گفتی چو غمت رسد ترا غمخوارم
شادت کنم و بغم دگر نگذارم
اکنون که ز پا فتادم از درد فراق
بردست وصال جان ما بردارم

جانا ز جهان جمال تو می بینم
از باغ جهان گل وصالت چینم
دایم ز جهان مرا چو مشهود توئی
در مرتبه شهود بی تلوینم

جز عشق تو نیست در جهان حاصل من
جز درد و غمت مباد اندر دل من
در ملک طرب خانه طلب می کردم
جز برسر کوی غم نشد منزل من

زان دم که شدیم آشنای غم تو
بیگانه ز خویشم از جفای غم تو
با عشق تو عهد ماچو محکم بودست
کردیم جهان و جان فدای غم تو

ای روی ترا جمله جهان آئینه
در مملکت هستی تو مائی نه
حسن تو که از روی بتان مرئی شد
رای تو بدی و دیگری رائی نه

ما را بجهان نیست بجز یک هوسی
کایی و به پیش ما نشینی نفسی
لعل لب خود بپرسشی بگشائی
گوئی که بگو تو از کجائی چه کسی؟

ای دیده همیشه طالب دیداری
دانم همه دم هوای وصلش داری
دلبر چو میان جان و دل گشت مقیم
او را ز چه رو تو دور می اندازی

ای دل به غم فراق دایم خونی
وی جان بامید وصل جانان چونی
شوقت همه روزه بیشتر میگردد
زان رو که بعشق هر زمان افزونی

مائیم اسیر دام گیسوی کسی
سودائی زلف عنبرین بوی کسی
ذرات جهان شده گرفتار چو من
در قید کمند حلقه موی کسی

تا سنبل زلف تو برآشفت بروی
خلق از پی جست وجو شده کوی بکوی
خواهی نشود واقف اسرار تو کس
عارف که ترا بدید گفتی که مگوی

ای در دل هر ذره ز تو سودائی
از مهر جمال تو جهان شیدائی
مست از می وصل تو چنانم که دگر
از هستی خویش نیستم پروائی

چو شاه از جای خود عزم سفر کرد
سپاه و لشکر خود را خبر کرد
چو دید آن شه که عالم هست ویران
ز گنج خویشتن کارش چو زر کرد
سپاه شاه را چون بود جا تنگ
بیک دم لشکر خود دربدر کرد
چو شه عادل رعیت عدل جو بود
بعدل خود جهان با زیب و فر کرد
سپاهش چون رعیت پرور آمد
گدایان را امیر معتبر کرد
بآخر آفتاب روی خوبش
ز نور خود جهان را چون قمر کرد
بروی خود فکند از عز نقابی
ز شوقش خلق را بی پا و سر کرد
بجست و جوی او بودم که ناگاه
به لطف خود دمی بر من گذر کرد
بزیر پرده چون دیدش اسیری
جهان را زین خبر صاحب نظر کرد
که عالم چون تن و جان جهان اوست
نهان در پرده کون و مکان اوست
بدرد دل گرفتارم ندانم
که جان بردن ز دست غم توانم
شدم درمانده رنج فراقت
بوصل خود بکن درمان جانم
دمی بنما مرا بی پرده دیدار
ز قید هستی خود وارهانم
چنان حیران حسن خویش سازم
که از فکر دو عالم بازمانم
چو بینم بی رقیبان وصل دلبر
بعالم پادشاه کامرانم
چو دیدم حسن تو ز اوراق عالم
جهانرا مصحف روی تو خوانم
چو بنمودی جمال نوربخشت
بسان ذره سرگردان از آنم
اسیری جلوه روی چو ماهش
چو دیدی از جهان بیشک برانم
که عالم چون تن و جان جهان اوست
نهان در پرده کون و مکان اوست
مدام از باده لعل تو مستم
چو چشم پرخمارت می پرستم
بمجنونی شدم سردفتر عشق
زمام عقل شد کلی ز دستم
نگردم تا ابد هشیار دیگر
چو مست از باده جام الستم
نبودم برخلاف رایت ای دوست
ازآن روزی که باتو عهد بستم
چو افکندی نقاب از روی چون ماه
ز قید کفر و دین یکباره رستم
چو دل برخاست کلی از سرجان
ببزم وصل جانان خوش نشستم
چو گشتم نیست در دریای هستی
نه موجم این زمان دریای هستم
شدم رند و خراباتی و می خوار
ز مستی توبه و تقوی شکستم
اسیری چون شدی مست از می عشق
کنم این سر عیان چون مست مستم
که عالم چون تن و جان جهان اوست
نهان در پرده کون و مکان اوست
دلا کار دو عالم شد بکامت
نشان عشق چون آمد بنامت
عیان از روی جمله حسن او بین
چو اقلیم شهود آمد مقامت
ز تیغ غمزه آن چشم خونریز
نخواهم برد جان آخر سلامت
بیا بنشین و بنشان فتنه از پا
که پیدا شد قیامت از قیامت
تو شاه حسنی و عالم گدایت
توئی خواجه جهان جمله غلامت
زمال و ملک عالم بی نیازم
چو گنج معرفت کردی کرامت
چو حاصل شد مرا امروز دیدار
نیم موقوف فردای قیامت
ز زیر پرده هر ذره بینم
ز خورشید جمالت صد علامت
اسیری میرسد از جمله عالم
بگوش جان خطابی بردوامت
که عالم چون تن و جان جهان اوست
نهان در پرده کون و مکان اوست
مائیم حجاب روی دلدار
پنهان بنقاب ماست آن یار
مائی ز میان اگر برافتد
روی چو مهش شود پیدیدار
در کسوت هر چه گشت موجود
بنمود جمال دوست رخسار
آن یار جمال خود عیان کرد
برصورت و نقش جمله اغیار
هر چند ظهور بیشتر کرد
میگشت نهان تر او بهر بار
از فرط ظهور گشت مخفی
در عین خفا نمود اظهار
تا نقش دگر ظهور یابد
پیوسته نماید او باطوار
گه زاهد و گاه می پرست است
گه مست نمود گاه هشیار
چون نقش عجب برآب زد او
گشتند خلایقش طلبکار
دیوانه دلی از آن میانه
گفتش که ز رخ نقاب بردار
گفتند حجاب هستی تست
خود را ز حجاب خود برون آر
از هستی خود چو نیست گشتی
از جمله حجابها گذشتی
ساقی بشراب گیر دستم
پرکن قدحی که می پرستم
از جام و سبو گذشت کارم
بگشا سرخنب و ده بدستم
هشیاری ما دگر محالست
چون مست ز باده الستم
می خواره و رندم و نظر باز
من با تو نمودم آنچه هستم
خاک ره پیر می فروشم
کز باده عشق ساخت مستم
شد منزل ما مقام اعلا
تا بردر او چو خاک پستم
گشتیم درست تر بمعیار
هرچند که داد او شکستم
ترسا صفت آمدم مجرد
زنار بعشق او چوبستم
کی یار درین وثاق گنجد
تا من ز خودی خود پرستم
برخاستم از خودی و بیخود
در بزم وصال او نشستم
از هستی خود تو هم برون آی
زین پرده نگر چگونه رستم
از هستی خود چو نیست گشتی
از جمله حجابها گذشتی
مائیم بطور دل چو موسی
بیهوش فتاده از تجلی
جان کرده گرو بعشق جانان
مجنون بهوای روی لیلی
در کوی قلندری ورندی
آزاده ز فکر دین و دنیا
حیران جمال و قامت یار
فارغ ز بهشت و حور و طوبی
در عشق و جنون و پاکبازی
در داده صلا بکوی دعوی
کردم گرو شراب و شاهد
زهد و ورع و صلاح و تقوی
بنمود بمن جمال اینجا
آن وعده که کرده شد بعقبی
عارست مرا بدولت فقر
از تخت کی و ز تاج کسری
پیدا و نهان جمال رویش
در پرده صورت است و معنی
از صورت هرچه روی بنمود
می بین رخش ار نه تو اعمی
خواهی که حجابها نماند
شو بیخبر از خودی چو موسی
از هستی خود چو نیست گشتی
از جمله حجابها گذشتی
ما مست شراب وصل یاریم
پروای خود و جهان نداریم
در آئینه جمال خوبان
ما دیده بروی یار داریم
ما صورت غیر یار هرگز
در خانه دل نمی گذاریم
عالم که نمود هستی اوست
در عین بقا فنا شماریم
تا شاهد وصل رو نماند
در کوی فنا در انتظاریم
از دست فنا چو جامه چاکیم
از جیب بقا سری برآریم
زان دم که شدیم مست عشقش
آسوده ز محنت خماریم
عالم همه پرده دار ماشد
ما بر رخ دوست پرده داریم
گر پرده ز روی کار افتد
ما پرده و پرده دار و یاریم
زین پرده برآ که یار پیداست
تا کی پس پرده خوار و زاریم
بردار نقاب خود ز رویش
تا کشف شود که در چه کاریم
از هستی خود چو نیست گشتی
از جمله حجابها گذشتی
برخیز دلا که وقت کارست
جانرا هوس وصال یارست
جانرا بغم جهان میالا
برکار جهان چه اعتبارست
می باش همیشه طالب یار
با غیر ندانمت چه کارست
جانی که گدای کوی او شد
از سلطنتش مدام عارست
آنجا که غنای فقر بنمود
فخرش همه عجز و افتقارست
آنکس که خلاصه جهان بود
بنگر که به فقرش افتخارست
از هر دو جهان فراغتی هست
آنرا که ببزم وصل بارست
تو گشته بچاه تن گرفتار
چشم دو جهان در انتظارست
زین اسفل سافلین برون آ
جایت چو حریم آن نگارست
از خویش نقاب خود برانداز
گر یار همیشه پرده دارست
این پرده چو رفت از میانه
چون جان بتو یار در کنارست
از هستی خود چو نیست گشتی
از جمله حجابها گذشتی
از پرده چو یار روی بنمود
دیدم که عیان بنقش ما بود
مهر رخ او چو جلوه گر شد
ذرات دو کون گشت موجود
حسنی که ز خود نهان همی کرد
بنگر بجهان چو فاش بنمود
در پرده نهان شد و دگر بار
در جستن خویش راه پیمود
عاشق بجمال خویشتن شد
صد بوسه ز روی خویش بربود
در هر دو جهان کس این معما
جز عارف حق شناس نگشود
از عالم غیب شد روانه
آمد بشهود و گشت مشهود
هر لحظه نمود رخ بطوری
گه عابد و گاه بود معبود
شد پرده روی جانفزایش
مایی که بود نمود بی بود
هرکس که فکند پرده بر در
در خلوت وصل او بیاسود
اول ز خودی خود گذر کن
وآنگاه نگر بروی مقصود
از هستی خود چو نیست گشتی
از جمله حجابها گذشتی
چون عشق تو در دلم درآمد
جان در طلب تو برسر آمد
در کوی تو جان ببوی وصلت
پیوسته چو حلقه بردرآمد
دل در هوس جمال جانان
از جان و جهان بکل برآمد
از هر که دوای درد جستم
گفت این ز علاج برترآمد
در روی زمین چو کس ندیدم
کو درصدد دوا درآمد
شهباز دلم نمود پرواز
زین شوق و به آسمان برآمد
چندانکه ز بهر چاره کار
گردد فلک و ملک برآمد
کس چاره کار ما ندانست
از غیب ندای در خور آمد
کای طالب یار چاره کار
کان چاره بوصل رهبر آمد
بشنو که نه کار هر کسی هست
آن کار یکی قلندر آمد
آن چاره کار جز فنا نیست
شد محو که یار در بر آمد
از هستی خود چو نیست گشتی
از جمله حجابها گذشتی
چون یار ز خانه سوی صحرا
آمد بدر از پی تماشا
کس را چو نبود تاب دیدار
افکند برخ نقابها را
آمد بنظاره گاه عالم
در منزل عشق کرد مأوا
در گلشن عشق خانه ساخت
پیوسته بعیش بود آنجا
در زیر نقاب عشق بازی
می کرد همیشه یار با ما
نقد دل و دین و رخت جانم
ترک غم عشق کرد یغما
کلی چو اسیر عشق گشتم
از صبر و خرد شدم مبرا
گفتم بهوای مهر رویت
شد جان و دلم چو ذره شیدا
بردار ز رخ نقاب عزت
بی پرده بما جمال بنما
گفتند اگر تو مرد عشقی
بشنو سخن درست یارا
هستی تو پرده رخ ماست
از پرده خود بکل برون آ
از هستی خود چو نیست گشتی
از جمله حجابها گذشتی
عمری بهوای زلف و رویش
سودازده بودمی چو مویش
افسانه کاینات گشتم
در آرزوی رخ نکویش
با هرکه شدم دمی مصاحب
می گفت سخن زرنگ و بویش
عشقم همه دم زیاده میشد
دیوانه بدم در آرزویش
پیوسته چو چرخ در تکاپو
بودم بجهان بجست و جویش
با دشمن و دوست فاش و پنهان
همواره بدم بگفت و گویش
عمرم همه در فراق بگذشت
کی بوکه شویم روبرویش
هرجا که نشان محرمی بود
رفتم بدر سرای و کویش
جستم ره وصل یارو هر کس
گفتند ره دگر بسویش
رندی بترانه گفت آخر
گر زانکه شدی تو وصل جویش
بگذر ز توئی که شد درین راه
بود تو حجاب تو بتویش
از هستی خود چو نیست گشتی
از جمله حجابها گذشتی
خورشید بذره چون نهانست
چون ذره بنور خود عیانست
هر ذره که او بمهر پیوست
برتر ز خیال عقل و جانست
حیف است که مهر روی جانان
مستور بپرده جهانست
از بهر چه نور عالم آرا
در ظلمت این و آن نهانست
خورشید رخش بجلوه آمد
ذرات جهان نمود آنست
در کنه جمال باکمالش
پیوسته یقین ما گمانست
هر ذره که در فضای هستی است
از مهر رخش درو نشانست
شد ما و تو پرده رخ دوست
عشق است که پرده ها درانست
گشتست نقاب حسن رویش
هرچه آن بجهان کن فکانست
مشکل که رسد بمنزل عشق
زاهد که ز بار خود گرانست
گو گر تو ز خود کناگیری
او با تو همیشه در میانست
از هستی خود چو نیست گشتی
از جمله حجابها گذشتی
روی تو که هست آفتابی
برجان و دلم فکند تابی
تابنده چو گشت بردلم نور
افتاد بجانم اضطرابی
گفتم که بشب چو خور برآید
این نیست مگر که ماهتابی
کردم چو نظر جمال او بود
افکند برخ دگر نقابی
فریاد ز جان ما برآمد
افتاد دلم به پیچ و تابی
از آتش درد و سوز جانم
دل ها همه گشته چون کبابی
گفتم که دگر حجاب بردار
گفتا چه تو در پی حجابی
هرچند درآمدم ز هر در
ننمود رخ او بهیچ بابی
دلبر ز پس حجاب ناگاه
بنمود بمن عجب خطابی
گفتا که ببحر هستی ما
هستی تو هست چون حبابی
این بود تو بود پرده ما
این پرده که تو ازو بتابی
از هستی خود چو نیست گشتی
از جمله حجابها گذشتی
بنمود جمال دوست پیدا
برصورت و نقش جمله اشیا
هر لحظه بجلوه دگرگون
بنمود جمال یار هر جا
در کسوت ما و من چو آمد
مائی و منی نمود با ما
پیدا به لباس وامق آمد
شد عاشق خود ز روی عذرا
مجنون شد و در هوای لیلی
دیوانه و مست گشت و شیدا
در صورت جانفزای خوبان
میکرد جمال خود تماشا
ازکثرت وصف ذات واحد
بنمود کثیر در نظرها
چون یار نمود نقش اغیار
شد ما و تو در میان هویدا
می بود عیان باسم دیگر
در صورت هرچه گشت پیدا
هریک بخودی شدند محجوب
برخاست ز عشق شور و غوغا
گفتم که حجاب ما اسیری است
بردار ز خود تو قید خود را
از هستی خود چو نیست گشتی
از جمله حجابها گذشتی

ای که داری حسن جان افزای دوست
دررخ خوبان نظرکن بین که ظاهر حسن اوست
گر همی خواهی عیان بینی جمال روی یار
دل ز فکر غیر خالی کن که پیدا اندروست
پرشد از نور تجلی جمالش کاینات
جمله ذرات جهان روشن ازآن روی نکوست
آفتاب از پرده هر ذره بنماید جمال
گر نقاب زلف بردارد صبا از روی دوست
تا برخسارش پریشان گشت زلف عنبرین
همچو جان ما مشام جمله عالم مشکبوست
در فراق او صبوری چون ندارم یکنفس
از پی وصلش همیشه جان ما در جستجوست
چون اسیری از شراب عشق مستم از ازل
مستی مارا چه نسبت با صراحی و سبوست

یارم چو نقاب از رخ چون ماه گشودست
از پرده هر ذره بمن مهر نمودست
یک ذات بنقش دو جهان دید هویدا
هرکس که دل از زنگ دویی پاک ز دودست
تا یار ز خلوتگه خود رفت بصحرا
زان کوکبه آفاق پر از گفت و شنودست
زاهد چه شد آخر که شدی منکر عشاق
انکار تو در عشق بما گو ز چه بودست
جان و دل و دین دادم و وصل تو خریدم
در عشق مرا بین که چه سودا و چه سودست
جان من شوریده بدنام همیشه
مست می وصل تو علی رغم حسودست
یکسان برماوصل و فراقست اسیری
چون جان و دلم مست می جام شهودست

چو از عالم جمال او عیانست
بعالم ازچه رو رویش نهانست
نظر کن در مزایای دو عالم
ببین عکس رخ او چون عیانست
رخ چون آفتاب یار تابان
ز روی جمله ذرات جهانست
جهان بی جلوه رخسار جانان
بجان او که بی نام و نشانست
ز روی ماهرویان بین جمالش
که عکس او عیان از مه رخانست
بما هر دم به حسنی رخ نماید
چه یار دلفریب و وه چه جانست
جهان شد مظهر حسن رخ او
جمالش ظاهر از کون و مکانست
بسر آن دهان کی راه یابد
مگر آن کو بغایت نکته دانست
ز بحر عشق کی جوید کناری
اسیری چون بجان اندر میانست

مائیم و عشق و مهر و وفا هر کجا که هست
معشوق و ناز و جور و جفا هرکجا که هست
زاهد به آرزوی بهشت است و حور عین
عاشق در اشتیاق لقا هرکجا که هست
گر معتکف بکعبه و گر ساکنم به دیر
با ماست مونس دل ما هرکجا که هست
صاحب نظر که دیده بروی تو باز کرد
بیند عیان جمال ترا هر کجا که هست
یکذره نیست کز می عشق تو مست نیست
هشیار کو بماش نما هر کجا که هست
تا پرتو جمال تو دیدم بچشم جان
هستم بیاد روی شما هرکجا که هست
ای دل چو مست باده وصلی و بیخودی
میگو بخاص و عام صلا هرکجا که هست
پرگاروار باش بره آهنین قدم
در جست وجوی اهل خدا هر کجا که هست
زاندم که دید چان اسیری جمال دوست
باشد انیس نور و صفا هر کجا که هست

یار در جانست و جان جویان که آن جانان کجاست
دل بدلبر همدم و پرسان ز جان کان جان کجاست
ای دل غافل چه مینالی ز درد فرقتش
من چو در عین وصالم آخر این هجران کجاست
می نماید عکس رخسارش ز مرآت جهان
حسن او پیداست از عالم بگو پنهان کجاست
یار در دل ساکن است ای جان چرا سرگشته ای
هر طرف جویی خبر کان منزل جانان کجاست
گشت پیدا حسن جانان در لباس جان و تن
دیده بینا کجا و صاحب عرفان کجاست
یار نزدیکست و ره نزدیک و تو افتاده دور
سالک ره را بگو کان راه بی پایان کجاست
درد عاشق را دوا جز دیدن معشوق نیست
سوز عشقش را جز این مرهم دگر درمان کجاست
من که رند و عاشقم نه زاهد پرهیزگار
از لقای دوست مستم زهد سرگردان کجاست
گر نوا خواهی ز وصلش در ره عشاق رو
راه تو عشقست اسیری عقل بی سامان کجاست

یارم چو بناز و عشوه برخاست
فریاد برآمد از چپ و راست
هر سو چه روی بجست و جویش
ای دل بخودآ که یار با ماست
از تابش آفتاب رویش
ذرات دو کون مست و شیداست
از عشوه او جهان پرآشوب
وز قامت او چه فتنه برپاست
چشمش بفریب سحر جانست
زلفش چه بلا و دام دلهاست
برداشت ز رخ نقاب عزت
عالم به جمال خود بیاراست
جایی که نمود وحدت ذات
چه جای صفات و فعل و اسماست
آنجا همه یار و غیر محو است
آنجا نه حدیث لا و الاست
برتر ز خیال و وهم و عقل است
آنجا که اسیریا ترا جاست

مرا با دوزخ و جنت چه کار است
مراد عاشقان دیدار یار است
دلی کز هر دو عالم نیست یکتا
کجا در مجلس وصل تو بار است
بده ساقی ز جام بیخودی می
که از ننگ خودی جان در خمار است
فنا و نیستی در عشق فخرست
ز هستی عاشقانرا ننگ و عار است
ترا خو ناز و استغنا و ما را
نیاز و عجز و مسکینی شعار است
دگر از ما رخش پنهان ندارد
بزلفش جان ما را این قرار است
بدام زلف او جان اسیری
گرفتار بلای بیشمار است

آن دلبر پنهانی سرمست بصحرا شد
خود را بجهان بنمود عالم همه شیدا شد
آن کسوت بیچونی برکند لباس چون
پوشید و برون آمد سر فتنه و غوغا شد
در عشوه و ناز آمد معشوقه و عاشق گشت
گه لیلی و مجنون است گه وامق و عذرا شد
هر دم بدگر جلوه بنمود رخ خود را
از عشوه گوناگون غارتگر دلها شد
تا میل همه دل ها جز جانب او نبود
از روی نکو رویان آن حسن هویدا شد
اندر نظر عارف اغیار خیال آمد
بر نقش همه عالم یار است که پیدا شد
جان محرم وصل آمد چون نقش اسیری رفت
از قید دویی وارست با مطلق یکتا شد