درباره ابن حسام خوسفی

مولانا محمد بن حسام‌الدین حسن بن شمس‌الدین محمد خوسفی(زاده خوسف) شناخته شده به اِبنِ حِسام شاعر ایرانی در گذشته به سال ۸۷۵ هجری است.آثار او عبارتند از: دلائل النبوه و نسب نامه،خاوران نامه، دیوان اشعار، نظم نثر الالی. دیوان او شامل اشعاری در قالب‌های قصیده، ترجیع‌بند، مسمط و ترکیب‌بند است. او در قصیده از انوری، ظهیر فاریابی، خاقانی شروانی و سلمان ساوجی تأثیر گرفته‌است. از مهم‌ترین آثار او خاوران‌نامه است که به تقلید از شاهنامه فردوسی سروده شده‌است. این حسام حلقه‌ای حلقات ادبیات شیعی خراسان است و برخی دیگر از حلقه‌ها سلیمی تونی (م ۸۵۴) و آذری اسفراینی و لطف‌الله نیشابوری (م ۸۱۲)هستند. دیوان ابن حسام خوسفی توسط احمد احمدی بیرجندی تصحیح و منتشر شده‌است.
آرامگاه وی در شهر خوسف واقع و محل زیارت مردم است.
ابنِ حسام در سال ۷۸۲ یا ۷۸۳ هجری در روستای خوسف در منطقه قُهستان به دنیا آمد. خاندان او تا نُه پشت اهل فضل و علم و ارشاد بوده‌اند؛ و نیای او شمس‌الدین زاهد، به پارسایی و عبادت معروف بوده‌است. وی در همان روزگار روزگار را به زهد و وَرَع میگذراند.
خاوران‌نامه از آثار ادبی‌است که به نظم فارسی در سال ۸۳۰ هجری قمری سروده شده‌است. این منظومه حماسه‌ای دینی و مصنوع است که در بحر متقارب و به وزن شاهنامه فردوسی سروده شده‌است. موضوع خاوران‌نامه جنگ‌های علی بن ابی‌طالب در سرزمین خاوران به همراهی مالک اشتر، و نیز با قباد پادشاه شرق و تهماسب‌شاه است. این منظومه به گفته ابن حسام از یک کتاب عربی به نظم کشیده شده‌است. این منظومه با حمد خدا و نعت محمد پیامبر اسلام و دیگر امام‌های شیعه آغاز می‌شود. این منظومه را تازیان‌نامه نیز گفته‌اند.
آرامگاه ابن حسام خوسفی در سال ۹۲۰ هجری قمری بر روی تپه ای سنگی در بین مزارع‌های خوسف ساخته شد و در سده ۱۳ قمری مورد مرمت قرار گرفت. این بنای کوچک شامل اتاقکی است با فرم هشت ضلعی که نقشه فضای داخلی آن به صورت چلیپایی است. پوشش مقبره به صورت گنبدی طراحی شده که در مرکز آن یک کلاه‌فرنگی ساخته شده‌است. در این قسمت نورگیرهایی تعبیه شده تا هم نور فضای داخلی آرامگاه را تأمین کند و هم باعث تهویه فضای داخل آرامگاه شود. این بنا ابتدا در دوره صفویه بنا شده و در دوره قاجار تغییراتی در آن داده شد. این بنا دارای نقشه چلیپایی شکل و پوشش گنبدی بوده و در سه جهت، سه طاق‌نما با قوس جناقی دارد. همچنین در داخل آرامگاه کتیبه‌ای کاشیکاری شده به رنگ سفید حاوی اشعار ابن حسام می باشد و دور مقبره را فرا گرفته‌است.

در ویکی پدیا بیشتر بخوانید

آثار ویدئویی و صوتی مرتبط با این منبع
غزل شمارهٔ ۱ غزل شمارهٔ ۲ غزل شمارهٔ ۳ غزل شمارهٔ ۴ غزل شمارهٔ ۵ غزل شمارهٔ ۶ غزل شمارهٔ ۷ غزل شمارهٔ ۸ غزل شمارهٔ ۹ غزل شمارهٔ ۱۰ غزل شمارهٔ ۱۱ غزل شمارهٔ ۱۲ غزل شمارهٔ ۱۳ غزل شمارهٔ ۱۴ غزل شمارهٔ ۱۵ غزل شمارهٔ ۱۶ غزل شمارهٔ ۱۷ غزل شمارهٔ ۱۸ غزل شمارهٔ ۱۹ غزل شمارهٔ ۲۰ غزل شمارهٔ ۲۱ غزل شمارهٔ ۲۲ غزل شمارهٔ ۲۳ غزل شمارهٔ ۲۴ غزل شمارهٔ ۲۵ غزل شمارهٔ ۲۶ غزل شمارهٔ ۲۷ غزل شمارهٔ ۲۸ غزل شمارهٔ ۲۹ غزل شمارهٔ ۳۰ غزل شمارهٔ ۳۱ غزل شمارهٔ ۳۲ غزل شمارهٔ ۳۳ غزل شمارهٔ ۳۴ غزل شمارهٔ ۳۵ غزل شمارهٔ ۳۶ غزل شمارهٔ ۳۷ غزل شمارهٔ ۳۸ غزل شمارهٔ ۳۹ غزل شمارهٔ ۴۰ غزل شمارهٔ ۴۱ غزل شمارهٔ ۴۲ غزل شمارهٔ ۴۳ غزل شمارهٔ ۴۴ غزل شمارهٔ ۴۵ غزل شمارهٔ ۴۶ غزل شمارهٔ ۴۷ غزل شمارهٔ ۴۸ غزل شمارهٔ ۴۹ غزل شمارهٔ ۵۰ غزل شمارهٔ ۵۱ غزل شمارهٔ ۵۲ غزل شمارهٔ ۵۳ غزل شمارهٔ ۵۴ غزل شمارهٔ ۵۵ غزل شمارهٔ ۵۶ غزل شمارهٔ ۵۷ غزل شمارهٔ ۵۸ غزل شمارهٔ ۵۹ غزل شمارهٔ ۶۰ غزل شمارهٔ ۶۱ غزل شمارهٔ ۶۲ غزل شمارهٔ ۶۳ غزل شمارهٔ ۶۴ غزل شمارهٔ ۶۵ غزل شمارهٔ ۶۶ غزل شمارهٔ ۶۷ غزل شمارهٔ ۶۸ غزل شمارهٔ ۶۹ غزل شمارهٔ ۷۰ غزل شمارهٔ ۷۱ غزل شمارهٔ ۷۲ غزل شمارهٔ ۷۳ غزل شمارهٔ ۷۴ غزل شمارهٔ ۷۵ غزل شمارهٔ ۷۶ غزل شمارهٔ ۷۷ غزل شمارهٔ ۷۸ غزل شمارهٔ ۷۹ غزل شمارهٔ ۸۰ غزل شمارهٔ ۸۱ غزل شمارهٔ ۸۲ غزل شمارهٔ ۸۳ غزل شمارهٔ ۸۴ غزل شمارهٔ ۸۵ غزل شمارهٔ ۸۶ غزل شمارهٔ ۸۷ غزل شمارهٔ ۸۸ غزل شمارهٔ ۸۹ غزل شمارهٔ ۹۰ غزل شمارهٔ ۹۱ غزل شمارهٔ ۹۲ غزل شمارهٔ ۹۳ غزل شمارهٔ ۹۴ غزل شمارهٔ ۹۵ غزل شمارهٔ ۹۶ غزل شمارهٔ ۹۷ غزل شمارهٔ ۹۸ غزل شمارهٔ ۹۹ غزل شمارهٔ ۱۰۰ غزل شمارهٔ ۱۰۱ غزل شمارهٔ ۱۰۲ غزل شمارهٔ ۱۰۳ غزل شمارهٔ ۱۰۴ غزل شمارهٔ ۱۰۵ غزل شمارهٔ ۱۰۶ غزل شمارهٔ ۱۰۷ غزل شمارهٔ ۱۰۸ غزل شمارهٔ ۱۰۹ غزل شمارهٔ ۱۱۰ غزل شمارهٔ ۱۱۱ غزل شمارهٔ ۱۱۲ غزل شمارهٔ ۱۱۳ غزل شمارهٔ ۱۱۴ غزل شمارهٔ ۱۱۵ غزل شمارهٔ ۱۱۶ غزل شمارهٔ ۱۱۷ غزل شمارهٔ ۱۱۸ غزل شمارهٔ ۱۱۹ غزل شمارهٔ ۱۲۰ غزل شمارهٔ ۱۲۱ غزل شمارهٔ ۱۲۲ غزل شمارهٔ ۱۲۳ غزل شمارهٔ ۱۲۴ غزل شمارهٔ ۱۲۵ غزل شمارهٔ ۱۲۶ غزل شمارهٔ ۱۲۷ غزل شمارهٔ ۱۲۸ غزل شمارهٔ ۱۲۹ غزل شمارهٔ ۱۳۰ غزل شمارهٔ ۱۳۱ غزل شمارهٔ ۱۳۲ غزل شمارهٔ ۱۳۳ غزل شمارهٔ ۱۳۴ غزل شمارهٔ ۱۳۵ غزل شمارهٔ ۱۳۶ غزل شمارهٔ ۱۳۷ غزل شمارهٔ ۱۳۸ غزل شمارهٔ ۱۳۹ غزل شمارهٔ ۱۴۰ غزل شمارهٔ ۱۴۱ غزل شمارهٔ ۱۴۲ غزل شمارهٔ ۱۴۳ غزل شمارهٔ ۱۴۴ غزل شمارهٔ ۱۴۵ غزل شمارهٔ ۱۴۶ غزل شمارهٔ ۱۴۷ غزل شمارهٔ ۱۴۸ غزل شمارهٔ ۱۴۹ غزل شمارهٔ ۱۵۰ غزل شمارهٔ ۱۵۱ غزل شمارهٔ ۱۵۲ غزل شمارهٔ ۱۵۳ غزل شمارهٔ ۱۵۴ غزل شمارهٔ ۱۵۵ غزل شمارهٔ ۱۵۶ غزل شمارهٔ ۱۵۷ غزل شمارهٔ ۱۵۸ غزل شمارهٔ ۱۵۹ غزل شمارهٔ ۱۶۰ غزل شمارهٔ ۱۶۱ غزل شمارهٔ ۱۶۲ غزل شمارهٔ ۱۶۳ غزل شمارهٔ ۱۶۴ غزل شمارهٔ ۱۶۵ غزل شمارهٔ ۱۶۶ غزل شمارهٔ ۱۶۷ غزل شمارهٔ ۱۶۸ غزل شمارهٔ ۱۶۹ غزل شمارهٔ ۱۷۰ غزل شمارهٔ ۱۷۱ غزل شمارهٔ ۱۷۲ غزل شمارهٔ ۱۷۳ غزل شمارهٔ ۱۷۴ غزل شمارهٔ ۱۷۵ غزل شمارهٔ ۱۷۶ غزل شمارهٔ ۱۷۷ غزل شمارهٔ ۱۷۸