نظامی گنجوی : مخزن الاسرار
بخش ۵۱ - داستان کودک مجروح
کودکی از جمله آزادگان فردوسی : هوشنگ
بخش ۱
جهاندار هوشنگ با رای و داد انوری : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۴۲۱
تا چند ز جان مستمند اندیشی آرایه های ادبی : آرایه های معنوی
مراعات نظیر (تناسب)
اگر گوینده در کلام خویش مجموعه ای از کلمات را بیاورد که به نوعی با هم تناسب و ارتباط داشته باشند، آن را مراعات نظیر گویند. نکته: تناسب میان کلمات می تواند از نظر جنس، نوع، مکان، زمان، همراهی و ... باشد. نکته: بیشترین کاربرد مراعات نظیر در شعر است اما گاهی در نثر هم دیده می شود. مثال: رود شــاخ گـل در بر نیلوفر بـرقصــد به صـد نـاز گلنـار ها (شاخ، گل، نیلوفر و گلنار - مراعات نظیر) نکته: آرایه های مراعات نظیر ممکن است بین دو کلمه یا بیشتر اتفاق بیفتد. خیام : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۹
اکنون که گل سعادتت پربار است فردوسی : پادشاهی یزدگرد هجده سال بود
بخش ۴ - پادشاهی بلاش پیروز چهار سال بود
چو بنشست با سوگ ماهی بلاش فردوسی : پادشاهی داراب دوازده سال بود
بخش ۴
شبی خفته بد ماه با شهریار انوری : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۳۸۷
پایی که مرا نزد تو بد راهنمای عطار نیشابوری : بخش هشتم
(۴) حکایت سلطان محمود با ایاز
نشسته بود ایاز و شاه پیروز ملکالشعرای بهار : غزلیات
شمارهٔ ۸
خوشا بهارا خوشا میا خوشا چمنا صائب تبریزی : غزلیات
غزل شمارهٔ ۳۴۷
سبک جولان کند شوق سبکروحش گرانها را باباطاهر عریان همدانی : دوبیتیها
دوبیتی شمارهٔ ۶۳
اگر شیری اگر ببری اگر گور فردوسی : پادشاهی اشکانیان
بخش ۱۹
پراندیشه بود آن شب از کرم شاه انوری : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۳۶۳
رفتم چو نماند هیچ آبم بر تو اسیر شهرستانی : غزلیات ناتمام
شمارهٔ ۱۱۴
بس که مژگان کجت عربده ناک افتاده است نهج البلاغه : حکمت ها
نکوهش بی تفاوتی
<strong> وَ قَالَ عليهالسلام فِي اَلَّذِينَ اِعْتَزَلُوا اَلْقِتَالَ مَعَهُ </strong> خَذَلُوا اَلْحَقَّ وَ لَمْ يَنْصُرُوا اَلْبَاطِلَ ابن یمین فَرومَدی : غزلیات
شمارهٔ ۱۶۵
گر کسی چشم و لبی خواست چو بادام و شکر رشیدالدین میبدی : ۱۰۰- سورة العادیات- المکیة
النوبة الثانیة
این سوره یازده آیتست، چهل کلمه، صد و شصت و سه حرف، جمله به مکه فرو آمد بقول جماعتى مفسّران و قومى در مدنیّات شمرند، گویند: به مدینه فرو آمده، و درین سوره ناسخ و منسوخ نیست. ابى کعب روایت کند از مصطفى (ص) که گفت: هر که سوره «و العادیات» بر خواند، او را بعدد هر مؤمنى که شب مزدلفه در مزدلفه باشد و اندر آن جمع بود، ده نیکى بنویسند و همچنانست که آنجا حاضر بود. انوری : مقطعات
شمارهٔ ۴۰۵ - مطایبه
چند مهتاب بر تو پیماید نظامی گنجوی : شرف نامه
بخش ۵۶ - پیروزی یافتن اسکندر بر روسیان
بیا ساقی آن رنگ داده عبیر
بخش ۵۱ - داستان کودک مجروح
کودکی از جمله آزادگان فردوسی : هوشنگ
بخش ۱
جهاندار هوشنگ با رای و داد انوری : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۴۲۱
تا چند ز جان مستمند اندیشی آرایه های ادبی : آرایه های معنوی
مراعات نظیر (تناسب)
اگر گوینده در کلام خویش مجموعه ای از کلمات را بیاورد که به نوعی با هم تناسب و ارتباط داشته باشند، آن را مراعات نظیر گویند. نکته: تناسب میان کلمات می تواند از نظر جنس، نوع، مکان، زمان، همراهی و ... باشد. نکته: بیشترین کاربرد مراعات نظیر در شعر است اما گاهی در نثر هم دیده می شود. مثال: رود شــاخ گـل در بر نیلوفر بـرقصــد به صـد نـاز گلنـار ها (شاخ، گل، نیلوفر و گلنار - مراعات نظیر) نکته: آرایه های مراعات نظیر ممکن است بین دو کلمه یا بیشتر اتفاق بیفتد. خیام : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۹
اکنون که گل سعادتت پربار است فردوسی : پادشاهی یزدگرد هجده سال بود
بخش ۴ - پادشاهی بلاش پیروز چهار سال بود
چو بنشست با سوگ ماهی بلاش فردوسی : پادشاهی داراب دوازده سال بود
بخش ۴
شبی خفته بد ماه با شهریار انوری : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۳۸۷
پایی که مرا نزد تو بد راهنمای عطار نیشابوری : بخش هشتم
(۴) حکایت سلطان محمود با ایاز
نشسته بود ایاز و شاه پیروز ملکالشعرای بهار : غزلیات
شمارهٔ ۸
خوشا بهارا خوشا میا خوشا چمنا صائب تبریزی : غزلیات
غزل شمارهٔ ۳۴۷
سبک جولان کند شوق سبکروحش گرانها را باباطاهر عریان همدانی : دوبیتیها
دوبیتی شمارهٔ ۶۳
اگر شیری اگر ببری اگر گور فردوسی : پادشاهی اشکانیان
بخش ۱۹
پراندیشه بود آن شب از کرم شاه انوری : رباعیات
رباعی شمارهٔ ۳۶۳
رفتم چو نماند هیچ آبم بر تو اسیر شهرستانی : غزلیات ناتمام
شمارهٔ ۱۱۴
بس که مژگان کجت عربده ناک افتاده است نهج البلاغه : حکمت ها
نکوهش بی تفاوتی
<strong> وَ قَالَ عليهالسلام فِي اَلَّذِينَ اِعْتَزَلُوا اَلْقِتَالَ مَعَهُ </strong> خَذَلُوا اَلْحَقَّ وَ لَمْ يَنْصُرُوا اَلْبَاطِلَ ابن یمین فَرومَدی : غزلیات
شمارهٔ ۱۶۵
گر کسی چشم و لبی خواست چو بادام و شکر رشیدالدین میبدی : ۱۰۰- سورة العادیات- المکیة
النوبة الثانیة
این سوره یازده آیتست، چهل کلمه، صد و شصت و سه حرف، جمله به مکه فرو آمد بقول جماعتى مفسّران و قومى در مدنیّات شمرند، گویند: به مدینه فرو آمده، و درین سوره ناسخ و منسوخ نیست. ابى کعب روایت کند از مصطفى (ص) که گفت: هر که سوره «و العادیات» بر خواند، او را بعدد هر مؤمنى که شب مزدلفه در مزدلفه باشد و اندر آن جمع بود، ده نیکى بنویسند و همچنانست که آنجا حاضر بود. انوری : مقطعات
شمارهٔ ۴۰۵ - مطایبه
چند مهتاب بر تو پیماید نظامی گنجوی : شرف نامه
بخش ۵۶ - پیروزی یافتن اسکندر بر روسیان
بیا ساقی آن رنگ داده عبیر