ساختار و قالب‌های شعری : قالب های شعر کهن فارسی
مثنوی
شعری است كه هر بیت آن قافیه مستقل دارد. این قالب خاص ایرانیان است و از آغاز شعر فارسی تا امروز مورد توجه شاعران بوده است. درون مایه و محتوای آن حماسی، اخلاقی، عاشقانه، عارفانه و تاریخی است. نمونه مثنوی حماسی مثل شاهنامه، عاشقانه مثل لیلی و مجنون، عارفانه مثل مثنوی معنوی و اخلاقی مثل بوستان سعدی است. شكل آرایش مثنوی ---------* -----------* خیام : هیچ است [۱۰۷-۱۰۱]
رباعی ۱۰۶
چون نیست زِ هرچه هست جُز باد به دست، فریدون مشیری : آواز آن پرنده غمگین
کو... کو...؟
شبی خواهد رسید از راه، جامی : تحفة‌الاحرار
بخش ۳۷ - حکایت زنده دلی که با مردگان انس گرفته بود و از زندگان فرار می نمود
زنده دلی از صف افسردگان فردوسی : پادشاهی گشتاسپ صد و بیست سال بود
بخش ۲۵
برآمد بسی روزگاری بدوی حافظ : قطعات
قطعه شمارهٔ ۱۷
بر تو خوانم ز دفتر اخلاق سعدی : قصاید
قصیدهٔ شمارهٔ ۶۰ - تنبیه و موعظت
دریغ روز جوانی و عهد برنایی حزین لاهیجی : قصاید
شمارهٔ ۳۲ - در مدح حضرت علیّ بن ابیطالب علیه السلام
نظر کن در سواد صفحه ام تا گلستان بینی جامی : سلامان و ابسال
بخش ۳۵ - در صفت کمانداری و تیراندازی وی
شه چو گشتی بعد چوگان باختن عطار نیشابوری : بخش دوازدهم
الحکایه و التمثیل
عزیزی گفت از عرش دلفروز جامی : اعتقادنامه
بخش ۳۱ - اشارت به درجات بهشت و خلود در آن و رؤیت حق سبحانه
درجات بهشت باشد هشت سعدی : قصاید و قطعات عربی
فی مرثیة امیرالمؤمنین المعتصم بالله و ذکر واقعة بغداد
حبست بجفنی المدامع لاتجری صائب تبریزی : تکبیتهای برگزیده
تک‌بیت شمارهٔ ۶۷۳
اینقدر کز تو دلی چند بود شاد، بس است فردوسی : پادشاهی کی‌کاووس و رفتن او به مازندران
بخش ۶
یکی راه پیش آمدش ناگزیر امیرخسرو دهلوی : غزلیات
شمارهٔ ۳۴۹
آنکه دلم شیفته روی اوست سعدی : غزلیات
غزل ۵۸
اتفاقم به سر کوی کسی افتاده‌ست فصیحی هروی : غزلیات
شمارهٔ ۲
گرفت گریه ما کوه و دشت و صحرا را فخرالدین عراقی : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۱۴
پیری ز خرابات برون آمد مست جامی : یوسف و زلیخا
بخش ۴ - در بیان فضیلت عشق
دل فارغ ز درد عشق، دل نیست سعدی : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۴۰
شمع ارچه به گریه جانگدازی می‌کرد
مثنوی
شعری است كه هر بیت آن قافیه مستقل دارد. این قالب خاص ایرانیان است و از آغاز شعر فارسی تا امروز مورد توجه شاعران بوده است. درون مایه و محتوای آن حماسی، اخلاقی، عاشقانه، عارفانه و تاریخی است. نمونه مثنوی حماسی مثل شاهنامه، عاشقانه مثل لیلی و مجنون، عارفانه مثل مثنوی معنوی و اخلاقی مثل بوستان سعدی است. شكل آرایش مثنوی ---------* -----------* خیام : هیچ است [۱۰۷-۱۰۱]
رباعی ۱۰۶
چون نیست زِ هرچه هست جُز باد به دست، فریدون مشیری : آواز آن پرنده غمگین
کو... کو...؟
شبی خواهد رسید از راه، جامی : تحفة‌الاحرار
بخش ۳۷ - حکایت زنده دلی که با مردگان انس گرفته بود و از زندگان فرار می نمود
زنده دلی از صف افسردگان فردوسی : پادشاهی گشتاسپ صد و بیست سال بود
بخش ۲۵
برآمد بسی روزگاری بدوی حافظ : قطعات
قطعه شمارهٔ ۱۷
بر تو خوانم ز دفتر اخلاق سعدی : قصاید
قصیدهٔ شمارهٔ ۶۰ - تنبیه و موعظت
دریغ روز جوانی و عهد برنایی حزین لاهیجی : قصاید
شمارهٔ ۳۲ - در مدح حضرت علیّ بن ابیطالب علیه السلام
نظر کن در سواد صفحه ام تا گلستان بینی جامی : سلامان و ابسال
بخش ۳۵ - در صفت کمانداری و تیراندازی وی
شه چو گشتی بعد چوگان باختن عطار نیشابوری : بخش دوازدهم
الحکایه و التمثیل
عزیزی گفت از عرش دلفروز جامی : اعتقادنامه
بخش ۳۱ - اشارت به درجات بهشت و خلود در آن و رؤیت حق سبحانه
درجات بهشت باشد هشت سعدی : قصاید و قطعات عربی
فی مرثیة امیرالمؤمنین المعتصم بالله و ذکر واقعة بغداد
حبست بجفنی المدامع لاتجری صائب تبریزی : تکبیتهای برگزیده
تک‌بیت شمارهٔ ۶۷۳
اینقدر کز تو دلی چند بود شاد، بس است فردوسی : پادشاهی کی‌کاووس و رفتن او به مازندران
بخش ۶
یکی راه پیش آمدش ناگزیر امیرخسرو دهلوی : غزلیات
شمارهٔ ۳۴۹
آنکه دلم شیفته روی اوست سعدی : غزلیات
غزل ۵۸
اتفاقم به سر کوی کسی افتاده‌ست فصیحی هروی : غزلیات
شمارهٔ ۲
گرفت گریه ما کوه و دشت و صحرا را فخرالدین عراقی : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۱۴
پیری ز خرابات برون آمد مست جامی : یوسف و زلیخا
بخش ۴ - در بیان فضیلت عشق
دل فارغ ز درد عشق، دل نیست سعدی : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۴۰
شمع ارچه به گریه جانگدازی می‌کرد
