محکم هراسندگان از هر هراسی
کامل ترین عرب از جهت تعهّد و وفادارترین آن ها
مَصْدَرُ الْعِلْمِ لَیسَ إِلّا لَدَیهِ
خَبَرُ الْکائِناتِ مِنْ مُبْتَداها
سرچشمه دانش جز نزد او نیست
خبر کائنات است از ابتدای آن ها
فاضَ لِلْخَلْقِ مِنْهُ عِلْمٌ وَحِلْمٌ
أَخَذَتْ مِنْهُمَا الْعُقُولُ نُهاها
از او دانش و بردباری بر خلق عطا شد
که خردها خردمندی خود را از آن دو گرفت
نَوَّهَتْ بِاسْمِهِ السَّمَاواتُ وَالْأَرْضُ
کما نَوَّهَتْ بِصُبْحٍ ذُکاها
نامش را بلند آوازه کرد آسمان ها و زمین
چنان که بلند آوازه کرد صبح را آفتابش
وَغَدَتْ تَنْشُرُ الْفَضائِلَ عَنْهُ
کلُّ قَوْمٍ عَلَی اخْتِلافِ لُغاها
و این گونه شد که فضائل او را پخش کردند
هر قومی با اختلاف زبان هایشان
طَرِبَتْ لاسْمِهِ الثَّرَی فَاسْتَطالَتْ
فَوْقَ عُلْوِیةِ السَّما سُفْلاها
به وجد آمد خاک از نامش
و برتری گرفت از بلندترین آسمان ها پست ترین جایگاهش
جازَ مِنْ جَوْهَرِ التَّقَدُّسِ ذاتاً
تاهَتِ الْأَنْبِیاءُ فِی مَعْناها
از نظر ذات از جوهر تقدّس گذشت
پیامبران در معنای آن مبهوت شدند
لا تُجِلْ فِی صِفاتِ أَحْمَدَ فِکراً
فَهِی الصُّورَةُ الَّتِی لَنْ تَرَاهَا
فکرت را در صفات احمد جولان مده
زیرا همان صورتی است که هرگز آن را نخواهی دید
أَی خَلْقٍ لِلَّهِ أَعْظَمُ مِنْهُ
وَهُوَ الْغایةُ الَّتِی اسْتَقْصاها
خدا را کدامین آفریده است که بزرگ تر از او باشد
او هدفی است که خدا آن را به بررسی دقیق گذارده
قَلَّبَ الْخافِقَینِ ظَهْراً لِبَطْنٍ
فَرَأَی ذاتَ أَحْمَدٍ فَاجْتَباها
خدا شرق و غرب را ظاهر به باطن زیرورو کرد
پس احمد را دید و او را انتخاب کرد
لَسْتُ أَنْسَی لَهُ مَنَازِلَ قُدْسٍ
قَدْ بَنَاهَا التُّقَی فَأَعْلَی بِنَاهَا
من منازل قدس او را فراموش نمی کنم
که آن ها را تقوا بنا کرد پس بنایش را برافراشت
وَرِجالًا أَعِزَّةً فِی بُیوتٍ
أَذِنَ اللَّهُ أَنْ یعَزَّ حِماها
و مردان با عزّتی را در خانه هایی
که خدا اجازه داد حریم آن ها عزیز شمرده شود
سادَةٌ لَاتُرِیدُ إِلّا رِضَی اللَّهِ
کمَا لَایرِیدُ إِلّا رِضاها
سرورانی که جز رضای خدا را نمی خواسته اند
چنان که خدا هم جز رضای آنان را نمی خواست
خَصَّها مِنْ کمالِهِ بِالْمَعانِی
وَ بِأَعْلَی أَسْمائِهِ سَمَّاها
آنان را از کمال خود به معناهایی اختصاص داد
و آنان را به برترین نام هایش نامید
لَمْ یکونُوا لِلْعَرْشِ إِلّا کنُوزاً
خافِیاتٍ سُبْحانَ مَنْ أَبْداها
برای عرش جز گنج هایی نبودند
پنهان، منزّه است آنکه آشکارشان کرد
کمْ لَهُمْ أَلْسُنٌ عَنِ اللَّهِ تُنْبِی
هِی أَقْلامُ حِکمَةٍ قَدْ بَراها
برای آن ها چه بسیار زبان هایی است که از خدا خبر می دهد
آن ها قلم های حکمتی بودند که خدا تراشید
وَهُمُ الْأَعْینُ الصَّحِیحاتُ تَهْدِی
کلَّ عَینٍ مَکفُوفَةٍ عَیناها
آنان دیدگان سالمی هستند که راهنمایی کنند
هر چشم نابینایی را دو چشم سالم آن ها
عُلَماءٌ أَئِمَّةٌ حُکماءٌ
یهْتَدِی النَّجْمُ بِاتِّباعِ هُدَاها
دانشمندان، امامان، حکیمانی هستند
که ستارگان با پیروی از هدایت آن ها هدایت شوند
قادَةٌ عِلْمُهُمْ وَرَأْی حِجاهُمْ
مَسْمَعا کلِّ حِکمَةٍ مَنْظَراها
پیشروانی که دانش و بینش عقلشان
شنیدگاه و دیدگاه هر حکمتی است
مَا أُبالِی وَلَوْ أُهِیلَتْ عَلَی الْأَرْضِ
السَّمَاوَاتُ بَعْدَ نَیلِ وِلاها
باک ندارم گرچه بر زمین فرو ریزد
آسمان ها، پس از نائل شدن به دوستی آنان
آرایه های ادبی : آرایه های لفظی
واج آرایی (نغمه حروف)
تکرار یک واج (صامت یا مصوت) است، در کلمه های یک مصراع یا یک بیت یا عبارت نثر به گونه ای که کلام را آهنگین می کند و آفریننده ی موسیقی درونی باشد و بر تاثیر سخن بیافزاید این تکرار آگاهانه ی واج ها را «واج آرایی» گویند.

مثال:
خیزید و خز آرید که هنگام خزان است
باد خنک از جـانب خـوارزم وزان اسـت

توضیح: در این بیت تکرار واج « خ » و « ز » باعث ایجاد موسیقی درونی شده است.

توجه: در زبان فارسی بیست و نه واج داریم / (بیست و سه صامت و شش مصوت)
صامت ها همان حروف الفبای فارسی هستند و مصوت ها « ـــ » و « ا » ، « ی » ، « و » می باشند.

آرایه های ادبی : آرایه های لفظی
سجع
آوردن کلماتی در پایان جمله های نثر که در وزن یا حرف آخر یا هر دو (وزن و حرف آخر) با هم یکسان باشد.

نکته 1: سجع در کلامی دیده می شود که حداقل دو جمله باشد یا دو قسمت باشد.
نکته 2: سجع باعث آهنگین شدن نثر می شود به گونه ای که دو یا چند جمله را هماهنگ سازد.
نکته 3: سجع در نثر حکم فافیه در شعر را دارد.
نکته 4: اگر در پایان جمله ها کلمات تکراری وجود داشته باشد، سجع پیش از آن می آید.
مثال:
الهی اگر بهشت چون چشم و چراغ است
بی دیدار تــو درد و داغ اســت

نکته 5: گاهی در جملات سجع ممکن است افعال به قرینه ی لفظی یا معنوی حذف شوند.

مثال 1: منت خدای را عـزوجل که طاعتـش موجب قـربت است و به شکر اندرش مزید نعمت. (فعل «است» به قرینه ی لفظی حذف شده است)
مثال 2: خـلاف راه صواب است و نقض رای اولـوالالباب «است» (حذف لفظی ) ذوالفقـار علی در نیام (باشد) و زبان سعدی در کام «باشد» (حذف معنوی).
توضیح: فعل «باشد» در دو جمله ی پایانی به قرینه ی معنوی حذف شده است.

توجه: به نثر مسجع، نثر آهنگین نیز می گویند.

انواع سجع

الف) سجع متوازن: آن است که کلمات سجع فقط در وزن اشتراک داشته دارند.

مثال: ملک بی دین باطل است و دین بی ملک ضایع.
توضیح: هر دو کلمه دارای هجای بلند می باشند لذا هم وزن اند.

مثال: طالب علم عزیز است و طالب مال ذلیل.
توضیح: دو کلمه ی «عزیز» و «ذلیل» دارای دو هجا، یکی کوتاه و یکی کشیده هستند. لذا در وزن یکسانند.

ب) سجع مطرف: آن است که کلمات سجع فقط در حرف یا حروف پایانی با هم اشتراک دارند.

مثال: محبت را غایت نیست از بهر آنکه محبوب را نهایت نیست.
توضیح: کلمه «غایت» دارای دو هجا و کلمه «نهایت» دارای سه هجا می باشد پس دو کلمه هم وزن نیستند بلکه فقط در حرف آخر مشترک اند.

ج) سجع متوازی: به سجعی گفته می شود که کلمات سجع هم در حرف پایانی و هم در وزن یکسان می باشند.

مثال: باران رحمت بی حسابش همه را رسیده و خوان نعمت بی دریغش همه جا کشیده.

نمونه هایی از آثار مسجع: اوّلین بار سجع در مناجات نامه خواجه عبدالله انصاری (قرن پنجم) به کار گرفته شد و بعدها سعدی در «گلستان»، جامی در «بهارستان» ، نصرالله منشی در «کلیله و دمنه» آن را به حد کمال خود رساندند. و در ادامه کسانی چون قائم مقام فراهانی در «منشئأت» و قاآنی در کتاب «پریشان» از آنها پیروی کردند.

آرایه های ادبی : آرایه های لفظی
ترصیع
آن است که کلمات مصراعی با مصراع دیگر یا جمله ای با جمله دیگر، در وزن و حروف پایانی یکسان باشد (غیر از واژگان تکراری بقیه کلمات با هم سجع متوازی دارند)

مثال 1:
ای منــور بـه تـو نجـوم جـلال
وی مقـرر بـه تـو رسـوم کمـال

مثال 2: باران رحمت بی حسابش همه را رسیده و خوان نعمت بی دریغش همه جا کشیده

آرایه های ادبی : آرایه های لفظی
موازنه
هرگاه دو مصراع یا دو جمله تقریباً همه كلمات به ترتیب با هم سجع متوازن (کلمات پایانی جمله ها هم وزن باشند ولی واج های پایانی آنها مانند هم نباشد) باشند موازنه می نامند.

مثال:
دل به امید روی او همدم جان نمی شود
جان به هوای کوی او خدمت تن نمی کند

مثال:
این لطافت کز لب لعل تو من گفتم که گفت
وین تطاول کز سر ِ زلفِ تو من دیدم که دید

مثال:
گر عزم جفا داری سر در رهت اندازم
ور راه ِ وفا گیری جان در قدمت ریزم

آرایه های ادبی : آرایه های لفظی
قلب
آن است که نویسنده با جابه جا کردن اجزای یک ترکیب وصفی یا اضافی، ترکیب تازه و زیبایی را با معانی جدید به وجود آورد و با کنار هم قرار دادن این دو ترکیب به کلام خویش ارزش هنری ببخشد.

مثال: حافظ مظهر روح اعتدال و اعتدال روح اقوام ایرانی است.

نکته: گاهی ممکن است اجزای تشکیل دهنده ی آرایه «قلب» به صورت یک ترکیب وصفی یا اضافی نباشد.

آرایه های ادبی : آرایه های لفظی
تصدیر
اگر واژه ای در آغاز و پایان بیتی تكرار شود، در اصطلاح ادب تصدیر نامیده می شود.

مثال:
قدم باید اندر طریقت نه دم
كه اصلی ندارد دم بی قدم

مثال:
سعدی به روزگاران مهری نشسته در دل
بیرون نمی توان كرد الّا به روزگاران

آرایه های ادبی : آرایه های لفظی
ملمع
آن است که شاعر فارسی زبان یک مصراع یا یک بیت از شعر خود را به زبان دیگری (معمولاً به زبان عربی) بسراید.

مثال:
سل المصـانع رکباً تهیم فی الغلوب
تو قدر آب چه دانی که در کنار فراتی
ترجمه: برکه ها و تالاب های بیابان را از شتر سوارانی که سرگشتگان بیابانند بپرس.

توجه: در ملمع بیت یا مصراع عربی (هر زبان دیگر) باید سروده ی خود شاعر باشد نه اینکه از کسی یا جایی نقل قول (تضمین) کند.

آرایه های ادبی : آرایه های معنوی
مراعات نظیر (تناسب)
اگر گوینده در کلام خویش مجموعه ای از کلمات را بیاورد که به نوعی با هم تناسب و ارتباط داشته باشند، آن را مراعات نظیر گویند.

نکته: تناسب میان کلمات می تواند از نظر جنس، نوع، مکان، زمان، همراهی و ... باشد.
نکته: بیشترین کاربرد مراعات نظیر در شعر است اما گاهی در نثر هم دیده می شود.

مثال:
رود شــاخ گـل در بر نیلوفر
بـرقصــد به صـد نـاز گلنـار ها
(شاخ، گل، نیلوفر و گلنار - مراعات نظیر)

نکته: آرایه های مراعات نظیر ممکن است بین دو کلمه یا بیشتر اتفاق بیفتد.

آرایه های ادبی : آرایه های معنوی
متناقض نما (پارادکس)
آن است که در کلام دو امر متضاد را به یک چیز نسبت بدهیم به گونه ای که ظاهراً وجود یکی نقض وجود دیگری باشد. شاعر این امر متضاد را چنان هنرمندانه به کار می برد که قابل پذیرش است.

مثال: جامه اش شولای عریان است.

توضیح: واژه شولا به معنی «لباس»، که برای پوشیدن بدن است و وقتی با «عریانی» همراه می شود معنی ضدیت خود را از دست می دهد.