درباره محتشم کاشانی

کمال‌الدین علی محتشم کاشانی دارای لقب شمس الشعرای کاشانی شاعر ایرانی در آغاز سده ده هجری و هم دوره با پادشاهی شاه طهماسب صفوی در کاشان زاده شد، بیشتر دوران‌زندگی خود را در این شهر گذراند و در همین شهر هم در ربیع‌الاول ۹۹۶ درگذشت و محل دفن او بعدها مورد احترام مردم قرار گرفت. نام پدرش خواجه میراحمد بود. کمال الدین در نوجوانی به مطالعه علوم دینی و ادبی معمول زمان خود پرداخت و اشعار شعرای قدیمی ایران را به دقت مورد بررسی قرار می داد.
مطلع «باز این چه شورش است…» که از محتشم کاشانی است در میان هواداران شیعه جایگاه ویژه‌ای دارد. شاعران بسیاری پس از محتشم تاکنون از ترکیب‌بند یادشده در شعرها و نوحه‌هایشان سود برده‌اند.
او فنون شاعری را از صدقی استرآبادی فرا گرفت و خود شاگردانی مانند تقی‌الدین محمد حسینی صاحب «خلاصه‌الشعار»، صرفی ساوجی، وحشتی جوشقانی و حسرتی کاشانی را پرورش داد.
وی با سرودن دوازده بند در مرثیه شهدای کربلا که بند اول ترکیب بند وی با بیت "باز این چه شورش است که در خلق عالم است؟ / باز این چه نوحه و چه عزا و چه ماتم است ؟" آغاز می‌شود، مقام والایی در مرثیه سرایی کسب کرد.
وی در جوانی به دربار شاه طهماسب صفوی راه یافت و به مناسبت قصیده و غزل های زیبایش مورد لطف شاه قرار گرفت؛ محتشم پس از مدتی در زمره شعرای معروف عصر خود جای گرفت ولی نظر به معتقدات دینی خود و احساسات شیعی دربار شاهان صفوی که در صدد تقویت این مذهب (در مقابل مذاهب اهل سنت) بودند به سرایش اشعار مذهبی و مصائب اهل بیت که در نوع خود تازه و بی بدیل بود پرداخت. محتشم پس از چندی به یکی از بزرگ‌ترین شعرای ایران در سبک اشعار مذهبی و مصائب امامان شیعه بدل گشت و اشعارش در سرتاسر ایران معروفیت خاصی یافت، به‌طوری‌که می‌توان وی را معروف‌ترین شاعر مرثیه گوی ایران دانست که برای اولین بار سبک جدیدی درسرودن اشعار مذهبی به وجود آورد. اولین اشعار مذهبی محتشم در سوگ غم مرگ برادرش بود که ابیات زیبائی در غم هجر او سرود و پس از آن به سرایش مرثیه‌هایی در واقعه کربلا، عاشورای حسینی و مصیبت نامه‌های مختلف پرداخت.
محتشم در کاشان درگذشت و آرامگاه وی در این شهر واقع است.

در ویکی پدیا بیشتر بخوانید

آثار ویدئویی و صوتی مرتبط با این منبع
شمارهٔ ۱ - ایضا در مرثیه شمارهٔ ۲ شمارهٔ ۳ - وله ایضا شمارهٔ ۴ - وله ایضا شمارهٔ ۵ شمارهٔ ۶ - در مدح شاه طهماسب شمارهٔ ۷ شمارهٔ ۸ - وله در رثاء شمارهٔ ۹ - وله ایضا شمارهٔ ۱۰ - ایضا ماده تاریخ شمارهٔ ۱۱ - در ماده تاریخ فوت فرماید شمارهٔ ۱۲ شمارهٔ ۱۳ - وله ایضا شمارهٔ ۱۴ - قطعه شمارهٔ ۱۵ - قطعه شمارهٔ ۱۶ - مرثیه شمارهٔ ۱۷ - وله ایضا شمارهٔ ۱۸ شمارهٔ ۱۹ شمارهٔ ۲۰ - وله فی مرثیه شمارهٔ ۲۱ - وله ایضا شمارهٔ ۲۲ - وله ایضا شمارهٔ ۲۳ شمارهٔ ۲۴ - وله ایضا شمارهٔ ۲۵ - وله ایضا شمارهٔ ۲۶ شمارهٔ ۲۷ - وله ایضا در فوت منصوری شاعر شمارهٔ ۲۸ - در مدح سلطان مرادخان گوید شمارهٔ ۲۹ - ایضا در مرثیه شمارهٔ ۳۰ - در تقاضای صله فرماید شمارهٔ ۳۱ - وله ایضا شمارهٔ ۳۲ - وله ایضا شمارهٔ ۳۳ - وله ایضا شمارهٔ ۳۴ - وله ایضا شمارهٔ ۳۵ - وله ایضا در رثاء شمارهٔ ۳۶ - وله ایضا شمارهٔ ۳۷ - قطعه شمارهٔ ۳۸ - در مرثیه فرماید شمارهٔ ۳۹ - قطعه شمارهٔ ۴۰ - وله ایضا شمارهٔ ۴۱ - وله ایضا شمارهٔ ۴۲ - وله ایضا شمارهٔ ۴۳ - در مدح میر محمد ممن فرماید شمارهٔ ۴۴ - وله ایضا شمارهٔ ۴۵ - وله در رثاء شمارهٔ ۴۶ - وله ایضا در رثاء شمارهٔ ۴۷ - وله ایضا شمارهٔ ۴۸ - وله ایضا شمارهٔ ۴۹ - در شکایت فرماید شمارهٔ ۵۰ - وله ایضا شمارهٔ ۵۱ - در مدح میرامین‌الدین محمد گوید شمارهٔ ۵۲ شمارهٔ ۵۳ - قطعه شمارهٔ ۵۴ - وله ایضا شمارهٔ ۵۵ - وله ایضا شمارهٔ ۵۶ - در مرثیهٔ میرزا غیاث‌الدین شمارهٔ ۵۷ شمارهٔ ۵۸ - در مدح امین‌الدین فرماید شمارهٔ ۵۹ - وله ایضا شمارهٔ ۶۰ - وله ایضا شمارهٔ ۶۱ شمارهٔ ۶۲ - ایضا در مرثیه شمارهٔ ۶۳ - ماده تاریخ شمارهٔ ۶۴ - در رثاء شمارهٔ ۶۵ - در مرثیه یکی از اکابر فرماید شمارهٔ ۶۶ - وله ایضا شمارهٔ ۶۷ - وله ایضا شمارهٔ ۶۸ - وله ایضا شمارهٔ ۶۹ - قطعه شمارهٔ ۷۰ - قطعه شمارهٔ ۷۱ شمارهٔ ۷۲ - در مرثیه گوید شمارهٔ ۷۳ - در تقاضا گوید شمارهٔ ۷۴ - وله ایضا شمارهٔ ۷۵ - وله ایضا شمارهٔ ۷۶ - وله ایضا شمارهٔ ۷۷ - وله ایضا شمارهٔ ۷۸ - رباعیات شمارهٔ ۷۹ - قطعه شمارهٔ ۸۰ - در مرثیهٔ شاه زاده سلطان حسین شمارهٔ ۸۱ - مرثیه در شهادت میر معصوم گوید رحمه‌الله شمارهٔ ۸۲ - در ماده تاریخ گوید شمارهٔ ۸۳ - ایضا در مرثیه گوید شمارهٔ ۸۴ - وله ایضا شمارهٔ ۸۵ - وله ایضا شمارهٔ ۸۶ - وله ایضا شمارهٔ ۸۷ - وله ایضا شمارهٔ ۸۸ - وله ایضا شمارهٔ ۸۹ شمارهٔ ۹۰ - ایضا در مرثیه گوید شمارهٔ ۹۱ - قطعه شمارهٔ ۹۲ - وله ایضا شمارهٔ ۹۳ - در مرثیه فرماید شمارهٔ ۹۴ - در تاریخ پدر خود گوید شمارهٔ ۹۵ - وله ایضا شمارهٔ ۹۶ شمارهٔ ۹۷ - در شکایت فرماید شمارهٔ ۹۸ - وله ایضا شمارهٔ ۹۹ - قطعه شمارهٔ ۱۰۰ - مرثیه شمارهٔ ۱۰۱ شمارهٔ ۱۰۲ - قطعه شمارهٔ ۱۰۳ شمارهٔ ۱۰۴ - وله ایضا شمارهٔ ۱۰۵ - وله ایضا شمارهٔ ۱۰۶ شمارهٔ ۱۰۷ - وله ایضا شمارهٔ ۱۰۸ - وله ایضا شمارهٔ ۱۰۹ - وله ایضا شمارهٔ ۱۱۰ - قطعه شمارهٔ ۱۱۱ - وله ایضا شمارهٔ ۱۱۲ - وله ایضا شمارهٔ ۱۱۳ - وله ایضا شمارهٔ ۱۱۴ - در عزل گوید شمارهٔ ۱۱۵ شمارهٔ ۱۱۶ - در ماده تاریخ گوید شمارهٔ ۱۱۷ - در مرثیه یکی از خواتین فرماید شمارهٔ ۱۱۸ - وله ایضا شمارهٔ ۱۱۹ - ماده تاریخ فوت شمارهٔ ۱۲۰ - وله ایضا