درباره آذر بیگدلی

حاج لطفعلی بیگ شاملو (زادهٔ ۱۱۳۴ هجری قمری در اصفهان - درگذشتهٔ ۱۱۹۵ هجری قمری در قم) متخلص به «آذر» و معروف به «آذر بِیگدلی»شاعر و صاحب تذکرهٔ آتشکدهٔ آذر در شرح حال شعرا است که آن را در طی ۳۰ سال به نام کریم خان زند گردآوری و تألیف کرده‌است.
وی در ایّام کودکی او به سبب بروز فتنهٔ محمود افغان خانواده‌اش به ناچار از اصفهان به قم مهاجرت کرد؛ و پس از ۱۴ سال زندگی در قم با پدر خود که به حکومت لار منصوب شده بود، به فارس رفت، ولی ۲ سال بعد، پس از مرگ پدر، با عمّ خود عازم سفر حج و زیارت عتبات شد و پس از مراجعت به خراسان رفت. در خراسان به اردوی نادرشاه پیوست و همراه اردوی نادری از راه مازندران به آذربایجان رفت. پس از این سفر، عازم عراق عجم شد و در اصفهان سکنی گزید، و چندی به خدمت دیوانی مشغول شد، لیکن سرانجام از امور دیوانی کناره گرفت و به تصوّف روی آورد و به سلوک پرداخت و در پایان عمر در شهر قم اقامت کرد و در همان‌جا درگذشت و به خاک سپرده شد.
آذر در آغاز شاعری «واله» و «نکهت» تخلّص می‌کرد، ولی بعداً تخلّص «آذر» را برای خود برگزید. وی با کسانی چون شعله و مشتاق و هاتف و شاعران دیگری که نهضت بازگشت ادبی را بنیاد نهاده بودند، مصاحبت و همکاری داشت و در شیوهٔ شاعری از «طرز فصحای متقدّمین» پیروی می‌کرد.
وی علاوه بر دیوان اشعار، مشتمل بر ده هزار بیت، یک مثنوی به نام یوسف و زلیخا دارد که به شیوهٔ یوسف و زلیخای جامی سروده است. مثنوی دیگری نیز به نام گنجینه به تقلید بوستان سعدی به او منسوب است.

آثار ویدئویی و صوتی مرتبط با این منبع
شمارهٔ ۱ شمارهٔ ۲ - تعریف شمشیر شمارهٔ ۳ - ماده تاریخ - ۱۱۹۰ هجری قمری شمارهٔ ۴ - در مدح حاجی سلیمان صباحی شمارهٔ ۵ - قطعه شمارهٔ ۶ - رباعی شمارهٔ ۷ - و له هزل حاجی شمارهٔ ۸ - قطعه شمارهٔ ۹ - و له علیه الرحمه شمارهٔ ۱۰ - قطعه شمارهٔ ۱۱ - تاریخ جلوس ابوالفتح خان ابن کریم خان زند - (۱۱۹۳ ه.ق) شمارهٔ ۱۲ - ماده تاریخ (۱۱۷۶ه.ق) شمارهٔ ۱۳ - قطعه شمارهٔ ۱۴ - و له علیه الرحمه شمارهٔ ۱۵ - و له قطعه شمارهٔ ۱۶ - تاریخ وفات درویش مجید علیه الرحمه (۱۱۸۶ ه.ق) شمارهٔ ۱۷ - بتاریخ مولود پسران خود گفته (۱۱۹۴ ه.ق) شمارهٔ ۱۸ - خواجه ی نوکیسه شمارهٔ ۱۹ - نامه به صباحی شمارهٔ ۲۰ - و له فیه داد و دهش شمارهٔ ۲۱ - و له قطعه عینک شمارهٔ ۲۲ - تاریخ فوت محمد قلی بیگ (۱۱۷۹ه.ق) شمارهٔ ۲۳ - فی المقطعات شمارهٔ ۲۴ - تاریخ زفاف ابوالفتح خان زند (۱۱۸۵ ه.ق) شمارهٔ ۲۵ شمارهٔ ۲۶ - در مدح درویش مجید رحمه الله شمارهٔ ۲۷ - در مدح آقا محمد هاشم زرگر شمارهٔ ۲۸ - و له قطعه شمارهٔ ۲۹ - و له قطعه رحمه الله شمارهٔ ۳۰ - تاریخ ده خوایق که محمد حسین خان تعمیر کرد. شمارهٔ ۳۱ - و له هزل شمارهٔ ۳۲ - قطعه شمارهٔ ۳۳ - تاریخ آب انبار (۱۱۸۹ ه.ق) شمارهٔ ۳۴ شمارهٔ ۳۵ - تاریخ آب انبار اصفهان (۱۱۸۹ ه.ق) شمارهٔ ۳۶ - قطعه شمارهٔ ۳۷ شمارهٔ ۳۸ - هجو شمارهٔ ۳۹ - ماده تاریخ (۱۱۹۲ ه.ق) شمارهٔ ۴۰ - ماده تاریخ (۱۱۷۱ه.ق) شمارهٔ ۴۱ - و له هزل آذر شمارهٔ ۴۲ شمارهٔ ۴۳ - تاریخ وفات محمد امین خان بیگدلی (۱۱۸۳ ه.ق) شمارهٔ ۴۴ - و له قطعه شمارهٔ ۴۵ - ماده تاریخ (۱۱۸۸ ه.ق) شمارهٔ ۴۶ - و له ایضا شمارهٔ ۴۷ - قطعه ی سرو شمارهٔ ۴۸ - و له رحمه الله شمارهٔ ۴۹ - و له قطعه شمارهٔ ۵۰ - و له قطعه شمارهٔ ۵۱ - و له فیه شمارهٔ ۵۲ - و له علیه الرحمه شمارهٔ ۵۳ - قطعه شمارهٔ ۵۴ - قطعه در مدح میرزا محمد حسین وزیر در مطالبه ی کلیات جامی شمارهٔ ۵۵ - و له فیه شمارهٔ ۵۶ - و له قطعه شمارهٔ ۵۷ - و له قطعه