از تنگی دل نیست بلب ره نفسم را
یا رب کند آگاه که فریاد رسم را
در وصلم و از هجر بود ناله زارم
آویخته صیاد بگلبن قفسم را
نالم زپی ناقه‌اش اکنون که ندیده است
خاموش نشیننده محمل جرسم را
درمانده خاشاک تنم کو مدد اشک
شاید که بسیلاب دهد مشت خسم را
از من حذر ای آینه‌رو چند که چون صبح
از پاکی دل نیست غباری نفسم را
آن یکه سوارم که بمیدان محبت
عشق از ازل آورده به جولان فرسم را
مشتاق من و ناله که جز ناله کسی نیست
کز بی‌کسی من کند آگاه کسم را

بجان ز اندیشه غیرآمدم ز آن انجمن رفتم
بیاران صحبت او باد ارزانی که من رفتم
مکافات شکفتن نیست آسان عاقبت دیدی
که چون گل زین گلستان رفتم و خونین کفن رفتم
بسر در غربت آمد عمرم و نامد برم پیکی
مگر یکبارگی از یاد یاران وطن رفتم
روم گفت از برت بیخود فتادم زین سخن بنگر
که او نارفته من رفتم ولی از خویشتن رفتم
چه حاصل سبز شد گر کویت از سیرابی اشکم
که من با دامنی پرخار حسرت از چمن رفتم
نشد ز آن لب نصیبم بوسه هرگز فغان کاخر
ز حسرت تلخ‌کام از کویت ایشیرین‌دهن رفتم
دلم در سینه دارد ناله زاری که نشنیدم
ز یعقوب ار چه صد ره بر در بیت‌الحزن رفتم
چه منت گر کمند طره او دستگیرم شد
که بیرون تنه لب آخر از آن چاه ذقن رفتم
نرفت از حسرت شیرین لبی کس از جهان هرگز
باین جان کندن تلخی که من چون کوهکن رفتم
چه سودار بود صد رنگم سخن مشتاق کز گیتی
در آخر غنچه‌سان مهر خموشی بر دهن رفتم

خط تو که غم بجان غمخواران ریخت
آتش بدل سوخته یاران ریخت
آن ابر سیاهست که برگشته ما
اخگر همه جای قطره باران ریخت

درد دل ما که داستان دگر است
محتاج بتقریر و بیان دگر است
این قصه ز هر زبان بیانش ناید
افسانه عشق را زبان دگر است

این گل کف دست گلعذاری بوده است
وین غنچه سرانگشت‌نگاری بوده است
این خار که بر دامن گل جنگ زده است
دستیست که بر دامن یاری بوده است

ای گلبن طفل غنچه پرورده تست
ای گلشن چتر گل سراپرده تست
ای گل دل عندلیب خون کرده تست
ای باد بهار اینهمه آورده تست

آخر ثمر مهر تو کین بود ایدوست
سودای تو خصم دل و دین بود ایدوست
نه قاعده محبت این بود ایدوست
نه شیوه دوستی چنین بود ایدوست

یک چند منت دوست گمان میکردم
وز شوق فدایت دل و جان میکردم
از تیغ جفا عاقبتم کشتی و کاش
زآغاز ترا من امتحان میکردم

از غم دل بی‌صبر و سکونی دارم
آزرده‌تر از برون درونی دارم
هرکس که خورد زخم نهان نگهی
داند چه دل غرقه بخونی دارم

ای آتش کینت ز من افروختنی
آسان ز غمت نگشته‌ام سوختنی
در مکتب عشق علمی از مهر و وفا
آموخته‌ام که نیست آموختنی

شنیدم سربانوان بهشت
بهین دخت زهرای مینو سرشت
شبی رفت افسرده و دل دژم
به بدرود مادر چمان ازحرم
چو برتربت پاک زهرا چمید
خروشید ازدل چو آنجا رسید
همی ریخت مویان به زیر نقاب
به گلبرگ رخ از دو دیده گلاب
که این عصمت پاک پروردگار
گزین دخت پیغمبر تاجدار
حسین (ع) آنکه بودت گل گلشنا
ز رویش جهان بین بدت روشنا
زکین بد اندیش بیچاره گشت
زهجرتگه جدش آواره گشت
من از این سفر سخت ترسانمی
ز عزم برادر هراسانمی
سفر کش ز آغاز دل خون بود
ندانم که انجام آن چون بود؟
چو این گفت خاتون به جوش و خروش
ازآن تربت آمد چنینش به گوش
که ای دخت فرخنده دیدار من
اسیر بلا زینب زار من
شکیبا کن ازهر غمی خویش را
زدل دور کن رنج و تشویش را
هرآنچ ایزد پاک برسرنوشت
ازآن پای بیرون نبایست هشت
خدا راست حکمت بسی زین سفر
که جز اوکس از آن ندارد خبر
در این ره به همراهتان از وطن
من آیم به جان گر نیایم به تن
برو کودکان را پرستار باش
به هر رنج و تیمارشان یار باش
چو آمد به هوش از حرم شد برون
دو دیده پر از آب و دل پر ز خون
بیامد سوی خانه با داغ و درد
همی اشک گرمش بد و آه سرد

شدآنگه زبطحا زمین رهسپار
سوی تربت شاه یثرب دیار
چو روشن جهان بین آن هوشمند
بیفتاد بر بارگاه بلند
پیاده شد از اسب و خم داد یال
به پوزش بدان پیشگاه جلال
غریوان درآن تربت تابناک
بمویید زار و ببوسید خاک
که ای درگهت قبله راستین
حریم تو را کعبه درآستین
تو تا در جهان سایه گستر بدی
ابر تارک دهر افسر بدی
به گرد اندرت دوده بودند جمع
بدانسان که پروانه برگرد شمع
زگیتی چو فرتو بگسسته شد
درفرهی بر همه بسته شد
همان دو گرانمایه پور جوان
که بد یادگار تو اندر جهان
یکی را جگر پاره از زهر گشت
زدیدار او دوده بی بهر گشت
دگر یک هم اکنون به یکباره گی
سپارد همی راه آواره گی
ز مرز تو ناچارپیموده راه
خدا خانه برده به خانه پناه
زبیداد و پرخاش اهل ستم
مکان درحرم کرده صید حرم
من ایدون به فرمان آن سرفراز
روانم به سوی عراق از حجاز
به عهدی کزین پیش بر بسته ام
بدان عهد محکم کمر بسته ام
نیندیشم ازرنج و تیمار راه
دژم هستم ازآنکه دورم زشاه
چو لختی درآن پیشگه راز گفت
به مژگان همی گوهر از اشک سفت
ببوسید خاکی که روح الامین
بسودش پی سجده رخ بر زمین
پس آنگه از آن تربت پاک تفت
خروشان سوی خانه خویش رفت
همه دوده گرد آمدندی به بر
پراز آب چشم و پر از خاک بر
که شیرا دلیرا بزرگا گوا
سوارا هژبرا یلا پهلوا
بدین سان شتابان کجا می روی؟
چه پیش آمدستت چرا می روی؟
چو افغانشان دید فرزانه مرد
به ایشان چنین گفت با داغ و درد
که با من چنین رفته فرمان زشاه
کازیدر سپارم سوی کوفه راه
نمود از سران شهریاری بزرگ
مرا نامزد بهر کاری بزرگ
من اینک برفتم شما بر به جای
بمانید در زینهار خدای
چو لختی بدان بیکسان راز راند
دو پور گرانمایه را پیش خواند
بگفت ای دو فرزند فرخنده فر
بسازید بامن بسیج سفر
ازآن پس سپهدار با یال و سفت
به پیکر سلیح اندر افکندروگفت
یکی باره ی نغز فربه سرین
میان لاغر و چابک و دوربین
چو باره که چون پویه جستی دمان
بجستی زنه باره ی آسمان
چو خنگ فلک زیر زین آورند
بر آن سوار گزین آورند
به فرمان او زین زرین لگام
نهادند بر باره ی تیز گام
برآمد برآن رخش صرصر شتاب
چو بر پشت چرخ بلند آفتاب
بگفتا ستایش کنان روزگار
فری زین ستور و فری زین سوار
سپس آن سرافراز فرخ گهر
زیثرب سوی کوفه شد رهسپر
به همراه آن آزموده سوار
پیاده دو تن رهبر هوشیار
دو فرزند دلبند فرخ رخش
صنوبر قدان شکر پا سخش

چو شد مسلم اندر بهشت برین
زفرو شکوهش تهی شد زمین
به فرمانده ی کوفه ابن زیاد
یکی گفت زان مردم پر فساد
که درکوفه ازمسلم نامدار
دو فرزند مانده به جا یادگار
صدف گشته این مرز و آن دو زبیم
نهانند در وی چو در یتیم
بد اختر پرستنده گان راسرود
که آن هردو راباز یابید زود
بد هر خانه بینید آن کودکان
نمایید ویرانه اش درزمان
چو یک هفته زین ماجرا درگذشت
به ایوان روان قاضی کوفه گشت
مرآن هردو شهزاده را پیش خواند
چو جان و دل اندر برخود نشاند
به ایشان همی مهربانی فزود
زدیده به رخ اشک خونین گشود
چو دیدند آن کودکام بزرگ
که گرید چنان زار مرد سترگ
بگفتندش ای چون پدر مهربان
به ما ازچه داری بدینسان فغان؟
درین مرز مانا زخصم پلید
به فرخ پدرمان گزندی رسید؟
گروهی که بردند فرمان او
نمودند جان ها گروگان او؟
نهادند سر در مدد کاری اش
و یا پا کشیدند ازیاری اش؟
به پاسخ چنین گفت پیر نوان
که ای دو گرانمایه زیبا جوان
همی هستی ازنیستی شد پدید
سوی نیستی باز خواهد چمید
درختی بود زندگانی که مرگ
فرو ریزدش عاقبت بار و برگ
شکیبابی از داور دادگر
بخواهید درمرگ فرخ پدر
که شد کشته از تیغ بد خواه زار
ازآن پس که جست اوبسی کارزار
شکستند پیمان او کوفیان
نبستند بر یاری او میان
دو شهزاده ی داد فرخنده فر
چو گشتند آگه زمرگ پدر
فتادند برخاک زار ونوان
تو گفتی روانشان زتن شد روان
زمانی ز سر رفته بد هوششان
گرفته زمین اندر آغوششان
به بالین آن دو چو ابر بهار
گرستی همی قاضی کوفه زار
چو بگذشت لختی به هوش آمدند
زمرگ پدر درخروش آمدند
گشودند ازدیده خوناب را
چنین مویه کردند سرباب را
که کوشنده نام آورا سرورا
گرانمایه اسپهبدا صفدرا
فروغ جهان بین آزاده گان
به جا مانده از نامور زاده گان
گزین پور عم شاه لولاک را
برادر پسر حیدر پاک را
به رزم آتش خرمن دشمنان
شهاب روان سوز اهریمنان
کجا روی فرخنده بر گاشتی؟
دو فرزند خود زار بگذاشتی؟
چرا راه مینو گرفتی به پیش؟
نبردی دو نوباوه همراه خویش؟
همانا دریغ آمد ای گل تو را
که بر شاخ نالد دو بلبل تورا
به باغ بهشت اندر ای راد سرو
نبودت گریز ازدو نالان تذرو
کجا ای درخت تناور شدی؟
به سر بر که را سایه گستر شدی؟
کجا گشتی ای مهر رخشان نهان؟
که درچشم ما تار کردی جهان؟
کجات آن فروزنده فریلی؟
کجات آن هنرمندی و پر دلی؟
کجا آنهمه مهر با بی کسان؟
پرستاری بی پدر نورسان؟
کجات آنهمه رزم در راه دین؟
پی یاری تاجور شاه دین؟
کجات آن خروشیدن رعدوار؟
به نام آوران درصف کارزار؟
دریغ از تو ای پاک جان همه
که بگسستی از تن توان همه
ببراد دستی که زد برتو تیغ
چرا برتو هیچش نیامد دریغ؟
همانا و خصمی که با تیغ کین
ز پیکر بریدت سر نازنین
دریغا که دور از دیار آمدی
چنین کشته درکوفه زار آمدی
تو دور ازشهنشه شدی و زتو دور
شدند این دو غمناک آواره پور
پس ازمرگ تو ای دلاور پدر
دو پور تو را تا چه آید به سر؟
پس ازتو که مارا شود دلنواز؟
به آواره گی مان شود چاره ساز؟
به مرگ توبد ای سرافراز باب
بناهای آباد گیتی خراب
نه شب باد دیگر جهان را نه روز
نه ماه و نه خورشید گیتی فروز
نه مردی نهد پای مردی به جنگ
نه گردی نشیند به زین خدنگ
نه سر پنجه ای تیغ بازد همی
نه دستی سنان برفرازد همی
چو لختی مرآن هردو فرخ پسر
به مرگ پدر مویه کردند سر

زکف حرمت هردو نگذاشتی
همی پاس حرمت نگهداشتی
چو بگذشت ازآن داستان روزچند
همه پست شد فتنه های بلند
روان شد به زاری شبی ازشبان
برآن دو زیبا جوان روزبان
برآن دو شهزاده ی پاک خوی
بگفت این و بنهاد برخاک روی
که ای نو نهالان باغ خلیل
دو نوباوه از بوستان عقیل
به نادانی ار سر زد از من گناه
به رخ شرمسارم به لب عذر خواه
بخواهید ازدادگر کردگار
که بخشد گناهم به روز شمار
گر ازپور مرجانه بینم گزند
وگر بگسلد پیکرم بند بند
نخواهم سپردن شما رابدوی
زمن کی زند سر چنین زشت خوی
نمانم که دربند مانید زار
فرستم شما را به یثرب دیار
چو رفتید با من هر آنچ ازستم
کند پور مرجانه زان نیست غم
جوانان شنیدند چون گفت پیر
بگفتند کای پیر روشن ضمیر
تورا دل زدادار پر نور باد
چو نام تو سعی تو مشکورباد
بکن آنچه خواهی که فرمان تو راست
همان فرد نیکو ز یزدان تو راست
چو خور شد به بنگاه مغرب درون
مه از تیره زندان شب شد برون
سبک روزبان آن دو شهزاده را
به باغ مهی سرو آزاده را
ز زندان برون سوی دروازه برد
بدان هر دو تن خاتم خود سپرد
بگفتا شوید ای دو زیبا جوان
ازین ره سوی قادسیه روان
در آنجا مرا یک برادر بود
که از دوستداران حیدر بود
نمایید این خاتم من بدوی
سوی یثرب آیید از او راه جوی
نشان چون زمن بیند آن مرد دین
رساند شما را به یثرب زمین
بدو کودکان پوزش آراستند
ورا مزد نیکو ز حق خواستند
جوانان برفتند واو بازگشت
دگرگونه نقشی زنو ساز گشت
چو لختی برفتند درنور ماه
نهان شد مه و گشت گیتی سیاه
چناه تیره گی برزمین چیره گشت
که بیننده ی آسمان تیره گشت
درآن تیره شب گم نمودند باز
جوانان فرزانه راه حجاز
چو کین جستن آمد جهان کام او
نیارد تنی جستن ازدام او
چو آمد سپیده دمان آفتاب
به سوی ره خاور اندر شتاب
بدیدند خود را دوگردون فراز
به بیرون دروازه ی کوفه باز
زکین بد اندیش ترسان شدند
به خود زین شگفتی هراسان شدند
درآنجا چو کردند لختی عبور
بدیدند خرماستانی ز دور
روان سوی خرماستان آمدند
به زیر درختی نهان آمدند
چو بلبل به گلبن گرفتند جای
شدند ازسر سوگ دستانسرای
ز سوز دل خویش بریان شدند
به خود بر یتیمانه گریان شدند
چنین تا که پیشین دم آمد فراز
بدند آن دو تن گرم سوز و گذار
بدیدند کامد زره با شتاب
کنیزی که از رود بر دارد آب

سحر چون بدین بختی گرم ساز
درخشنده خورشد عماری طراز
به فرمان شاهنشه رهنمون
نهادند هودج به پشت هیون
چو از ساربانان حدی گشت راست
محمد سراسیمه ازجای خاست
بزد دست و جامه به تن بر درید
خروشان به نزد برادر دوید
به رخ بر – ز جزع تر انگیخت در
نگه داشت بر کف مهار شتر
به شه گفت کای زنده جانم ز تو
سرور و شکیب و توانم زتو
به درگاهت از ناقه بانگ درای
شنیدم مرا دل برآمد ز جای
پریشان دل و مویه ساز آمدم
به سوی تو با صد نیاز آمدم
مگر زین سفر باز دارم تو را
ویا درقدم جان سپارم تو را
مکن دستم ازدامن خویش دور
مبر از تنم جان و ازدیده نور
بدو شاه گفتا: که ای نامور
مرا یادگار از گرامی پدر
چو رفتی بدیدم به خواب اندرا
شبانگاه دیدار پیغمبرا
مرا گفت: بشتاب وایدر بپای
به آنجا که فرمودت ایزد گرای
زمان رحیلت فراز آمده است
به روی تو ما را نیاز آمده است
من اینک به امر وی از این دیار
روانم تو بر جا بمان بردبار
محمد به ایوان ز درگاه شاه
خرامید ناچار با اشک و آه

گزین پور پیغمبر تاجدار
چو در بگشاد بار
یکی شیر ناگه ز هامون رسید
چو فرزند شیر خدا را بدید
به پای همایون اوسر نهاد
همی لابه کرد و زمین بوسه داد
شهنشه فرا گوش اوبرد سر
خبر باز پرسید ازآن جانور
زکار بزرگان کوفه دیار
هم از پور مرجانه ی نابکار
به فرزند شیر خدا شیر گفت:
که ای آگه از رازهای نهضت
همه کوفیان ازتو برگشته اند
پسر عم راد تو و را کشته اند
بگفت این و یکسو شد ازنزد شاه
به پرده سرا شاه پیمود راه
شنیدم چو شد شهریار حجاز
به منزلگه سوقه خرگه فراز
یکی گوشه ازبهر راحت گزید
درآن گوشه تنها دمی آرمید
یکی رهنوردی چو برق جهان
بیامد بر شهریار جهان
پژوهنده آمد شه از رهگذار
که از رازدان راز پنهان مدار
زکردار مسلم چه دانی همی؟
که از وی سخن بازرانی همی؟
بدو گفت پوینده کای رهنمون
بننهادم از کوفه من پا برون
مگر آنکه دیدم به خون خفته زار
تن ابن عم تو ای تاجدار
دریغا از آن پر دل شیرمرد
که با کشوری جست تنها نبرد
شهنشه به خرگه غمین بازگشت
به سالار خود مویه پرداز گشت
همی گفت رادا سواراسرا
خداوند را تیغ پر جوهرا
تو را آنکه با خنجر کین بکشت
مرا از فراق تو بشکست پشت
دریغ ای سپهدار والای من
خم آورد مرگت به بالای من
دریغا نبودم به بالین تو
که در برکشم جسم خونین تو
نبودم که برگیرمت سرزخاک
زخون شویمت چهره ی تابناک
نهفتی چرا رنج و تیمار خویش
نکردی مرا آگهه ازکار خویش
که پیل دمان رابرافکند سر
که شیر ژیان را بدرید بر؟
که از پا فکند آن توانا تنا
که درجنگ بد – کوهی ازآهنا؟
که سر پنجه بر تفت ضرغام را
که خم داد بازوی بهرام را؟
که کاخ شهی رابرافکند پست
که شاخ یلی رابهم درشکست؟
که بار دگر حمزه رابردرید
که باردگر دست جعفر برید؟
که کرد آنچه کردی تو روز نبرد؟
که بایک سپه جز تو پیکار کرد؟
ندانم پس ازکشتن ای جان پاک
سپردند جسم شریفت به خاک؟
ویا پیکرت خوار بگذاشتند
ازآن پس که قتلت روا داشتند
ستایش ز جان آفرین برتو باد
درود از رسول (ص) امین برتو باد
زمانی بدینگونه چون راز راند
همی خون زچشم خدا بین فشاند

چو کار بریر اندر آمد به بن
ز رزم وهب باز رانم سخن
کدامین وهب پر دلی نامدار
ز تازی بزرگان آن روزگار
مسیحی دمی احمدی مذهبی
سهی قد سمن چهره نوشین لبی
گذشته ز تثلیث اقنوم و خاج
به تارک ز توحید بنهاده تاج
به کابینش یک زن چو سرو بلند
گذشته زدامادی اش روز چند
یکی مام پیرش قمر نام برد
که زهرا (ع) بدو شاد و پدرام بود
چو آن زن در آن روز پرخاش و جنگ
زخون پهنه را دید بیجاده رنگ
بدو گفت کای سر وبستان من
بسی شیر خوردی به دامان من
چو خواهی کت آن شیر گردد حلال
نماند مرا از تو در دل ملال
ابر چکمه برکن یکی تنگ را
به تن برفکن جوشن جنگ را
بیافزا ز بازو بجنبان سنان
ز رزم سواران مپیچان عنان
همانا دراین دشت مرد تو نیست
کسی کو بجوید نبرد تو نیست
سواری برای چه آموختی
برای چه این مردی اندوختی
اگر چند کام دل خویشتن
ندیدستی از روزگار کهن
وگر چند بر مرگ تونو عروس
بسی خورد خواهد دریغ و فسوس
وگر چند پیرانه سر مادرت
به زاری شود مویه گر برسرت
ولیکن چه چاره که دارای دین
غریب است و تنها به میدان کین
دراین گیتی ازمهر زن رو گسل
درآن گیتی ازخود ببین کام دل
ببخشا به شه زندگانیت را
سرآور زمان جوانیت را
چو پیران دراین دشت جان باختند
به مینو درون شادمان تاختند
جوانان چرا پیش پیکان و تیغ
نمایند از جانفشانی دریغ
دمی کار مادر به کام آوری
که پیگار جویی ونام آوری
دمی ازتو شادان شوم ای پسر
که درخون شود پیکرت غوطه ور
تو خواهی که خویشان ویاران شاه
همه کشته گردند در رزمگاه
وزآن پس درآیی به میدان جنگ
که برشه شود یک تنه کار تنگ
مرا پیش بانوی روز شمار
مکن شرمسار ای نبرده سوار
زمادر چو بشنید این نوجوان
بدو گفت کای مادر مهربان
مراهر چه فرمان دهی آن کنم
کنون برخی شه سر وجان کنم
چو با شاه دین رهنورد آمدم
دراین دشت بهر نبرد آمدم
ببینی تو امروز رزمی زمن
که گردد هراسنده زان اهرمن
من از رزم دشمن نیم بیمناک
هم از جان شیرین مرا نیست باک
ولیکن بدین کام نادیده زن
دلم سوزد ای مهربان مام من
زنی بی پرستار و آواره است
دژم دل سیه روز و بیچاره است
بهل تا روم یک زان سوی او
ببینم دم واپسین روی او
دمی سیر بینیم دیدار هم
نیوشیم یک لحظه گفتار هم
وهب را چنین گفت مام نوان
که ای با هنر جفت پور جوان
به بدرود او پوی و هشیار باش
ازو خویشتن را نگهدار باش
که شیرین زبان اند یکسر زنان
نتابند مردان از ایشان عنان
مخور زو فریب ای پسر زینهار
تو را برنگرداند از کارزار
پسر گفت کای مادر آسوده باش
مکن بیش ازین ناله ی جانخراش
مرابرده عشق حسینی زدست
نگردم به مهر زنان پای بست
زبدرود اویم نباشد زیان
به سوی تو آیم کمر بر میان
بگفت این و زی پرده ی نو عروس
روان گشت داماد با صد فسوس

کنون رزم عبدالله بن حسن
بباید شنودن ز گفتار من
که درچهره انباز بد ماه را
برادر پسر بد شهنشاه را
یکی تازه شاخ از نهال رسول (ص)
یکی نغز میوه ز باغ بتول
دلاور چو فرخ نیاکان خویش
سرافراز مانند پاکان خویش
از آن پس که خویشان خود کشته دید
یکی آه سرد از جگر بر کشید
بر شاه دین با دلی دردناک
چمان گشت و بنهاد رخ رابه خاک
زبوسه زمین را گهر ریز کرد
زمو خاک را عنبر آمیز کرد
به شه گفت کای داور تاجدار
ز پیغمبر و مرتضی یادگار
به مایی تو همچون پدر مهربان
پرستار و غمخوار روز و شبان
به سرخاک پای تو دیهیم ماست
یکی بنگر ای داور دادراست
که از جمله خویشان و آزاده گان
نماندند جز حیدری زاده گان
نخستین مرا برخی خویش ساز
ازین نامور دوده ی سرفراز
بفرمای تا من شوم پیش جنگ
جهان را کنم بر بد اندیش تنگ
به کار آورم دست وتیغ یلی
به یاد آورم کارزار علی (ع)
از آن پس که سازم فدای تو سر
کنم شاد از خود روان پدر
چو آن شد نباشد دراین کارزار
که گردد برادرش را پشت ویار
به جای پدر ما سکالیم جنگ
نماییم از خود برو یال رنگ
همان بهتر ای پادشاه زمن
که ما چند تن زاده گان حسن (ع)
ز اعمام و عم زاده گان پیشتر
ببازیم در یاری شاه سر
چو گفتار او را شه دین شنید
چو جانش به آغوش اندر کشید
ز فرخ برادرش آورد یاد
به رخ از مژه اشک خونین گشاد
زمانی بمویید و برزد خروش
همایون تنش گشت بی تاب وتوش
بدو گفت کای نوبهار مهی
به باغ دلم راد سرو سهی
بلند اختر آسمان جلال
شکفته گل گلستان جلال
شما از پدر یادگار من اید
شکیب دل بی قرار من اید
مرا دیده بینا ز روی شماست
کمند دلم تار موی شماست
چو من بر به رخسارتان بنگرم
زروی برادر به یاد آورم
چسان زاده گان گرامیش را
جوانان آزاد نامیش را
فرستم که گردند آماج تیر
ز خونشان شود دشت چون آبگیر
مخواه ازمن این کار وبر جای باش
به زخم دل من نمک برمپاش
بدوگفت شهزاده کای دین پناه
مرا بیش ازین سخره ی غم مخواه
همه یاوران زین سرای سپنج
برفتند و رستند ز آسیب و رنج
غم مرگشان برده از من قرار
بدین سخت انده نیم پایدار
چو ما را جز این راه درپیش نیست
اگر زودتر درد و غم بیش نیست
یکی بخش بر چشم گریان من
بدین جان ازدرد بریان من
یتیمم دلم مشکن ای داد راست
شکستن دل بی پدر کی رواست
شهنشه چو دید آنهمه زاری اش
زبان چربی وخوب گفتاری اش
درآغوش بگرفت وبنواختش
چو جان از بر خود روان ساختش

چو لختی ببودند زین گونه زار
به یاد آمدش قاسم نامدار
زاندرز نغزی که بابش حسن (ع)
نوشته است با خامه ی خویشتن
بدین سان هم او را بفرموده بود
که چو خیل غم برتو آید فرود
زبازوش بگشا و برخوان درست
که درخواندنش چاره ی درد تست
جوان این شگفتی چو آورد یاد
زبازو مرآن حرز را برگشاد
ببوسید و بگشود و لختی بخواند
جهان آفرین راستایش براند
که بخ بخ برستم ز بند غمان
به امید دل آمدم کامران
همین است منشور آزادی ام
همین است سرمایه ی شادی ام
همه راز آن نامه بامام گفت
همال حسن (ع) همچو گل برشکفت
بدو گفت خندان که رنجت مباد
زتیمار گیتی شکنجت مباد
تو این نامه راسوی فرخنده عم
ببر تا دلت وارهاند ز غم
قوی پنجه شاهین گردون گرای
که بد عرشیان را همایون همای
برآمد ز جای وبشد نزد شاه
بدو داد آن نامه با اشک و آه
همی گفت هان گر سزا دانی ام
نگه کن به منشور قربانی ام
کزین پیش فرخ پدر برنگاشت
مرا بهر این دم به بازو گذاشت
به جان همین تاجور شهریار
مراو را رهان از غم روزگار
گمان کن مرا حق بدان شه نداد
چنان داد که قاسم ز مادر نزاد
ز پور برادر شه تاجدار
گرفت آن گزین نامه ی نامدار
چو خط برادرش را بنگریست
فزون تر زابر بهاری گریست
ببوسید و چون تاج برسر گذاشت
زهامون به گردون برآوا فراشت
بگفت ای برادر کجایی کنون
که بینی برادرت زار و زبون
تو با احمد و حیدر اندر بهشت
من اندر کف دشمن بدسرشت
تو از باده ی کوثر آکنده جام
من اندر صف کربلا تشنه کام
تو را بانوی جنتی همنفس
مرا ناله ی پرده گی ها وبس
تو می بینی ای شه جنان در جنان
من ازخیل دشمن سنان در سنان
گذر کن دراین پهنه آخر دمی
بر آر از دل مستمندان غمی
به فرزند بین درمن آویخته
به خاک از مژه خون دل ریخته
همی خواهد از من جواز نبرد
نهان کرده تن رابه ساز نبرد
ندانم چه گویم من او را جواب
مرا حیرت است از درنگ وشتاب
فرستم گرش سوی شمشیر تیز
برآرد زمن مرگ او رستخیز
وگر گویم او را بمان مر به جای
ترا غیر ازین بوده فرمان ورای
دریغا کس آسیمه ساری چو من
ندید و نبیند به دهر کهن
پس از مویه شهزاده را پیش خواند
درآغوش مانند جانش نشاند
به رخسار و مویش بمالید دست
بگفت ای مرا بهتر از هر چه هست
شنو تا دراین نامه فرخ پدر
چسان کرده اندرز نامی پسر
نوشته است کای قاسم راد من
جوان خردمند آزاد من
چو دیدی که از کوفیان خیل خیل
روان شد به رزمش به کردار سیل
چو دیدی سنان های افراخته
دلیران رده در رده ساخته
چو دیدی دلیران ویاران اوی
زهر سو پی رزم بنهاده روی
مباد ای پسر سخت جانی کنی
بترسی وبیم از جوانی کنی
به جای پدر جان به قربانش کن
سر خویش را برخی جانش کن
نفرمودت ار جنگ دامانش گیر
رکاب سرافراز یکرانش گیر
بزن بوسه سم تکاورش را
بجنبان دل مهر پرورش را
مگر تازدت از پی کارزار
که سازی سر و جان به راهش نثار
نگارش دراین نامه این است وبس
چنین نغز اندرز ننوشته کس
جز این نیست امروز فرجام تو
برآید زمان دگر کام تو
گراین لحظه نفرستمت سوی جنگ
خدا را بود حکمتی در درنگ
یک اندرز فرموده بابت به من
مراگفته در گوش جان این سخن
به من گفته کای زاده ی فاطمه
به صحرای پر خوف و پر واهمه
چو بگشایدت دست تقدیربار
به فرزند من دخت خودرا سپار
بمان کاین وصیت به جای آورم
سپس هر چه خواهی زمن بگذرم
شنید این چو شهزاده ی نوجوان
بدو گفت کای عم روشن روان
چنین روز کی روز دامادی است
دم غم بود کی گه شادی است
مراماتم ازاین چنین سور به
ز بنگاه عشرت لب گور به
گرازان همه چیره شیران زبون
همه پهنه مانند دریای خون
دل پرده گی ها چو سیماب ناب
ز غریدن کوس در اضطراب
تو تنها و بدخواه چندین هزار
نمانده زیاران یکی نامدار
چسان من نشینم به بزم سرور
چگونه نمایم به پا جشن وسور
همین دم فرستم به میدان رزم
که پیش من آن به زایوان بزم
بدوگفت آن خسرو کم سپاه
که من سر نپیچم ز فرمان شاه
سپارم بتو این زمان دخت خویش
پس آنگه سوی رزم نه پای پیش
بگفت این و بگرفت دست جوان
زمیدان به خرگاه خود شد روان
پسرهای شیر خدا را تمام
به بر خواند فرزند خیرالانام
یکی کرسی عرش مقدار داشت
بیاورد وبالای خرگه گذاشت
برآمد به کرسی چو احمد (ص) به عرش
زمین را ز رخ کرد خورشید فرش
پس آنگه یکی خطبه آغاز کرد
سزا ذات حق را ثنا ساز کرد
خداوند و پیغمبران را ستود
به شیر خدا هم نیایش نمود
سپس گوهری رازکان رسول
که هم نام بد با گرامی بتول
به مهر شهادت به قاسم بداد
ازآن مهر شد تازه داماد شاد
به مهر شهادت چو آن عقد بست
از آن عقد عقد دو گیتی گسست
بپوشاند پس بر برادر پسر
زسر تا به پا رخت فرخ پدر
توگفتی شه دین حسن زنده بود
جهان از فروغش فروزنده بود
پس آنگه بدین گونه فرمان نمود
که بر پا نمایند یک خیمه زود
چه خیمه؟ طنابش ز گیسوی حور
به رشک ازشکوهش بهشتی قصور
به داماد بسپرد دست عروس
بدان دو دلش پر دریغ و فسوس
بدان نغز خیمه فرستادشان
خود آمد سوی پهنه دامن کشان
ازآن سوی چو قاسم نوجوان
سوی خیمه شد با همالش روان
گهی دیده بر جفت خود می گشاد
گه از محنت شاه می کرد یاد
زمانی نگه برزمین می فکند
زمانی گرستی به بانگ بلند

برآورده برنده تیغ دوسر
برآن لشگر گشن شد حمله ور
سپه راسراسر زهم بردرید
به نزدیک فرخ برادر رسید
بدوگفت بنمای ای شهسوار
علم در پس و پشت من استوار
که تا من سپه رابه تیغ پدر
کنم ازتو دور ای یل نامور
دو فرخ برادر به نیروی هم
نمودند شمشیر و بازو علم
یکی همچو قهر جهان آفرین
یکی همچو کوشنده ضرغام دین
یکی دست او دست پروردگار
یکی تیغ او مظهر ذوالفقار
یکی صاحب صور نوبت زنش
گذشته زعرش برین گرزنش
یکی قابض روح ترسان از او
دل آفرینش هراسان از او
یکی پور دخت رسول امین (ص)
یکی راد فرزند حبل المتین
یکی مصطفی را جگر بند بود
یکی مرتضی (ع) را همانندبود
ببین تا چه رو داد بر خافقین
زپیکار عباس و رزم حسین
دل آسمان از نهیب آب شد
زمین همچو دریای سیماب شد
همه آفرینش شد آسیمه سر
ملایک بگفتند بر یکدگر
که ایدون بپاشد قوام جهان
نماند نشانی زنام جهان
سرانگشت حیرت گزان جبرئیل
همی گفت کای کردگار جلیل
ندیدم چنین کوشش و کارزار
نه از حمزه نز حیدر تاجدار
که این دو برادر در این دشت کین
کنند ای خدای جهان آفرین
گر این هردو نام آور کامیاب
نبودند از تشنه کامی کباب
نماندی یکی زنده از این سپاه
دراین روز و این دشت واین رزم گاه
دریغا که این هردو شیر ژیان
ندارند از تشنه کامی توان