درباره سوزنی سمرقندی

شمس‌الدین تاج‌الشعرا محمد بن علی سمرقندی، معروف به سوزنی سمرقندی (درگذشتهٔ ۵۶۲ قمری به نقل از رضا قلی خان هدیت یا ۵۶۹ قمری به نقل از دولتشاه سمرقندی) شاعر هجاگو و هزال ایرانی قرن ششم هجری است. وی در اشعارش نام خود را محمد، عمر و بوبکر و نام پدرش را مسعود ذکر کرده، از این جهت درستی نام اطلاق شده بر وی یعنی محمد بن علی محل سؤال است. مولد او را عوفی نسف (نخشب)، واقع در نزدیکی سمرقند می‌دانند. وی در شعرهایش خود را به سلمان فارسی منتسب می‌داند.
وی در ابتدای جوانی برای کسب دانش به بخارا رفت و به قول عوفی به‌سبب تعلق خاطر به شاگرد سوزنگری به آموختن آن صنعت مشغول شد. سوزنی سمرقندی معاصر ارسلان خان محمد از آل افراسیاب و سنجر اتسز بن محمد خوارزمشاه بوده است.
وی با عمعق بخاری، سنایی غزنوی، انوری ابیوردی، محمد معزی، ادیب صابر و رشیدی سمرقندی معاصر بوده و برخی از آنان را هجو کرده و به تیغ زبان خود آزرده است. سوزنی شاعری هجا و بدزبان بوده و در هجو معانی خاص ابداع کرده است. قصاید و قطعات وی سهل، صریح و فصیح است. می‌گویند که وی در اواخر عمر دست از هجو و هزل کشیده و استغفار کرده است.

در ویکی پدیا بیشتر بخوانید

آثار ویدئویی و صوتی مرتبط با این منبع
شمارهٔ ۱ - در توحید شمارهٔ ۲ - در مدح علاء الدین محمد بن سلیمان شمارهٔ ۳ - در مدح شه مظفر تمغاج خان شمارهٔ ۴ - در مدح طغان تکین شمارهٔ ۵ - در مدح سلطان رکن الدین شمارهٔ ۶ - در مدح قلج تمغاج خان شمارهٔ ۷ - خدایا مرا دریاب شمارهٔ ۸ - در مدح سلطان سنجر شمارهٔ ۹ - در مدح نصیرالدین شمارهٔ ۱۰ - در حسب حال خود گوید شمارهٔ ۱۱ - در موعظه و نصیحت شمارهٔ ۱۲ - در مدح سلطان مسعود بن الحسین شمارهٔ ۱۳ - در مدح سلطان مسعود ثانی شمارهٔ ۱۴ - در مدح علی بن الحسین ذوالفقار شمارهٔ ۱۵ - در مدح شمس الملک شمارهٔ ۱۶ - در مدح وزیر نظام الدین شمارهٔ ۱۷ - در مدح نصیرالدین شمارهٔ ۱۸ - در مدح تمغاج خان شمارهٔ ۱۹ - شاعر دروغگوست؟ شمارهٔ ۲۰ - در مدح ملک مسعود شمارهٔ ۲۱ - در مدح قدر طغان خان شمارهٔ ۲۲ - در مدح شمس الدین شمارهٔ ۲۳ - در مدح وزیر شمس الملک شمارهٔ ۲۴ - در مدح شمس الملک شمارهٔ ۲۵ - در مدح شمس الملک شمارهٔ ۲۶ - در مدح وزیر صدرالدین شمارهٔ ۲۷ - در مدح وزیر شمارهٔ ۲۸ - در مدح سعدالملک وزیر شمارهٔ ۲۹ - در مدح محمدبن ابی بکر شمارهٔ ۳۰ - در مدح تاج الدین محمودبن عبدالکریم شمارهٔ ۳۱ - در مدح تاج الدین شمارهٔ ۳۲ - در مدح تاج الدین شمارهٔ ۳۳ - در مدح رکن الدین تمغاج خان شمارهٔ ۳۴ - در مدح سلطان محمود تمغاج خان شمارهٔ ۳۵ - فی مدح السلطان شمارهٔ ۳۶ - در مدح رکن الدین عقاج خان شمارهٔ ۳۷ - در مدح قدر طغان خان شمارهٔ ۳۸ - در مدح شمس الدین شمارهٔ ۳۹ - در مدیحه میر عمید سعدالدین شمارهٔ ۴۰ - در مدح ملک الدهاقین شمارهٔ ۴۱ - در مدح اطهرالدین بن اشرف الدین شمارهٔ ۴۲ - در مدح دهقان سعدالدین شمارهٔ ۴۳ - در مدح دهقان میرعمید شمارهٔ ۴۴ - در مدح اسفهسالار شمارهٔ ۴۵ - در مدح صاحب ملک الدهاقین شمارهٔ ۴۶ - در مدح سعدالملک مسعود شمارهٔ ۴۷ - در مدح صاحب عزالدهاقین شمارهٔ ۴۸ - در مدح ثقة الدین شمارهٔ ۴۹ - در مدح مؤید شمارهٔ ۵۰ - در توبه و انابه شمارهٔ ۵۱ - در مدح قدر خان شمارهٔ ۵۲ - در مدح ملک محمد بن سلیمان شمارهٔ ۵۳ - در مدح سلطان مسعود بن حسن شمارهٔ ۵۴ - در مدح رکن الدین شمارهٔ ۵۵ - در مدح علی بن حسین بن ذوالفقار شمارهٔ ۵۶ - در مدح افتخار الدین رضا ابن شمس الدین عمر شمارهٔ ۵۷ - در مدح فخر الدین احمد شمارهٔ ۵۸ - در مدح تاج الامرا حسن شمارهٔ ۵۹ - در مدح ابوالعلا عمربن محمد بن علا شمارهٔ ۶۰ - در سپاس از ایزد و مدح سنجر شمارهٔ ۶۱ - در مدح صاحب الصدر عمر شمارهٔ ۶۲ - در مدح صاحب عادل ضیاء الدین شمارهٔ ۶۳ - در مدح صاحب عادل عمر شمارهٔ ۶۴ - در مدح سعدالملک شمارهٔ ۶۵ - در مدح بهاء الدین بن سعدالدوله شمارهٔ ۶۶ - در مدح صدر الوزراء شمارهٔ ۶۷ - در مدح نظام الدین محمد بن علی شمارهٔ ۶۸ - در مدح ملک الدهاقین شمارهٔ ۶۹ - در مدح دهقان علی بن احمد شمارهٔ ۷۰ - در مدح دهقان اجل احمد سمسار شمارهٔ ۷۱ - در مدح دهقان اجل احمد شمارهٔ ۷۲ - در مدح سعدالدین عمر شمارهٔ ۷۳ - در مدح نظام الدین شمارهٔ ۷۴ - فی مدح اشرف الدین شمارهٔ ۷۵ - در مدح میرعمید سعدالدین شمارهٔ ۷۶ - در مدح علی بن حسین بن ذوالفقار شمارهٔ ۷۷ - در مدح فخرالدین شمارهٔ ۷۸ - در مدح علی بن ذوالفقار شمارهٔ ۷۹ - در مدح تاج الدین محمود شمارهٔ ۸۰ - در مدح وجیه الدین شمارهٔ ۸۱ - در مدح نظام الدین شمارهٔ ۸۲ - در مدح ابراهیم رکن الدین حبیب شمارهٔ ۸۳ - در مدح سعدالدوله شمارهٔ ۸۴ - در مدح وجیه الدین شمارهٔ ۸۵ - در مدح وزیری گوید شمارهٔ ۸۶ - در مدح سعدالملک مسعود بن اسعد شمارهٔ ۸۷ - در مدح وزیر شاه شمارهٔ ۸۸ - در مدح امیر اتابک برغوش شمارهٔ ۸۹ - در مدح دهقان علی بن احمد شمارهٔ ۹۰ - در مدح علی بن احمد شمارهٔ ۹۱ - در مدح فخرالدین علی بن احمد شمارهٔ ۹۲ - در مدح امیر اتابک برغوش شمارهٔ ۹۳ - در مدح شرف الدین محمد شمارهٔ ۹۴ - در مدح مؤید الدین شمارهٔ ۹۵ - خطاب به خود شمارهٔ ۹۶ - در مدح فخرالدین علی بن احمد شمارهٔ ۹۷ - در مدح نظام الدین شمارهٔ ۹۸ - در مدح تمغاج خان شمارهٔ ۹۹ - در مدح افتخارالدین شمارهٔ ۱۰۰ - در مدح صفی الدین شمارهٔ ۱۰۱ - در مدح وزیر شمارهٔ ۱۰۲ - در مدح جمال الدین عمر شمارهٔ ۱۰۳ - در مدح علی بن احمد شمارهٔ ۱۰۴ - در مدح جمال الدین محمود شمارهٔ ۱۰۵ - در مدح مؤیدالدین شمارهٔ ۱۰۶ - در مدح قدر ارسلان شمارهٔ ۱۰۷ - چیم کیم شمارهٔ ۱۰۸ - در مدح شاه توران شمارهٔ ۱۰۹ - در مدح شمس الدین شمارهٔ ۱۱۰ - در مدح حسام الدین شمارهٔ ۱۱۱ - در مدح حسام الدین شمارهٔ ۱۱۲ - در مدح وزیر شمارهٔ ۱۱۳ - در مدح سعدالملک شمارهٔ ۱۱۴ - در مدح نظام الدین محمد شمارهٔ ۱۱۵ - در مدح علی بن احمد شمارهٔ ۱۱۶ - در مدح محمودبن عبدالکریم شمارهٔ ۱۱۷ - در مدح نظام الدین شمارهٔ ۱۱۸ - در مدح نجم الدین شمارهٔ ۱۱۹ - در مدح سعدالدین شمارهٔ ۱۲۰ - چه کردم؟ شمارهٔ ۱۲۱ - در مدح مؤید الدین شمارهٔ ۱۲۲ - در مدح افتخار الدین علی بن احمد شمارهٔ ۱۲۳ - امام کیست شمارهٔ ۱۲۴ - در رثاء طبیب استاد کوسوی شمارهٔ ۱۲۵ - در مدح نظام الدین محمد بن علی شمارهٔ ۱۲۶ - در مدح نظام الدین شمارهٔ ۱۲۷ - در مدح وزیر شمارهٔ ۱۲۸ - در مدح محمد بن علی شمارهٔ ۱۲۹ - در مدح سیدالاجل رضا شمارهٔ ۱۳۰ - در مدح سلطان سنجر شمارهٔ ۱۳۱ - در مدح تمغاج خان شمارهٔ ۱۳۲ - در مدح مسعود بن حسن شمارهٔ ۱۳۳ - در مدح سلطان شمارهٔ ۱۳۴ - در مدح شاه مسعود شمارهٔ ۱۳۵ - در مدح تمغاج خان شمارهٔ ۱۳۶ - در مدح تمغاج خان شمارهٔ ۱۳۷ - در مدح ملک تمغاج خان شمارهٔ ۱۳۸ - در مدح مسعود بن حسن شمارهٔ ۱۳۹ - در مدح ملک نصرة الدین علی بن هارون شمارهٔ ۱۴۰ - در مدح برهان الدین شمارهٔ ۱۴۱ - در مدح عثمان اغل شمارهٔ ۱۴۲ - در مدح نصرة الدین حسن شمارهٔ ۱۴۳ - در مدح شجاع الدین شمارهٔ ۱۴۴ - در مدح گوید شمارهٔ ۱۴۵ - در مدح حمیدالدین شمارهٔ ۱۴۶ - در مدح تاج الدین محمود شمارهٔ ۱۴۷ - در مدح فضل بن عمران شمارهٔ ۱۴۸ - در مدح علی بن احمد شمارهٔ ۱۴۹ - در مدح احمد بن علی شمارهٔ ۱۵۰ - در مدح نصیرالدین احمد شمارهٔ ۱۵۱ - در مدح شرف الدوله احمد شمارهٔ ۱۵۲ - در مدح نصیرالدین احمد شمارهٔ ۱۵۳ - در مدح امین الدین محمد شمارهٔ ۱۵۴ - در مدح افتخار الدین عمر شمارهٔ ۱۵۵ - در مدح علاء الدین محمد شمارهٔ ۱۵۶ - در مدح ناصرالدین محمد بن احمد شمارهٔ ۱۵۷ - در مدح وزیر صدرالدین شمارهٔ ۱۵۸ - در مدح حسام الدین شمارهٔ ۱۵۹ - در مدح فخرالدین احمد شمارهٔ ۱۶۰ - در مدح عین الدهاقین احمد بن علی شمارهٔ ۱۶۱ - در مدح سعدالدین شمارهٔ ۱۶۲ - در مدح سعدالدین شمارهٔ ۱۶۳ - در مدح وزیر نصیرالدین شمارهٔ ۱۶۴ - در مدح وزیر صدرالدین شمارهٔ ۱۶۵ - در مدح وزیر صدرالدین شمارهٔ ۱۶۶ - در مدح دهقان اجل احمد سمسار شمارهٔ ۱۶۷ - در مدح نصیرالدین علی بن احمد شمارهٔ ۱۶۸ - در مدح طغان خان سلطان شمارهٔ ۱۶۹ - در توبه از گناهان شمارهٔ ۱۷۰ - در مدح میرعمید شمارهٔ ۱۷۱ - در مدح شاه مسعود حسن شمارهٔ ۱۷۲ - در مدح سلطان اتسز شمارهٔ ۱۷۳ - در مدح سعدالملک شمارهٔ ۱۷۴ - در مدح محمد بن یوسف شمارهٔ ۱۷۵ - و قال یمدح الوزیر شمارهٔ ۱۷۶ - در مدح تمغاج خان مسعود بن حسن شمارهٔ ۱۷۷ - در مدح تمغاج خان شمارهٔ ۱۷۸ - در مدح صدر جهان شمارهٔ ۱۷۹ - در مدح رضا بن عمر بن محمد الحسنی شمارهٔ ۱۸۰ - در مدح محمد بن محمد الهروی شمارهٔ ۱۸۱ - در مدح وزیر شمارهٔ ۱۸۲ - در مدح وزیر صدر جهان شمارهٔ ۱۸۳ - در مدح وزیر شمارهٔ ۱۸۴ - در مدح سعدالملک شمارهٔ ۱۸۵ - در مدح علی بن احمد شمارهٔ ۱۸۶ - در مدح عمید احمد شمارهٔ ۱۸۷ - در مدح وزیر گوید شمارهٔ ۱۸۸ - در مدح دهقان اجل عمیدالدین شمارهٔ ۱۸۹ - در مدح سری بن السری شمارهٔ ۱۹۰ - در مدح اطهر بن اشرف بن بوعلی شمارهٔ ۱۹۱ - در مدح دهقان غازی شمارهٔ ۱۹۲ - در وصف معشوق شمارهٔ ۱۹۳ - غزل به صفات تو گویم شمارهٔ ۱۹۴ - وزیر خجسته پی شمارهٔ ۱۹۵ - در مدح نصیرالدین علی شمارهٔ ۱۹۶ - در مدح نصیرالدین علی شمارهٔ ۱۹۷ - در مدح جلال الدین علی